Liệt sĩ Vũ Đình Đoàn sinh năm 1934, nhập ngũ năm 1960 và hy sinh năm 1966 tại chiến trường Quảng Ngãi. Sáng 21/9, kỷ vật gồm cuốn nhật ký, bức ảnh chụp hai cô gái, chứng minh nhân dân và hai đồng tiền cũ đã được trao lại cho gia đình liệt sĩ Đoàn ở xã Long Xuyên (Bình Giang, Hải Dương). Người giữ các kỷ vật này suốt 46 năm là ông Ira Robert Frazure - một cựu binh Mỹ từng tham chiến ở Việt Nam. |
Ngày 28/3/1966, Đại đội Bravo (Tiểu đoàn 1, Trung đoàn 7) Thủy quân lục chiến Mỹ giao tranh ở chiến trường Quảng Ngãi trong chiến dịch Indiana. Một lính thủy quân lục chiến Mỹ tên Ira Robert Frazure ở Đại đội Charlie trong lúc dọn dẹp chiến trường đã tình cờ nhặt được cuốn sổ ghi chép nhỏ trên ngực một chiến sĩ Quân giải phóng đã hy sinh. Cuốn sổ nhỏ đề tên Vũ Đình Đoàn. Đi kèm với cuốn sổ là tấm ảnh hai cô gái, vài đồng tiền cũ và giấy chứng minh nhân dân. Sau khi xuất ngũ vào tháng 11 cùng năm, người lính Mỹ đã mang những kỷ vật ấy về Mỹ. |
Cuốn nhật ký sờn góc đã cũ nát theo năm tháng nhưng những dòng chữ trên đó vẫn có thể đọc được. Dòng nhật ký ngày 9/2/1966 có đoạn: 'Khi tôi chạy ra gặp ông bạn Triệu, chồng cô Tý ở Quảng Ngãi, lòng tôi phấn khởi, bí lại gặp bầu cùng trong một giàn chiến đấu như nhau rồi tâm sự cuộc hành quân và gian khổ trong đời binh giải rồi kể chuyện ăn cháo đói...". |
Bức ảnh chụp hai thiếu nữ Tô Thị Yến và Trần Thị Nhật - bạn thân của liệt sĩ Đoàn. Ngày ông Đoàn nhập ngũ, cả hai bà đã đi bộ hàng chục cây số gánh cơm đưa tiễn ông cùng hơn 40 người khác ra chiến trường. |
Ông Vũ Đình Sơn, người con trai thứ ba của liệt sĩ Vũ Đình Đoàn bật khóc khi tận tay nhận lại những kỷ vật của cha mình từ đại tá Nguyễn Xuân Năng, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam. Những kỷ vật này được Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta trao lại cho Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh nhân chuyến thăm Việt Nam hồi tháng 6 vừa qua. |
Liệt sỹ Đoàn có 4 người con nhưng con trai cả và út đã qua đời. Chị Vũ Thị Tuyến, con gái liệt sĩ (ngoài cùng bên phải) nức nở khóc khi nhìn thấy kỷ vật của bố. Ngày ông ra chiến trận, chị Tuyến mới 5 tuổi. |
Hàng trăm người thân, bạn bè, làng xóm cùng các cơ quan ban ngành tham dự lễ trao tặng kỷ vật. |
Nhiều người không nén được xúc động khi chứng kiến buổi lễ. |
Bà Yến (trái) và bà Nhật (cùng 70 tuổi) cũng có mặt trong lễ trao kỷ vật. |
Anh Vũ Đình Sơn cùng chị Vũ Thị Tuyến thắp hương tại nghĩa trang báo với cha những kỷ vật của ông đã trở về với gia đình. Sau 3 lần lặn lội vào Quảng Ngãi tìm hài cốt cha, năm 2008 hai chị em mới tìm đúng được nơi ông hy sinh và đưa hài cốt về nghĩa trang quê nhà. |
Anh Tuấn