Trong quá trình Andy Jassy lãnh đạo bộ phận điện toán đám mây của Amazon (Amazon Web Services - AWS), người ta chú ý nhiều đến việc ông sử dụng công cụ họp có tên "bánh xe".
Trong các buổi họp nhân viên hàng tuần, Jassy và nhiều giám đốc điều hành cao cấp tại Amazon sử dụng "bánh xe" để lựa chọn ngẫu nhiên nhân viên thuyết trình về công việc kinh doanh của họ, theo chia sẻ của một số người đang làm việc và cựu nhân viên Amazon. Sau đó, Jassy và các nhà điều hành sẽ lắng nghe thật kỹ càng, thậm chí cắt ngang để góp ý và rồi sau đó đưa ra những câu hỏi chi tiết.
Từ ngày thứ Hai tuần tới (ngày 5/7), Jassy sẽ mang phong cách lãnh đạo siêu chi tiết này để điều hành toàn bộ Amazon. Ông sẽ đảm nhiệm những trách nhiệm kinh doanh quan trọng nhất khi ông chính thức nhận vị trí CEO của Amazon từ tỷ phú sáng lập Jeff Bezos.
Jassy năm nay 53 tuổi. Ông có nhiều năm làm việc tại Amazon và học hỏi rất nhiều từ tỷ phú Bezos. Ông có nhiều điểm chung về tính cách với người thầy của mình, nhưng cũng có nhiều khác biệt. Người làm việc nhiều năm với Jassy nói rằng ông là người nhỏ nhẹ và dễ gần trong khi Bezos không như vậy. Jassy rất thích chơi thể thao và nghe nhạc, hay mặc quần jeans đến văn phòng và nhiều lần dùng bữa tại các nhà hàng quanh khu vực làm việc của Amazon tại thành phố Seattle.
Nhiều cựu nhân viên cho biết Jassy thường mềm mỏng, nhẹ nhàng với nhân viên hơn ông Bezos. Bezos có thể bị nhân viên nói thường dễ nổi cáu trong các cuộc họp nếu có người thiếu chuẩn bị cho cuộc họp đó. Nhưng về nhiệt huyết và tính cạnh tranh thì cả hai ông không kém gì nhau.
Vài năm qua, Bezos không trực tiếp quản lý Amazon và Jassy lại được biết đến như người luôn quan tâm đến từng điểm nhỏ nhặt nhất trong bộ phận nền tảng dịch vụ Amazon (AWS) mà ông quản lý.
Ông chú ý sát sao đến từng mảng công việc nhỏ nhặt nhất như tìm kiếm khách hàng tiềm năng, hướng dẫn về kỹ thuật hay chọn nhạc tại sự kiện của công ty, biên tập lại thông cáo báo chí. Việc sắp xếp được lịch làm việc với Jassy thậm chí còn khó hơn so với bất kỳ nhà điều hành cao cấp nào cần phải báo cáo với ông Bezos, theo cựu điều hành cao cấp tại Amazon.
Phó chủ tịch tại Amazon và cũng là người có hơn 12 năm làm việc với Jassy, ông James Hamilton, nhận xét: "Ông ta rất quan tâm đến chi tiết. Chính điểm này khiến ông khác biệt".
Các tính cách trên đã giúp Jassy tạo ra và xây dựng được nền tảng dịch vụ Amazon (AWS) vốn được coi như tiên phong trong cuộc cách mạng điện toán đám mây và bản thân nó là một doanh ngiệp lớn. AWS hiện tuyển dụng hàng chục nghìn nhân viên, doanh thu năm ngoái đạt hơn 45 tỷ USD.
Nếu đứng trong vai trò doanh nghiệp riêng, AWS đứng thứ 69 trong bảng xếp hạng 500 doanh nghiệp của Fortune, chỉ sau một chút so với Best Buy. Xét về lợi nhuận, AWS cũng có đóng góp rất lớn. Lợi nhuận hoạt động của AWS năm 2020 đạt 13,5 tỷ USD, tương đương gần 60% tổng lợi nhuận của Amazon.
Còn nếu nhìn vào công ty mẹ Amazon, AWS dường như còn rất nhỏ tính trên nhiều phương diện. Amazon đang có 1,3 triệu nhân viên trên toàn cầu, doanh thu năm 2020 đạt 386 tỷ USD, mức doanh thu cao thứ 2 tại Mỹ chỉ sau Walmart, Amazon có nhiều ngành nghề kinh doanh, từ bán lẻ trực tuyến cho đến giải trí, quảng cáo, vận tải và y tế.
Trong cương vị CEO, Jassy sẽ đương đầu với không ít thách thức. Ông sẽ phải lèo lái Amazon trong nỗ lực đương đầu với áp lực từ cơ quan quản lý vốn đã đẩy cao cuộc chiến pháp lý căng thẳng nhất trong nhiều nằm nhằm ngăn hành vi độc quyền tại Amazon và nhiều doanh nghiệp lớn khác của Mỹ.
Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ (HJC) trong tháng trước đã thông qua dự thảo luật nhắm đến các doanh nghiệp công nghệ lớn, trong đó có dự luật trực tiếp đề cập đến Amazon. Ủy ban đang tính đến phương án buộc phải chia tách giữa các sàn giao dịch trực tuyến và các loại hàng hóa mang thương hiệu nội bộ của doanh nghiệp được bán trên nền tảng đó. Diễn biến trên xảy ra sau khi Tổng thống Mỹ Joe Biden mới đây bổ nhiệm bà Lina Khan, luật sư được nhiều người biết đến chỉ vì lớn tiếng chỉ trích hành vi của Amazon, vào vị trí quản lý Ủy ban Thương mại Liên bang Mỹ (FTC). FTC hiện đang điều tra hoạt động của Amazon.
Cho đến nay, Jassy không có nhiều liên quan với các vấn đề chống độc quyền bởi AWS chưa tham gia vào các cuộc đối thoại này. Tuy nhiên nhiều người có quan điểm chỉ trích Amazon đang chú ý đến ông. Chỉ vài giờ sau khi quyết định bổ nhiệm Jassy vào vị trí CEO của Amazon được đưa ra, chính trị gia Đảng Cộng hòa phụ trách Tiểu ban chống độc quyền Hạ viện Mỹ đã đăng tải trên Twitter: "Tôi có một số câu hỏi dành cho Jassy".
Jassy lớn lên tại thị trấn nhỏ Scarsdale ngoại ô thành phố New York, bang New York – Mỹ. Lúc còn nhỏ, ông thích chơi bóng đá và tennis. Bố của ông là luật sư doanh nghiệp có tiếng. Trong cuốn nhật ký trường cấp ba Scarsdale năm 1986, ông được chú thích có biệt danh "Disco Jass", dưới bức ảnh của ông có dòng chữ "Ngày hôm nay, đừng làm những gì mà bạn có thể trì hoãn đến ngày mai". Phát ngôn viên của Amazon đã lý giải rằng biệt danh trên chỉ là một trò đùa.
Ông bắt đầu gia nhập Amazon trong cương vị quản lý marketing vào năm 1997. Trước đó, ông tốt nghiệp ngành MBA tại đại học Harvard sau khi theo học đại học tại đây. Chỉ vài năm sau khi Jassy vào làm tại Amazon, Bezos chính thức công bố dịch vụ bán sách trực tuyến. Jassy đảm nhiệm nhiều vai trò tại Amazon, trong đó có cả tư vấn kỹ thuật cho nhà sáng lập
Jassy và nhóm làm việc bắt đầu lên kế hoạch phát triển AWS từ năm 2000 đến năm 2003. Từ trước đó, Amazon đã thành công trong việc giám sát hạ tầng máy tính chi phí thấp vốn cần thiết để chạy hoạt động bán lẻ của doanh nghiệp. AWS trở thành cầu nối để giúp phát triển nó hơn nữa. Amazon chính thức công bố về AWS dưới sự quản lý của Jassy vào năm 2006. Năm 2009, vợ chồng Jassy đã chi ra 3,15 triệu USD để mua một căn nhà chỉ cách trụ sở của Amazon ở Seattle chỉ 2 dặm. Cặp đôi hiện có 2 con 17 và 20 tuổi.
Nhiều cựu nhân viên nói rằng Jassy sẽ dành rất nhiều thời gian để sát sao với từng chi tiết mà ông nghĩ rằng nó quan trọng. Ông chọn nghệ sỹ biểu diễn cho liên hoan âm nhạc AWS bắt đầu được công chiếu vào năm 2019 cũng như cho sự kiện khác tại Las Vegas. Khi AWS bắt đầu công bố sản phẩm phân tích dữ liệu mới vào năm 2012, ông và nhóm làm việc đã mất đến 4 tuần để quyết định về tên của sản phẩm.
Khi trung tâm dữ liệu của AWS tại Virginia bị mất điện, Jassy trực tiếp đi tham gia giải quyết vụ việc. Nguyên nhân của vụ việc được kết luận là do một kỹ thuật viên đã kiểm tra máy phát điện, cửa bất ngờ đập vào nút bấm và đóng nó lại. Jassy yêu cầu nhóm làm việc thiết kế lại hệ thống máy phát điện. Với một CEO sát sao đến như vậy, những người cấp dưới không còn cách nào khác cũng buộc phải chú tâm nhiều hơn đến công việc.
Thời gian làm việc tại Amazon đã giúp Jassy trở nên giàu có dù tất nhiên chẳng thể so với tỷ phú Jeff Bezos, người đứng đầu danh sách người giàu có nhất thế giới.
Trong năm ngoái, ngoài mức lương cơ bản 175.000 USD kèm với thưởng cổ phiếu tổng khoảng 35,8 triệu USD, tổng lương thưởng của ông đứng thứ hai tại Amazon sau ông Dave Clark – người đứng đầu bộ phận tiêu dùng thuộc Amazon, người mới được bổ nhiệm vào tháng 8/2021.
Ông Jassy hiện là cổ đông cá nhân lớn thứ ba sau Bezos và vợ cũ – MacKenzie Scott. Ngày thứ Sáu, Amazon công bố Jassy sẽ được thưởng 61.000 cổ phiếu trị giá ước khoảng 214 triệu USD tính ở mức đóng cửa của thị trường phiên ngày 2/7.
Với lượng cổ phiếu mới và việc sở hữu khoảng 88.000 cổ phiếu tính đến tháng 5/2021, giá trị cổ phần của Jassy chiếm tương đương 0,03% cổ phần của công ty. Bezos sở hữu khoảng hơn 10% cổ phần của Amazon tính đến cuối tháng 6/2021, giá trị cổ phiếu ông nắm giữ gần 180 tỷ USD.
Dù rất giàu có, Jassy được nhiều người biết đến với tính tiết kiệm. Một trong những đồng nghiệp cũ kể lại Jassy từng phản đối gay gắt việc người ta khuyên ông nên dùng máy bay riêng. Một cựu điều hành của Amazon kể lại: "Ông ấy cảm thấy không thoải mái khi tiêu nhiều tiền. Người quen khác từng nhìn thấy ông lái chiếc xe xoàng xĩnh Jeep Cherokee dù có thừa tiền để mua bất kỳ chiếc xe nào ông muốn.
Jassy có đam mê lớn với âm nhạc và thể thao. Mỗi năm một lần, ông rủ tất cả nhân viên thân cận nhất đến nhà để cùng xem bóng rổ.
Với tính cách thận trọng hơn so với Bezos, ông thường chờ cho tới khi mọi người trong căn phòng nói lên quan điểm của mình sau đó mới bắt đầu đặt câu hỏi. Trong khi nhiều nhà điều hành sợ hãi cách phản ứng của Bezos khi không hài lòng với bài thuyết trình của ai đó, Jassy luôn điềm tĩnh, kể cả khi không vừa ý.
Sau khi Jassy lên đảm nhiệm vị trí CEO, Bezos sẽ vẫn là chủ tịch điều hành của Amazon. Bezos đã nhiều lần nhấn mạnh đến tính tiếp nối khi ông quyết định dành chức vụ CEO cho Jassy. Nhà sáng lập của Amazon đã chọn ngày 5/7/2021 để làm ngày chuyển giao quyền lực bởi đó cũng chính là ngày kỷ niệm 27 năm thành lập Amazon. Những năm gần đây, ông đã chuyển một phần việc quản lý công việc hàng ngày của Amazon cho Jassy và nhiều quản lý cấp cao khác.
Tháng này, Bezos sẽ đi vào vũ trụ cùng em trai mình trong tên lửa và khoang tàu vũ trụ được phát triển bởi công ty vũ trụ Blue Origin do mình làm chủ.
Tại đại hội cổ đông của Amazon vào tháng 5/2021, Bezos nói rằng người kế nhiệm ông có năng lượng để giúp Amazon duy trì được cái đã giúp cho Amazon trở nên đặc biệt, rằng Jassy nhận được niềm tin tuyệt đối của ông.
Diệu Thanh (Theo WSJ)