Tại sự kiện Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng với 14 tỉnh thành trải dài từ Thanh Hoá xuống Bình Thuận, miền Trung sở hữu tài nguyên kinh tế biển hàng đầu Việt Nam song doanh thu từ du lịch chưa đến 20% tổng doanh thu cả nước. Quy mô kinh tế khoảng một triệu tỷ đồng cũng chỉ chiếm gần 20% GDP cả nước.
Miền Trung cần tăng tốc phát triển cao hơn để có quy mô kinh tế lớn hơn là yêu cầu được đặt ra. Dẫn ví dụ về Bình Định, Thủ tướng nhấn mạnh, địa phương trước đây quy hoạch khu kinh tế Nhơn Hội phục vụ phát triển công nghiệp. Tuy nhiên, trước những lợi thế lớn của kinh tế biển, tỉnh nhanh chóng thay đổi sang chiến lược phát triển du lịch. Người đứng đầu Chính phủ kỳ vọng các đại biểu, chuyên gia, doanh nghiệp tại hội nghị có thể đề xuất cụ thể giải pháp để phát triển miền Trung đúng hướng.
Thu hút doanh nghiệp lớn đến đầu tư
Là một trong những địa phương có điều kiện khá tương đồng với Bình Định, cũng là điểm dừng chân của FLC với khu nghỉ dưỡng cao cấp, Bí thư tỉnh Thanh Hóa Trịnh Văn Chiến cho rằng còn nhiều thách thức trong quy hoạch vùng kinh tế của dải biển miền Trung. Vị này đề xuất, việc quy hoạch có thể theo cụm tỉnh trước và phải phát triển các lĩnh vực mũi nhọn tạo sự tăng trưởng đột phá cho vùng, nhất là lọc hóa dầu, cơ khí chế tạo và du lịch.
Ngoài ra, theo ông Chiến cần có thể chế để thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Hiện nay, các tập đoàn tư nhân như Tập đoàn FLC, Vingroup... đều tập trung đầu tư tại Thanh Hoá, giúp nơi đây phát triển toàn diện ở các lĩnh vực. Đây là yếu tố quan trọng với miền Trung.
Phó Thủ tướng thường trực Trương Hoà Bình cũng cho rằng dấu ấn của các tập đoàn kinh tế lớn đã hiện diện rõ nét tại miền Trung. Đơn cử như khu vực quần thể FLC Quy Nhơn được triển khai trên diện tích hơn 1.000 ha đóng góp tích cực vào phát triển du lịch tại Bình Định.
"Các tập đoàn kinh tế lớn có thể ví như những con sếu đầu đàn, sự phát triển của những tập đoàn này cũng là dấu hiệu tích cực cho sự phát triển của kinh tế tư nhân", Phó thủ tướng nhấn mạnh và đưa ra yêu cầu miền Trung thu hút các doanh nghiệp có thực lực để đẩy mạnh phát triển hạ tầng và đưa kinh tế bứt phá.
Đột phá về môi trường đầu tư
Theo Tiến sĩ Trần Du Lịch - thành viên Tổ Tư vấn kinh tế của Thủ tướng, Trưởng nhóm Tư vấn phát triển vùng Duyên hải miền Trung, khu vực cần có quyết tâm cao theo tinh thần "bây giờ hoặc không bao giờ", nhất là cải cách thể chế, xây dựng môi trường đầu tư.
Hiện chính sách ưu đãi cho các địa bàn khó khăn như miền Trung thường được tập trung về giá thuê đất và thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, nếu chỉ dựa vào 2 ưu đãi này, không thể tạo ra môi trường đầu tư mang tính cạnh tranh. Ba nhân tố cần cải thiện là chính sách, thể chế; đào tạo nguồn lực và chính sách thu hút nguồn nhân lực; cơ sở hạ tầng, nhất là hạ tầng giao thông.
"Chậm thủ tục đầu tư một ngày là vùng này tiếp tục nghèo thêm một năm", vị chuyên gia cho hay.
Phát triển nhân lực chất lượng cao
Nguồn nhân lực là một trong các vấn đề được đánh giá là thách thức của miền Trung, nhất là trong phát triển kinh tế biển. "Việc phát triển du lịch cao cấp sẽ là một nhiệm vụ bất khả thi, nếu nguồn nhân lực tại địa phương chỉ đạt mức 1-2 sao", ông Trịnh Văn Quyết, Chủ tịch Tập đoàn FLC nhận xét.
Hiện miền Trung có 42 trường đại học, không ít so với tổng số cơ sở đại học của cả nước nhưng chất lượng đào tạo còn hạn chế, nhất là ngành du lịch hay khoa học công nghệ.
Vấn đề này cũng được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ ghi nhận khi miền Trung chưa xác định rõ về nhu cầu nguồn nhân lực cho các dự án qua các thời kỳ, hay nhu cầu nguồn nhân lực trong dài hạn 5-10 năm.
Theo ông Phùng Xuân Nhạ, các tỉnh của khu vực khuyến khích các tập đoàn lớn tham gia đầu tư trong lĩnh vực đào tạo như Tập đoàn FLC đã thành lập Viện đào tạo hàng không Bamboo Airways ở Quy Nhơn hay sắp tới là Đại học FLC. Những mô hình đào tạo như vậy có sự gắn kết mạnh giữa đào tạo và doanh nghiệp. Đây cũng là cơ chế thí điểm mà Bộ đang áp dụng để gia tăng yếu tố thực tiễn trong đào tạo đại học và sau đại học tại miền Trung.
Trong khuôn khổ hội nghị, UBND tỉnh Bình Định đã trao giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho 15 dự án, trong các lĩnh vực bất động sản, giáo dục, y tế, logictics... Trong đó, dự án Viện đào tạo Hàng không Bamboo Airway do Công ty Tre Việt (Tập đoàn FLC) đầu tư tại khu kinh tế Nhơn Hội, TP Quy Nhơn với tổng vốn đầu tư gần 700 tỷ đồng đã khởi công từ cuối tháng 7 vừa qua.
Tâm Anh