![]() |
Hóa thạch vẫn lưu được những chi tiết nhỏ. |
Ông Ke-Qin Gao, Viện Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Mỹ, hào hứng nói: “Đây là lần đầu tiên, chúng tôi thu được một số lượng hóa thạch kỳ nhông nhiều đến thế, cho phép chúng tôi truy ra quá trình tiến hóa của chúng”.
Có lẽ những con kỳ nhông đã đồng loạt chết ngạt khi tro bụi từ núi lửa phun ra lấp đầy cái hồ chúng sống. Các chi tiết lưu lại trong đá rõ ràng đến mức đáng kinh ngạc. Một số hóa thạch vẫn còn dấu vết của những cơ quan nội tạng mềm.
Hơn 500 hóa thạch là “biên bản” ghi lại đầy đủ các giai đoạn trong đời sống kỳ nhông. Chúng vốn là loài lưỡng cư khó hiểu nhất: Người ta không biết tại sao cơ thể rất nguyên thủy của kỳ nhông lại cho phép chúng sống sót, trong khi tất cả khủng long (sống cùng thời với kỳ nhông ở Kỷ Jura) đều bị tuyệt diệt. Lạ hơn nữa là bây giờ chúng đã biến hoàn toàn khỏi trái đất. Tuy nhiên, số lượng hóa thạch kỳ nhông có được từ trước đến nay quá ít, không đủ cho người ta vén tấm màn bí mật. Lần khai quật này, ông Gao nói: “Những mẫu đá mà chúng tôi thu được không chỉ cổ nhất (nhiều tuổi hơn hóa thạch ở các nơi khác tới 85 triệu năm) mà còn rất nhiều, rất phong phú trên cùng một địa bàn”.
Kết quả nghiên cứu được công bố hôm thứ tư. Theo các nhà khoa học, kỳ nhông có nguồn gốc châu Á, xuất hiện sớm hơn người ta vẫn tưởng và nhất là tiến hóa rất ít. Ông Neil Shubin, Đại học Chicago, Mỹ, cho biết: “Quan sát hóa thạch kỳ nhông trong rừng bảo tồn bên Mỹ, hay hóa thạch 150 triệu năm tuổi ở Trung Quốc này, bạn sẽ thấy chúng hoàn toàn giống nhau, từ những chi tiết lớn như xương cổ chân trước, cơ chế hình thành xương sọ, đến những chi tiết phức tạp”. Một điều đáng ngạc nhiên nữa là những loài kỳ nhông khác nhau lại tiến hóa tương đồng và độc lập (tiến hóa song song).
Đoan Trang (theo Reuters, BBC, 31/3)