"Nếu xung đột không bị kiềm chế, kết quả có thể tồi tệ hơn những gì từng xảy ra tại châu Âu. Thế chiến I nổ ra chỉ vì một cuộc khủng hoảng tương đối nhỏ, còn vũ khí ngày nay mạnh hơn rất nhiều", cựu ngoại trưởng Mỹ Henry Kissinger phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế mới Bloomberg ở Bắc Kinh, Trung Quốc hôm nay, đề cập tới cuộc chiến tranh thương mại đang diễn ra giữa Mỹ và Trung Quốc.
Kissinger, 96 tuổi, ngoại trưởng Mỹ dưới thời tổng thống Nixon, từng tới Bắc Kinh để đàm phán thương mại với Trung Quốc vào năm 1971.
"Theo quan điểm của tôi, đó là lý do chúng ta cần có nỗ lực rõ ràng để hiểu được các nguyên nhân chính trị đằng sau một giai đoạn căng thẳng và cam kết của cả hai bên để vượt qua chúng. Vẫn chưa quá muộn để làm điều đó, bởi chúng ta mới ngưỡng đầu tiên của một cuộc Chiến tranh Lạnh", cựu ngoại trưởng Mỹ nhận định.
Theo Kissinger, các cuộc đàm phán thương mại chỉ là một bước khởi đầu nhỏ cho tiến trình thảo luận chính trị mà ông hy vọng sẽ diễn ra giữa Mỹ và Trung Quốc. Ông cũng bày tỏ kỳ vọng rằng các cuộc đàm phán thương mại hiện nay giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ thành công.
Phát biểu trước Kissinger vài giờ tại diễn đàn, Phó chủ tịch Trung Quốc Vương Kỳ Sơn kêu gọi Mỹ - Trung xây dựng mối quan hệ tốt đẹp hơn. "Giữa chiến tranh và hòa bình, người dân Trung Quốc kiên quyết chọn hòa bình. Nhân loại trân trọng hòa bình. Chúng ta nên từ bỏ lối tư duy một mất một còn và tâm lý Chiến tranh Lạnh", ông Vương nói.
Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung nổ ra gần 18 tháng trước, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump áp thuế hàng trăm tỷ USD hàng nhập khẩu từ Trung Quốc với cáo buộc Bắc Kinh vi phạm cam kết mở cửa thị trường, thương mại không công bằng và đánh cắp công nghệ Mỹ. Trung Quốc cũng áp thuế để đáp trả, đẩy hai bên vào cuộc chiến thuế quan "ăn miếng trả miếng" leo thang.
Các quan chức Mỹ và Trung Quốc hồi đầu tháng tuyên bố hai bên đã sẵn sàng ký thỏa thuận thương mại giai đoạn một, trong đó Washington đồng ý dỡ dần các mức thuế quan, trong khi Bắc Kinh tăng mua nông sản Mỹ.
Tuy nhiên, Trump hôm 20/11 cho rằng Trung Quốc vẫn chưa có thái độ thiện chí cần thiết trong các cuộc đàm phán thương mại và "chưa tiến đến mức" ông mong muốn, làm dấy lên lo ngại về triển vọng đàm phán giữa hai nước. Bộ Thương mại Trung Quốc hôm nay tuyên bố nỗ lực hợp tác với Mỹ nhằm đạt thỏa thuận thương mại giai đoạn một có lợi cho cả hai bên.
Huyền Lê (Theo Fox)