Mỹ cáo buộc Trung Quốc - đối tác thương mại hàng đầu của nước này - vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và đẩy cao thâm hụt thương mại một cách không công bằng. Chỉ vài phút sau, Bộ Thương mại Trung Quốc tuyên bố họ buộc phải trả đũa. Điều này có nghĩa 34 tỷ USD hàng Mỹ vào Trung Quốc, từ ôtô đến nông phẩm, cũng sẽ phải chịu mức thuế tương tự là 25%.
“Trung Quốc đã hứa không nổ súng trước, nhưng phải bảo vệ quyền lợi cốt lõi của quốc gia và người dân. Chúng tôi không có lựa chọn nào khác ngoài việc phản công khi cần thiết”, thông báo của cơ quan này cho biết. Họ gọi động thái của Mỹ là “sự vi phạm các quy tắc thương mại thế giới” và “khởi động cho cuộc chiến tranh thương mại có quy mô lớn nhất lịch sử”.
Mỹ - Trung Quốc có thể còn đối đầu trong thời gian dài. Ảnh: Tehran Time
Trung Quốc cũng cho biết sẽ báo việc này lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và sẽ giúp các công ty xoa dịu ảnh hưởng từ chiến tranh thương mại. Trước đó, nước này cũng tuyên bố thuế trả đũa sẽ có hiệu lực ngay lập tức nếu Mỹ hành động.
Sáng nay, Tổng thống Mỹ - Donald Trump còn cảnh báo tổng giá trị số hàng Trung Quốc chịu thuế có thể lên hơn 500 tỷ USD trong tương lai.
Trong cuộc họp báo vừa bắt đầu, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc - Lu Kang xác nhận các biện pháp trả đũa của nước này đã có hiệu lực. Ông gọi thuế nhập khẩu của Mỹ là “không công bằng”.
Khi được hỏi liệu Trung Quốc sẽ có các cuộc nói chuyện với Mỹ về tranh chấp này, Lu chỉ cho biết trong thương mại, bất kỳ bên nào có động thái bá chủ đều sẽ không thành công.
“Chúng ta có thể nói chiến tranh thương mại đã chính thức bắt đầu”, Chen Feixiang - nhà kinh tế học tại Đại học Shanghai Jiaotong nhận xét, “Nếu việc này chỉ dừng lại ở 34 tỷ USD, nó sẽ ảnh hưởng không đáng kể lên cả hai nền kinh tế. Nhưng nếu nó leo thang lên 500 tỷ USD như ông Trump nói, tác động sẽ rất lớn.
Kịch bản chung của một chiến tranh thương mại
Thị trường tài chính thế giới khá yên ắng sau động thái của hai nền kinh tế lớn nhất hành tinh. Chứng khoán Trung Quốc và Hong Kong sáng nay đi xuống, nhưng hiện tại đã tăng điểm. Shanghai Composite tăng 0,43%. Hang Seng Index cũng nhích lên 0,2%. NDT mất giá nhẹ so với USD.
Nikkei 225 (Nhật Bản) tăng 1,12%, chủ yếu nhờ nhóm cổ phiếu ô tô, sau thông tin Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) có thể ngưng áp thuế nhập khẩu mặt hàng này. Kospi (Hàn Quốc) cũng lên 0,68%.
Giới phân tích giải thích rằng thông tin này không nằm ngoài dự báo của thị trường. Frederic Neumann - người đứng đầu bộ phận nghiên cứu châu Á tại HSBC Hong Kong nhận định: “Việc này sẽ kéo tụt tăng trưởng. Nhưng tôi không cho rằng nó sẽ gây gián đoạn như người ta lo ngại. Vị thế của Trung Quốc khá chắc chắn, đủ để không hạ cánh cứng trong tình hình hiện tại”. Nhiều nhà kinh tế học cũng khẳng định ảnh hưởng trực tiếp của thuế nhập khẩu sẽ được kiềm chế, do kinh tế toàn cầu hiện khá vững chắc.
Hà Thu (theo Bloomberg/Reuters)