Số tiền các CLB Ngoại hạng Anh chi cho kỳ chuyển nhượng giữa mùa này lên tới 961 triệu USD, phá sâu kỷ lục cũ vào tháng 1/2018 tới 1,7 lần. Tuy nhiên nếu không tính Chelsea, giải sẽ không thể phá kỷ lục của năm năm trước. Bởi riêng đội bóng của tỷ phú Todd Boehly đã chi tới 398 triệu USD để đem về bảy tân binh, chưa tính phí mượn tiền đạo Joao Felix, theo số liệu của Sky Sports.
Nếu tính cả chuyển nhượng hè vừa qua, Chelsea đã chi tổng cộng 668 triệu USD cho mùa giải 2022-2023, phá sâu kỷ lục cũ 415 triệu USD của Barca mùa 2017-2018. Họ cũng là đội đầu tiên trong lịch sử vượt mốc ba tỷ euro (3,28 tỷ USD) để mua cầu thủ.
"Chelsea điên rồi", báo Tây Ban Nha Marca giật tít. Còn báo Mỹ FT cho biết trong tháng 1/2023, chi tiêu của 78 CLB thuộc La Liga, Serie A, Ligue 1 và Bundesliga gộp lại là 280 triệu USD, chỉ tương đương 70% số tiền Chelsea đã bỏ ra. "Mọi người thường nói về năm giải đấu hàng đầu châu Âu, nhưng lẽ ra phải là Ngoại hạng Anh và phần còn lại", cố vấn thể thao Olivier Jarosz của công ty LTT Sports nói với FT.
Bảy cầu thủ Chelsea mua trong tháng 1/2023 lần lượt là Benoit Badiashile 43 triệu USD, Andrey Santos 22 triệu, David Fofana 12 triệu, Mykhailo Mudryk 109 triệu, Noni Madueke 36 triệu, Malo Gusto 32 triệu và Enzo Fernandez 131 triệu (chưa tính phụ phí). Đó là chưa kể khoản phí mua tài năng trẻ 17 tuổi Jimmy-Jay Morgan từ Southampton, hay phí mượn Felix. Riêng hậu vệ Gusto sẽ chỉ chơi cho Chelsea từ mùa sau. Trong những tân binh trên, không cầu thủ nào có sở trường đá cắm.
Enzo Fernandez là tân binh cuối cùng và gây chú ý hơn cả, bởi anh đã phá kỷ lục chuyển nhượng bóng đá Anh, trước thuộc về Jack Grealish. Với mác "cầu thủ đắt giá nhất lịch sử Ngoại hạng Anh", các cầu thủ thường tự hào nhưng cũng khó tránh khỏi áp lực. HLV Pep Guardiola từng thừa nhận Grealish chịu áp lực lớn từ cái mác này, dẫn tới phong độ không cao kể từ khi chuyển sang Man City hè 2021.
Có lẽ ngoại trừ trung vệ Rio Ferdinand, những bản hợp đồng kỷ lục của bóng đá Anh trong thế kỷ này đều không đáp ứng kỳ vọng như Juan Sebastian Veron, Andriy Shevchenko, Robinho, Fernando Torres, Paul Pogba và Grealish. Fernandez sẽ phải vượt qua cái dớp này nếu muốn chứng minh anh xứng đáng với số tiền khổng lồ mà Chelsea đã chi.
Số tiền Chelsea mua cầu thủ cũng gần bằng một nửa chi phí chuyển nhượng của Ngoại hạng Anh tháng 1/2023. Đội chi nhiều thứ hai tại giải là Southampton cũng "chỉ" bỏ ra 75 triệu USD, chưa bằng một phần năm lần Chelsea. Có năm đội không mất đồng nào mua cầu thủ, là Brentford, Crystal Palace, Everton, Man Utd và Tottenham. Riêng Man Utd mượn tiền đạo Wout Weghorst, tiền vệ Marcel Sabitzer và thủ môn Jack Butland mất phí, nhưng không đáng kể so với những thương vụ mua bán cầu thủ.
Nguồn thu từ việc bán cầu thủ ở Ngoại hạng Anh lại không đáng kể, tổng cộng 130 triệu USD, không bằng giá của riêng Fernandez. Dĩ nhiên Chelsea có cán cân thu chi chênh lệch nhất, khi họ chỉ đem về 15 triệu USD từ việc bán Jorginho cho Arsenal, dẫn tới bội chi 383 triệu USD.
Những gì Chelsea vừa làm đã tác động tới tâm lý của vài đội khác, trong đó có Everton. Đội áp chót Ngoại hạng Anh kết thúc kỳ chuyển nhượng với lợi nhuận 55 triệu USD từ việc bán tiền vệ Anthony Gordon cho Newcastle, nhưng không đem về cầu thủ nào. Người hâm mộ Everton ngay lập tức biểu tình phản đối lãnh đạo đội bóng, khi hai đội còn lại trong nhóm cầm đèn đỏ như Southampton và Bournemouth đều chi nhiều chỉ sau Chelsea.
Chelsea không chỉ đứng đầu về phí chuyển nhượng, còn về số lượng với bảy tân binh và một cầu thủ mượn. Wolverhampton và Southampton đứng kế với năm tân binh, còn Bournemouth, Nottingham Forest và Leicester mỗi đội mua bốn cầu thủ.
Các đội Ngoại hạng Anh cũng mượn 15 cầu thủ giữa mùa, khi Man Utd đứng đầu với ba người, còn Brentford, Bournemouth, Nottingham Forest và Tottenham mỗi đội mượn hai người. Everton là đội duy nhất không mua hay mượn cầu thủ nào, dù họ vừa thay HLV Frank Lampard bằng Sean Dyche. Theo chiều ngược lại, Everton lại bán nhiều cầu thủ thứ hai tại giải với năm người, chỉ sau West Ham với sáu cầu thủ ra đi.
Kỳ chuyển nhượng điên rồ của Chelsea cũng gây thêm áp lực cho HLV Graham Potter, chứ không riêng cầu thủ hay đối thủ. Hôm 12/1, ông nói rằng "làm HLV Chelsea là công việc khó nhất thế giới".
Nhiều HLV khác đều mơ ước được ở vào hoàn cảnh của ông, để mua cầu thủ theo ý muốn. Potter đang được hậu thuẫn ở mức tối đa, khi Chelsea muốn tiếp tục dự Champions League bằng mọi giá. Nhưng nếu đội bóng thất bại, người đầu tiên bị đổ lỗi là HLV.
Theo báo Anh Guardian, các lãnh đạo Chelsea cũng hiểu số tiền họ bỏ ra cho chuyển nhượng là "ngốc nghếch", nhưng là một phần kế hoạch. Những tân binh của Chelsea đều được ký hợp đồng dài hơn bình thường, tới mức bảy, tám năm. Đây là phương án thường được dùng ở các giải thể thao lớn tại Mỹ như bóng bầu dục hay bóng chày, nhưng lần đầu được áp dụng đồng loạt tại một CLB bóng đá Anh. Tờ Goal coi chiến lược này của Boehly là "cuộc cách mạng".
Cuộc cách mạng của Boehly được một lãnh đạo cho là "hoặc là thiên tài, hoặc là ngốc nghếch". Hợp đồng càng dài, chi phí khấu khao càng được chia nhỏ theo từng mùa giải. Chelsea có thể giảm bớt chi phí cho vài mùa giải tiếp theo, nhưng sẽ đội thêm gánh nặng khấu hao trong dài hạn. Chiến lược của Boehly phần nào giống những "đòn bẩy tài chính" mà Chủ tịch Joan Laporta áp dụng ở Barca gần đây - khi họ thế chấp một phần các khoản thu trong tương lai để huy động vốn vào thực tại.
Chelsea hiện có thể lách luật công bằng tài chính dù đã chi gần 700 triệu USD cho chuyển nhượng mùa này, nhờ sáng kiến của Boehly. Theo Guardian, tỷ phú Mỹ đã tìm ra lỗ hổng này của UEFA, nên mạnh tay mua sắm trong hai kỳ chuyển nhượng gần nhất, với những tân binh hầu hết chưa quá 25 tuổi. Liệu họ có thành công hay không lại là chuyện khác.
Nhưng ít nhất là một kỳ chuyển nhượng điên rồ như Chelsea sẽ khó lặp lại ở một đội nào khác trong tương lai. Bởi nhận thấy lỗ hổng này, UEFA ra quy định mới cấm các đội ký hợp đồng với cầu thủ quá năm năm, từ hè 2023. Hành động của UEFA đã muộn, bởi những cầu thủ Chelsea vừa ký sẽ không bị ảnh hưởng bởi quy định mới này.
Nói cách khác với Boehly, đồng tiền đi trước là đồng tiền khôn.
Xuân Bình
