Một khách bộ hành đi qua bảng hiệu bên ngoài Ngân hàng Mỹ Wells Fargo tại California,một trong 10 ngân hàng cần bơm thêm vốn. Ảnh: Getty Images |
Sau nhiều ngày chờ đợi, hôm qua, Quỹ Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) công bố kết quả sát hạch 19 ngân hàng lớn nhất. Trong số đó, 9 ngân hàng được đánh giá hoạt động vững chắc và không cần thêm vốn là JPMorgan Chase, Ngân hàng môi giới Goldman Sachs, nhà bảo hiểm MetLife, Công ty thẻ tín dụng Capital One Financial Corp. và Công ty American Express.
Theo báo cáo, những ngân hàng lớn cần thêm vốn bao gồm Ngân hàng Mỹ (BofA) - cần 33,9 tỷ USD; Ngân hàng Wells Fargo & Co. - 13,7 tỷ USD; Ngân hàng GMAC LLC - 11,5 tỷ USD; Citigroup Inc. - 5,5 tỷ USD và Morgan Stanley - 1,8 tỷ USD. Ngoài ra còn có 5 ngân hàng địa phương khác đang thiếu vốn là Tập đoàn tài chính Regions Financial (Alaska), SunTrust Banks (Atlanta); KeyCorp (Cleveland); Fifth Third Bancorp (Cincinnati); và tập đoàn PNC Financial Services (Pittsburgh).
Mười ngân hàng có hơn 4 tuần để trình kế hoạch huy động vốn. Nếu họ không có phương án nào khả thi, chính phủ Mỹ sẽ phải dùng đến Quỹ cứu trợ.
Ngay sau khi kết quả sát hạch được công bố, Wells Fargo & Co. và Morgan Stanley cho biết họ sẽ phát hành thêm chứng khoán. Citigroup sẽ chuyển đổi một phần nợ thành chứng khoán thông thường.
Cuộc kiểm tra sức khỏe là chương trình then chốt nằm trong kế hoạch củng cố hệ thống tài chính của Tổng thống Mỹ Barack Obama. Kể từ khủng hoảng tín dụng mùa thu năm ngoái, hệ thống ngân hàng nước này đã dần suy yếu. Giá nhà giảm mạnh và số lượng vụ tịch thu tài sản thế chấp tăng cao đe dọa tài sản thế chấp và chứng khoán bảo đảm bằng tài sản thế chấp của mà các ngân hàng đang nắm giữ.
Cuối năm ngoái, chính phủ Mỹ rót 700 tỷ USD cứu trợ hệ thống ngân hàng và đưa ra hàng loạt hành động khẩn cấp, trong đó có việc kiểm soát người khổng lồ ngành tài chính thế chấp Fannie Mae và Freddie Mac, cùng nhà bảo hiểm lớn nhất thế giới American International Group Inc (AIG).
Cuộc sát hạch cũng chỉ ra rằng nếu suy thoái kinh tế trở nên tồi tệ hơn, tổn thất của 19 ngân hàng lớn nhất nước Mỹ trong 2009 và 2010 có thể lên đến 600 tỷ USD. Trong số đó, có 185,5 tỷ USD tổn thất từ tài sản thế chấp, 82,4 tỷ USD từ vay nợ thẻ tín dụng và 53 tỷ USD từ các khoản vay bất động sản thương mại. Các chuyên gia phân tích nhận định khoản vay bất động sản thương mại hiện là khu vực dễ bị tổn thương nhất trong thời điểm hiện nay.
19 ngân hàng lớn nhất nước Mỹ chiếm hai phần ba tổng tài sản và một nửa tổng số tiền cho vay của toàn bộ hệ thống ngân hàng Mỹ.
"Báo cáo đã thành công trong việc khiến người ta cảm thấy hoạt động của hệ thống tài chính không đến nỗi tệ nếu nhìn về toàn cảnh", Kevin Logan, nhà kinh tế tại Viện Dresdner Kleinwort nói. Tuy nhiên, Kevin Logan cho rằng việc huy động một lượng lớn vốn sẽ là thử thách khó khăn đối với các ngân hàng. "Đây quả là tình thế tiến thoái lưỡng nan khi tiềm lực kinh tế của hệ thống ngân hàng không đủ mạnh nhưng họ vẫn phải đảm bảo khả năng thanh toán và cho vay", ông nói.
Lần đầu tiên trong lịch sử Mỹ, chính phủ thực hiện và công khai chương trình tổng sát hạch các ngân hàng lớn. Điều này dấy lên câu hỏi trong dư luận về tính xác thực của những kết quả lạc quan. Nhiều nhà phân tích cho rằng mục đích chính của các nhà lãnh đạo là nâng cao niềm tin trong dân chúng. Chính quyền ra sức làm giới đầu tư tin rằng hệ thống tài chính thực ra vẫn đang khỏe mạnh, kể cả khi cần huy động thêm vốn. Thậm chí Chủ tịch FED tuyên bố sẽ không để bất cứ ngân hàng nào sụp đổ.
Nhiều câu hỏi đặt ra về tính nghiêm khắc của cuộc sát hạch. Các chuyên gia từng dự đoán tỷ lệ thất nghiệp sẽ đạt 10% trong cuối năm nay và còn đi lên vào năm sau, kể cả khi kinh tế không tiếp tục xuống dốc. Trong khi cuộc kiểm tra của FED đặt ngân hàng trong tình huống tưởng tượng cơn suy thoái sẽ trở nên tồi tệ hơn, nhưng dự đoán tỷ lệ thất nghiệp cũng chỉ tăng lên 10,3% trong bối cảnh đó.
Ngoài ra, giới phân tích chỉ trích cuộc sát hạch không nhắm vào vấn đề then chốt của hệ thống ngân hàng là khối tài sản thế chấp đang gặp nguy hiểm chính là nguyên nhân khiến nhà băng khó duy trì khả năng cho vay.
Tuy vậy, báo cáo không làm nhà đầu tư quay lưng với cổ phiếu ngân hàng. Cổ phiếu của các ngân hàng lớn và địa phương hầu hết tăng điểm trong phiên giao dịch ngoài giờ hôm qua. Cổ phiếu của Ngân hàng Mỹ tăng 9,2%, lên 14,75 USD, cổ phiếu của JPMorgan Chase & Co. tăng 1,5% lên 35,77 USD. Nhà đầu tư yên tâm với thông điệp chính phủ đưa ra, rằng chính phủ sẽ tiếp tục hỗ trợ hệ thống tài chính dù cái giá phải trả có là bao nhiêu.
Thanh Bình (theo AP)