Bị cáo Lã Thị Kim Oanh tại tòa. |
Tuy nhiên Lã Thị Kim Oanh không trình ra được các tài liệu chứng minh việc thu chi. Bị cáo nói: "Có những việc có tài liệu, có những việc không". Giải trình này không được HĐXX chấp nhận. Đại diện VKS nói: "Dự án khu Hội chợ triển lãm được cấp vốn hơn 74 tỷ đồng. Bị cáo vay hơn 42 tỷ đồng từ Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân đội, Ngân hàng Đầu tư phát triển Hà Nội và Ngân hàng Công thương Ba Đình. Song khối lượng thực phải thanh toán cho các đơn vị thi công là hơn 78 tỷ đồng. Vì vậy số tiền bị thất thoát là gần 39 tỷ đồng, bị cáo giải trình được tiền chảy đi đâu?". Tay cầm bản cáo trạng, cúi gằm mặt trước micro, Lã Thị Kim Oanh lí nhí: "Dạ một phần dùng để đảo các khoản nợ ngân hàng trước đây". Tòa hỏi: "Tiền vay đó dùng vào việc gì?", "Dạ, vì không ghi chép tài liệu nên không nhớ".
Trước khi phần thẩm vấn việc ký kết các hợp đồng xây lắp và mua sắm thiết bị tại khu B khu triển lãm nông nghiệp, Lã Thị Kim Oanh xin được thay đổi lời khai, thừa nhận đã tham gia ký 12 trong số 13 hợp đồng phục vụ việc thi công khu A. Chiều qua, bị cáo khai không thực hiện các hợp đồng với Công ty Hỗ trợ phát triển năng lượng, Công ty Xuất nhập khẩu và xây dựng nông - lâm - nghiệp, Công ty Công trình bưu điện, Viện Cơ điện nông nghiệp và Trung tâm Kiểm định kỹ thuật an toàn nông nghiệp và phát triển nông thôn.
Về hợp đồng dò tìm, tháo gỡ bom mìn với Công ty Xây dựng Lũng Lô, Lã Thị Kim Oanh phủ nhận lời khai tại cơ quan điều tra, không thừa nhận còn nợ đơn vị này hơn 116 triệu đồng. "Đây là hợp đồng lớn, làm đến đâu thanh toán tiền đến đó. Hai bên vẫn chưa ngồi lại cùng nhau để rà soát chứng từ, xem đã chi trả được bao nhiêu cũng như thực hiện đến đâu?". HĐXX mời đại diện Lũng Lô tới đối chất, nhưng vắng mặt. Tương tự, Lã Thị Kim Oanh cho rằng việc cáo trạng ghi hợp đồng trồng cây xanh trong khu triển lãm với Công ty Xuất nhập khẩu và xây dựng nông lâm nghiệp trị giá hơn 230 triệu đồng là không đúng. Lượng tiền thanh toán thực tế là trên 400 triệu đồng. Không đưa ra được bằng chứng, Lã Thị Kim Oanh hạ thấp giọng: "Cho tôi xem lại tài liệu trong hồ sơ thì sẽ nhớ. Có thể tôi ghi vào đâu đó. Tôi mà không giao đầy đủ hợp đồng trên 400 triệu đồng thì đơn vị này cũng chẳng để tôi yên".
VKS chất vấn vì sao thay đổi lời khai, bị cáo Oanh trả lời: "Điều tra viên đối xử với tôi rất tốt. Tôi tin và thương các anh làm việc vất vả nên không xem lại các số liệu trong bản cung. Tôi tin họ không hại tôi, vì thế cũng chẳng đọc lại và ký nhận luôn". VKS vặn lại: "Tại sao dưới mỗi bản cung bị cáo đều ghi đã được đọc?". Trả lời: "Ghi cho đúng thủ tục, thực tế không phải như vậy".
HĐXX dành phần lớn thời gian thẩm vấn về việc cùng một ngày Lã Thị Kim Oanh vừa xin rút vốn từ Cục đầu tư phát triển Hà Nội để thực hiện dự án, vừa nộp hồ sơ vay tiền ngân hàng. VKS cho rằng đây là hành vi gian dối. Bị cáo nại ra lý do vay tiền ngân hàng chi tiêu cho dự án, song thực thế không phải như vậy. Có mặt tại tòa, ông Trần Kỷ, nguyên cục phó Cục đầu tư phát triển Hà Nội, khẳng định việc rót tiền cho dự án được thực hiện đầy đủ.
Với cương vị kế toán trưởng Công ty Tiếp thị kiêm kế toán trưởng Ban quản lý dự án, bị cáo Đỗ Đức Thuần được gọi lên thẩm vấn. Thuần đổ hết trách nhiệm người khác với lý do kế toán chỉ làm chức năng ghi chép các hiện tượng kinh tế, ngoài ra không hề biết việc thu - chi các hợp đồng như thế nào. Đỗ Đức Thuần nói tiếp: "Tôi học trường thương nghiệp không học đại học tài chính kế toán. Tôi biết là tôi không có năng lực nên từng từ chối nhận công tác nhưng cấp trên không chấp thuận". Khi đề cập đến Lã Thị Kim Oanh, bị cáo đều dùng từ "chị" hay chức danh "giám đốc". Trong khi Thuần trả lời HĐXX, bị cáo Oanh và Nguyễn Quang Hà chăm chú đọc bản cáo trạng. Chủ tọa phải ngắt lời bị cáo Thuần để nhắc nguyên thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hà để chân ngay ngắn.
Buổi chiều, HĐXX thẩm vấn Lã Thị Kim Oanh về dự án mua khách sạn tại 120 Quán Thánh, Hà Nội. Ngày 18/8/1997, Bộ NN&PTNT có văn bản gửi Bộ KH&ĐT xin mua địa điểm này thay cho việc xây dựng nhà cao ốc văn phòng giao dịch tại Nghĩa Đô, tổng mức đầu tư khoảng 34 tỷ đồng. Lợi dụng chủ trương và kế hoạch sử dụng vốn tín dụng ưu đãi, cuối năm 1997 đầu năm 1998 Lã Thị Kim Oanh lập hai công văn vay tiền ngân hàng mua nhà 120 Quán Thánh, với xác nhận của thứ trưởng Nguyễn Quang Hà: "Đề nghị Ngân hàng thương mại cổ phần Hàng hải và Cục Đầu tư phát triển Hà Nội giúp đỡ". Do vậy, ngân hàng đã giải ngân khoản vay 16 tỷ đồng. Cùng thời gian trên Cục Đầu tư cũng cho công ty vay tín dụng 34 tỷ đồng. Tuy nhiên, Lã Thị Kim Oanh chỉ thanh toán mua khách sạn hơn 20 tỷ đồng. Số tiền còn lại bị thất thoát, bị cáo không giải trình được.
Tại dự án khu công nghiệp Kim Hoa, tỉnh Vĩnh Phúc, Công ty Tiếp thị huy động vốn vay hơn 11,6 tỷ đồng, chi phí hết 9,3 tỷ, làm thất thoát khoảng 2,3 tỷ đồng. Lã Thị Kim Oanh khai dùng chi phí hội họp, xăng xe, ăn uống và biếu một số cơ quan cán nhân, nhưng không xuất trình được hóa đơn chứng từ.
Trong những khoản đã chi, Lã Thị Kim Oanh thừa nhận dùng 210 triệu đồng phục vụ hai đoàn cán bộ của công ty và tỉnh Vĩnh Phúc thăm quan tập huấn tại mô hình tổ chức khu công nghiệp ở nước ngoài. "Đài Loan hay Singapore, tôi không nhớ. Song đây là mục đích chính đáng", bị cáo nói. Dù không có tiền song Lã Thị Kim Oanh vẫn máu chơi sang. "Một đoàn bay lúc 11h thì 9h tôi mới chạy vạy được 4.000 USD để đưa cho họ làm lộ phí. Đoàn kia, tôi phải mua chịu vé máy bay của Vietnam Airlines, đưa cho anh trưởng đoàn một ít tiền và bảo rằng về nhà sẽ thanh toán sau", Lã Thị Kim Oanh trình bày.
HĐXX làm rõ quá trình chi 210 triệu đồng trên không được thông qua Bộ NN&PTNT. Kết thúc phiên tòa, HĐXX lưu ý các nhân chứng ngày mai phải có mặt đầy đủ, và đúng giờ. Chiều nay, tòa đã phải áp giải 2 nhân chứng không tới tòa buổi sáng.
Anh Thư