 |
|
Gió lạnh về. Hôm nay bị cáo Lã Thị Kim Oanh mặc rất ấm. |
Phiên toà nóng lên khi Lã Thị Kim Oanh khai tên các cá nhân và đơn vị nhận tiền. Đó là những địa chỉ mà Công ty Tiếp thị có nhiều quan hệ trong suốt thời gian tiến hành các dự án lớn. Trong số tên tuổi được nêu có cả những cán bộ lãnh đạo các bộ, ngành trung ương cùng thư ký của họ. Bị cáo nói thường quan hệ quà cáp vào các dịp lễ, tết. "Và một số người nữa, tài xế của tôi và những anh em trong cùng cơ quan đi cùng với tôi đến gặp sẽ nói rõ hơn về việc này" - Lã Thị Kim Oanh úp mở.
Bị cáo thừa nhận việc đưa quà là hoàn toàn tự nguyện không ai yêu cầu hay ép buộc, đồng thời cho rằng đây là chuyện bình thường. "Trong xã hội, nhân dịp lễ, tết đến thăm nhau để tỏ lòng biết ơn là đương nhiên, mong quý toà xem xét". Suy nghĩ một lát, bị cáo nhớ ra từng cùng phó giám đốc Phạm Tiến Bình đến chơi, biếu rượu tây một vị nguyên là lãnh đạo Chính phủ. Ông này cuối năm 1996 đến tham dự khai mạc Triển lãm Nông nghiệp, nơi Công ty Tiếp thị làm chủ đầu tư xây dựng.
Lã Thị Kim Oanh khai chi phí quà biếu hết khoảng 3-4 tỷ đồng. Một phần trong đó mua chịu tại cửa hàng của gia đình Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phan Sĩ Kỳ. "Với cán bộ Sở Địa chính Vĩnh Phúc, tôi biếu mỹ phẩm. Những cá nhân khác đã giúp đỡ công ty vay vốn thì tặng kem dưỡng da và sữa tắm... Những điều này, tôi đã khai tại cơ quan điều tra", bị cáo nói.
Những người bị Lã Thị Kim Oanh nêu tên hầu hết đã được tòa mời tới tham dự việc xét xử vụ án tham nhũng nghiêm trọng này. Tuy nhiên họ không tới, dù là để biện minh trước lời cáo buộc nhận quà, tiền mà Kim Oanh nêu ra. HĐXX đã công bố lời khai của họ với cơ quan điều tra. Tất cả đều phủ nhận. Chủ toạ hỏi: "Bị cáo có tài liệu gì chứng minh lời khai của mình là có cơ sở?". "Đã đi biếu quà thì không thể bắt họ ký nhận được. Đây thực sự là sự thành khẩn của tôi, mong quý toà xem xét" - Lã Thị Kim Oanh đáp, và lấp lửng - "Có việc cơ quan điều tra chưa hỏi nên tôi chưa nói hết. Tôi sẽ còn khai tiếp".
Nguyên giám đốc Công ty Tiếp thị phản đối việc cáo trạng quy kết mình phải chịu trách nhiệm về số tiền thất thoát hơn 72 tỷ đồng. Bà ta giải thích, trước năm 1995, Bộ NN&PTNT không có vốn, nên để thực hiện các dự án, bị cáo đã phải chạy vạy huy động tiền lo thủ tục từ hơn 30 tổ chức và cá nhân. Các hồ sơ chứng từ rót tiền cho dự án là do các cơ quan chức năng thực hiện về sau. Đồng ý với quan điểm của đại diện VKS, bị cáo gọi đây là hành động tiền trảm hậu tấu. Do vậy, khi nhận được tiền giải ngân đầu tư dự án, Lã Thị Kim Oanh đã sử dụng không đúng mục đích, dùng trả nợ các khoản vay trên.
Bị cáo Oanh nhiều lần đề nghị toà tính hết các chi phí trên, gồm từ tiền quà cáp, tiền tổ chức hội thảo, tổ chức thăm quan, du lịch nước ngoài, trả các khoản ứng nợ tiền trước khi triển khai dự án - là những thứ không có hóa đơn chứng từ. Còn nếu chỉ lấy tổng tiền đầu tư trừ đi số tiền đã chi có hóa đơn, số còn lại quy trách nhiệm làm thất thoát công quỹ cho bị cáo thì quá oan. "Bị cáo đã vi phạm Pháp lệnh Kế toán thống kê thì phải chịu trách nhiệm, nhưng không tham ô, không bỏ túi riêng. Đến giờ tôi chẳng có gì, chồng con rất khổ sở." - Lã Thị Kim Oanh không giữ được vẻ bình tĩnh, gần như gào lên trước micro, và bật khóc.
Vẫn theo Lã Thị Kim Oanh, để giải trình được đầy đủ số tiền thất thoát, HĐXX cần tạo điều kiện cho bị cáo tiếp xúc với các tài liệu của công ty, dù chỉ là bản sao. "Xin quý toà mở lượng khoan hồng để tôi được nghiên cứu tài liệu, chứng minh rằng mình không tham ô, gây thất thoát tiền của nhà nước. Đọc lại, tôi sẽ biết được khoản nào đã chi mà không có hoá đơn chứng từ, hay nhớ ra nhiều khoản thu chi khác. Mấy ngày qua, nằm trong nhà tạm giam, tôi nhớ ra khoản chi 18.000 USD tiền thuê nhà 65 phố Cửa Bắc trong 18 tháng...".
Đại diện VKS giải thích, tất cả các tài liệu, chứng từ của Công ty Tiếp thị đã được cơ quan điều tra thu thập đầy đủ. Bị cáo với cương vị giám đốc không chỉ đạo nhân viên làm đúng các thủ tục kế toán, ghi đầy đủ vào sổ sách các hoạt động thu chi thì phải chịu hoàn toàn trách nhiệm. Tất cả các tài liệu bị cáo đề xuất trong những ngày qua đều đã được thanh lọc, thu giữ và giám định trên những cơ sở có thể chấp nhận được. Kiểm sát viên giữ quyền công tố cũng "khen" Lã Thị Kim Oanh 5 ngày xét xử vừa qua đã khai báo thành khẩn.
Chiều nay, HĐXX tiếp tục thẩm vấn bị cáo Lã Thị Kim Oanh. Tòa chấp nhận cung cấp cho bị cáo danh mục những tài liệu, hóa đơn chứng từ mà VKSND Tối cao dùng làm căn cứ buộc tội. Bị cáo được đưa về nhà tạm giam, nghiên cứu để giải trình chính xác những gì đã xảy ra với số tiền hơn 72 tỷ đồng tạm coi là thất thoát.
Anh Thư