Cần vay 1,5 tỷ đồng mua đất, chị Thu Trang (TP HCM) đã đến một chi nhánh của Vietcombank tìm hiểu. Chị được nhân viên ngân hàng cho biết, nếu chọn vay cố định trong 12 tháng đầu, lãi suất ưu đãi là 7,7% một năm; còn cố định 24 tháng, lãi suất 8,7% mỗi năm.
Sau thời gian ưu đãi trên, lãi suất cho vay sẽ bằng lãi suất tiền gửi kỳ hạn 24 tháng cộng với biên độ 3,5% một năm (theo mức tính hiện nay là khoảng 10,5% mỗi năm).
Chị Trang cho biết, nhân viên ở đây khuyên chị vay sớm, vì để lâu lãi suất có thể tăng và điều kiện cũng khó hơn. Theo nhân viên giải thích, thời gian qua bất động sản tăng nóng, rủi ro cao mà dư địa cho vay lĩnh vực này lại hạn chế.
Hiện một số ngân hàng cổ phần khác áp dụng mức lãi cho vay mua đất, mua nhà, xây sửa nhà cũng tương đối cao. Như ACB, lãi suất dao động 8,5-10% tuỳ từng đối tượng khách hàng. Riêng với những khách hàng có tài khoản lương tại nhà băng này và mua nhà để ở thì lãi suất thấp hơn đôi chút. Trong khi đó, tại OCB, lãi suất cho vay bất động sản thông thường là 8,99% cho 12 tháng đầu, sau đó tầm 11,5%.
Thậm chí, có ngân hàng cho biết mức lãi suất cho vay lĩnh vực này lên đến 12% mỗi năm nếu khách hàng vay trung hạn. Vay dài hạn, lãi suất thời điểm giải ngân lên đến 12,5% một năm. So với trước đó vài tháng, lãi suất cho vay mua, xây, sửa nhà tại các ngân hàng cổ phần đã tăng khoảng 1-2% một năm.
Bên cạnh đó, do giá nhà đất ở một số khu vực vừa qua tăng khá nóng, các ngân hàng cũng thẩm định lại giá và chỉ cho vay tối đa 70% giá trị thay vì 80% thậm chí 90%, đồng thời xem xét, tính toán khá chặt chẽ về nguồn trả nợ của khách.
Một lãnh đạo Vietcombank cho rằng, thời gian qua bất động sản một số nơi tăng nóng và dễ rơi vào tình trạng bong bóng, đặc biệt là phân khúc bất động sản cao cấp. Việc giới hạn tín dụng lĩnh vực bất động sản trong thời điểm này là hợp lý và cần thiết với các ngân hàng.
Ngoài ra, theo ông, việc Ngân hàng Nhà nước sửa đổi Thông tư 36 theo hướng siết chặt tín dụng vào bất động sản, trong đó có hai điều khoản tác động nhiều nhất là tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn từ 60% giảm còn 40%, sẽ giới hạn lại nguồn vốn cho vay bất động sản.
Với việc hệ số rủi ro đối với các khoản vay liên quan đến bất động sản tăng từ 150% lên 250%, ngân hàng phải duy trì nguồn vốn tối thiểu cao, nên tất nhiên không còn nhiều vốn để cho vay bất động sản như trước kia.
Lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP HCM cũng cho biết, nhiều ngân hàng đang siết cho vay đầu tư ở những khu vực trải qua đợt sốt đất mạnh như các huyện Cần Giờ, Củ Chi, Hóc Môn, quận 9, Bình Chánh....
Vị này cho biết thêm, hiện cho vay bất động sản trên địa bàn chiếm khoảng 11% tổng dư nợ cho vay. Với dư nợ ở TP HCM vào khoảng 1,75 triệu tỷ đồng tính đến cuối năm 2017, tính ra cho vay bất động sản đã tương đương khoảng 192.500 tỷ đồng.
Số dư nợ này là chưa tính khoản cho vay mua bất động sản đang "ẩn" trong cho vay tiêu dùng cá nhân. Hiện dư nợ cho vay tiêu dùng trên địa bàn TP HCM khoảng 220.000 tỷ đồng, trong đó cho vay liên quan đến bất động sản chiếm khoảng 28,7% (tương đương khoảng hơn 63.100 tỷ đồng). Như vậy, tổng vốn vào bất động sản tại TP HCM ước khoảng hơn 255.600 tỷ đồng.
So với khoảng một năm trước, vốn vào bất động sản thành phố đã tăng hơn 15.000 tỷ đồng, nếu xét về con số tuyệt đối.
Tổng giám đốc Ngân hàng HSBC Việt Nam - Phạm Hồng Hải từng đưa ra đánh giá, để phát triển bền vững, các ngân hàng cần phải đẩy mạnh mảng dịch vụ thay vì chỉ tập trung vào tín dụng như hiện nay. Ngoài ra, theo ông, các ngân hàng cũng cần lưu ý nhiều đến dòng vốn tín dụng đổ vào các kênh rủi ro như bất động sản, chứng khoán và BOT.
Lệ Chi