 |
|
Bị cáo Phạm Tiến Bình cùng cấp trên Lã Thị Kim Oanh. |
Bị cáo Nguyễn Quang Hà nói: "Hành vi của tôi có thiếu sót, song chỉ là vi phạm hành chính. Hơn 40 năm công tác tôi đều không vì mục đích cá nhân". Ông Hà thừa nhận non kém về hiểu biết pháp luật. Còn thứ trưởng Nguyễn Thiện Luân đau xót thừa nhận sai lầm khi ký 2 công văn xác nhận, bảo lãnh cho Lã Thị Kim Oanh vay tiền. Song ông Luân khẳng định: "Thiếu sót đó chỉ là nguyên nhân khách quan, chưa phải hành vi phạm tội, chưa đến mực bị xử lý hình sự. Mong Đảng, Nhà nước và HĐXX lượng thứ, xem xét". Bị cáo được Lã Thị Kim Oanh cho rằng là người có "đạo đức nhất" - Đỗ Đức Thuần - nói lời cuối cùng: "Tôi không ý thức được việc làm của mình lại gây ra hậu quả nghiêm trọng như thế".
Trước đó, trong phần tranh tụng, VKS bác lời bào chữa của 10 luật sư bảo vệ quyền lợi cho 8 bị cáo, khẳng định những tội danh truy tố là đúng người, đúng tội. Cơ quan công tố cho rằng chứng cứ về việc Lã Thị Kim Oanh tham ô hơn 71 tỷ đồng và 93.000 USD là khách quan. Bị cáo trực tiếp làm đơn vay và nhận tiền từ ngân hàng. Song không nhập quỹ, chi tiêu hàng trăm tỷ đồng không thông qua hệ thống sổ sách kế toán. Lã Thị Kim Oanh phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về số tiền trên vì không giải trình được đã sử dụng vào việc gì. VKS cũng kết luận bị cáo Đỗ Đức Thuần, Phạm Tiến Bình và Phạm Chính Nghĩa đã có hành vi giúp sức cả về vật chất lẫn tinh thần cho Lã Thị Oanh cố ý làm trái quy định về quản lý kinh tế, gây thiệt hại hơn 34 tỷ đồng.
 |
|
Nguyên thứ trưởng Nguyễn Thiện Luân thừa nhận ký xác nhận vay vốn là sai nhưng vẫn khẳng định đó không phải là nguyên nhân trực tiếp dẫn tới thất thoát vốn nhà nước. |
Đại diện VKSND Hà Nội dẫn chiếu nhiều văn bản của Chính phủ quy định trách nhiệm quản lý nhà nước của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn với Công ty Tiếp thị trong sản xuất kinh doanh, quản ký và bảo toàn nguồn vốn. Chính phủ giao Bộ quản lý quá trình đầu tư dự án nhóm A. Mọi quyết định, văn bản của lãnh đạo Bộ có giá trị pháp lý để triển khai thực hiện dự án. Nguyễn thứ trưởng Nguyễn Quang Hà, Nguyễn Thiện Luân cùng 2 vụ trưởng Huỳnh Xuân Hoàng, Phan Văn Quán đã không làm đúng trách nhiệm, không nắm được quá trình triển khai dự án nhưng đã ký nháy, ký tham mưu và ký xác nhận để Công ty Tiếp thị vay tiền ngân hàng sử dụng trái mục đích, dẫn đến thất thoát tài sản nhà nước. Họ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội thiếu tinh thần trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Vì lẽ đó, VKS bác bỏ lời bào chữa của luật sư Phạm Hồng Hải cho rằng không có quy định cụ thể cấm thứ trưởng ký xác nhận bảo lãnh vay tiền ngân hàng. Theo cơ quan công tố, Bộ trưởng Nông nghiệp và phát triển không chỉ đạo thứ trưởng thực hiện. Việc ký xác nhận bảo lãnh Lã Thị Kim Oanh vay tiền của Nguyễn Quang Hà và Nguyễn Thiện Luân đã xâm phạm cùng một lúc hai khách thể là tài sản của nhà nước và hoạt động của cơ quan nhà nước. Bởi nhà nước quy định chủ đầu tư dự án nhóm A không được vay tiền ngân hàng. Chỉ có các đơn vị tham gia thi công dự án mới được vay để đảm bảo tiến độ công trình.
Phần tranh luận trở nên sôi nổi, khi các luật sư đối đáp lại quan điểm của VKS. Lã Thị Kim Oanh vẻ mặt căng thẳng và buồn rầu chăm chú lắng nghe. Luật sư Chu Khang bảo lưu quan điểm cho rằng cơ quan công tố chưa làm rõ mục đích chiếm đoạt tiền của thân chủ Lã Thị Kim Oanh: "Bị cáo không thu lợi, chiếm đoạt cá nhân mà sử dụng vào dự án. Thậm chí còn mang cả tài sản của gia đình thế chấp vay tiền". Dẫn chứng việc làm không khách quan của VKS, ông Khang lấy ví dụ việc cáo trạng cáo buộc Lã Thị Kim Oanh chiếm đoạt hơn 600 triệu đồng thông qua ký hợp đồng với Công ty xây dựng số 12. Song thực tế, hợp đồng ký kết tháng 12/2001 - khi Lã Thị Kim Oanh đang ở trong trại tạm giam. Theo luật sư với chứng cứ chưa đầy đủ của vụ án, chưa đủ cơ sở kết luận hành vi tham ô, cố ý làm trái của Lã Thị Kim Oanh.
 |
|
Công tố viên giữ quan điểm buộc Kim Oanh chịu trách nhiệm cho cả 71 tỷ đồng, dù không chỉ ra được số tiền khổng lồ này chi vào những việc gì. |
Chủ nhiệm Đoàn luật sư Hà Nội Nguyễn Trọng Tỵ, bảo vệ cho bị cáo Nguyễn Thiện Luân, nhưng lại dành nhiều thời gian "bào chữa hộ" Lã Thị Kim Oanh. "VKS nói bị cáo tự ý chi tiêu và sử dụng một khoản tiền khổng lồ. Nhưng việc này không đồng nghĩa với việc chiếm đoạt, tham ô", ông Tỵ nói. Quan điểm của luật sư với Lã Thị Kim Oanh là "trong công có tội và trong tội có công". Tội là vì dùng tiền nhà nước sử dụng trái mục đích. Còn công là xây dựng khu triển lãm thực hiện nhiệm vụ kinh tế của đất nước. Luận điểm này không được VKS chấp nhận.
Bảo vệ Nguyễn Thiện Luân, luật sư Phạm Hồng Hải nêu hàng loạt văn bản, phủ nhận việc VKS cho rằng chủ đầu tư dự án nhóm A không được vay vốn ngân hàng. Theo ông Hải ngoài hình thức huy động vốn trên, chủ đầu tư được có 11 cách hợp pháp khác để có tiền triển khai dự án. Vì vậy, Lã Thị Kim Oanh đề xuất vay tiền, và bị cáo Luân ký duyệt là đúng. Ông Hải cho rằng VKS và cơ quan điều tra đã nhầm lẫn giữa chức năng quản lý nhà nước và quản lý kinh tế. Ban lãnh đạo Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn không có chức năng quản lý sản xuất của Công ty Tiếp thị. Các sai phạm của Lã Thị Kim Oanh không liên quan đến thứ trưởng Luân.
Từ ngày mai, phiên tòa tạm nghỉ để nghị án. Sáng 2/12, HĐXX tuyên án.
Anh Thư