Jones Lang LaSalle (JLL) Việt Nam vừa cập nhật thị trường shophouse và những mặt hạn chế của kênh đầu tư này tại TP HCM. Đơn vị này đánh giá thị trường shophouse tại Sài Gòn đang ngày càng đa dạng chủng loại sản phẩm và được giới đầu tư đón nhận tốt, song không phải tất cả đều là màu hồng.
Từ năm 2016 đến nay, các căn nhà phố thương mại hạng sang bắt đầu xuất hiện ở các dự án khu đô thị quy mô lớn tại TP HCM, chia làm 2 nhóm sản phẩm. Thứ nhất là shophouse liền thổ, tức nhà phố thương mại gắn liền với đất tọa lạc tại các mặt tiền đường lớn, sở hữu lâu dài. Thứ hai là shophouse khối đế của các tòa nhà, có thể sở hữu lâu dài nhưng cũng có loại chỉ sở hữu có thời hạn (phổ biến 50 năm).
Trong một dự án, đơn giá trên đất của một căn nhà phố thương mại thường cao 1,5-2 lần đơn giá của một căn nhà phố thông thường do yếu tố thương mại cấu thành. Trong khi đó, shophouse khối đế cũng có số lượng giới hạn, giá đắt hơn căn hộ ở các tầng bên trên.
Hiện shophouse được xem là sản phẩm có sức hút lớn đối với giới đầu tư và duy trì thanh khoản tốt do số lượng hạn chế. Mặc dù vậy dòng sản phẩm này vẫn còn không ít khuyết điểm có thể khiến nhà đầu tư có thể gặp khó khăn trong ngắn hạn. JLL đưa ra 4 cảnh báo để giới đầu tư shophouse lưu ý trước khi chọn mặt gửi vàng.
Thứ nhất: Hiệu suất đầu tư thấp. Trên thực tế nếu chỉ xét về tỷ suất lợi nhuận cho thuê ròng so với vốn bỏ ra, shophouse liền thổ chưa thật sự hấp dẫn thậm chí còn thấp hơn so với các loại hình khác. Người đổ tiền vào shophouse liền thổ chủ yếu kỳ vọng vào việc tăng giá trị của bất động sản trong tương lai hoặc sử dụng cho việc tự kinh doanh nhưng đòi hỏi dòng vốn phải dài hạn. Điều này buộc nhà đầu tư phải trường vốn rất nhiều năm mới có thể kỳ vọng tỷ suất sinh lời cao.
Thứ hai: một số shophouse khối đế chỉ có thời hạn sở hữu 50 năm. Đây là một hạn chế mà nhà đầu tư cần tính đến. Bởi lẽ, thời gian khai thác không lâu dài có thể tạo áp lực đối với kỳ vọng sinh lời từ khai thác cho thuê và gây ra một số rào cản khi cần bán lại trên thị trường thứ cấp.
Thứ ba: hiện giá shophouse khối đế đã bị nâng lên nhiều lần dẫn tới kỳ vọng giá thuê quá cao so với thực tế, trong khi lượng khách hàng có phần hạn chế so với nhà mặt phố thông thường khiến cho việc kinh doanh không hiệu quả.
Thứ tư: quy mô dân số trong dự án không đủ để shophouse kinh doanh hiệu quả. Trên thực tế chỉ có khoảng 80% khách hàng mua sắm, sử dịch vụ cung cấp bởi khách thuê tại các shophouses khối đế này đến từ cư dân của dự án. Nhiều shophouse có lượng khách ngoại khu không cao do thiếu tính kết nối với không gian thương mại bên ngoài. Bên cạnh đó, vì lý do an toàn một số dự án cố ý hạn chế cư dân bên ngoài vào khiến cho việc kinh doanh của shophouse không tốt. Ngoài ra, nếu dự án có thiết kế chỗ dừng, đậu xe bố trí không phù hợp, khó thu hút đông khách mua sắm cũng có thể là rào cản lớn cho suất đầu tư shophouse.
Vũ Lê