Tối 1/3, tại phim trường của chương trình Như chưa hề có cuộc chia ly, nghệ sĩ lần đầu gặp con nuôi sau mấy chục năm tìm kiếm. Vừa nhìn thấy Kim Cương, người phụ nữ 46 tuổi nghẹn ngào: "Con Thương Thương đây má". Kim Cương ôm con, khóc nói: "Sao con không đi tìm má mấy chục năm qua?". Vuốt tóc con, nghệ sĩ nói chị có nét giống bà, mừng vì chị trưởng thành, lập gia đình. Kim Cương cho biết: "Tôi viết hàng chục vở kịch, nhưng tôi chưa thấy câu chuyện nào nhiệm màu như chính chuyện mình. Quả thật, cuộc đời có những điều kỳ diệu vượt ngoài sức tưởng tượng".
Nghệ sĩ Kim Cương hồi tưởng chuyện bà nhận con nuôi 45 năm trước. Những năm 1972 - 1973, ngoài quản lý đoàn kịch, nghệ sĩ phụ trách mục Bạn đọc của một tờ báo. Từ đây, bà kết nối hàng chục khán giả thân thiết, lập nên nhóm thiện nguyện Gia đình tình thương. Bà cùng đoàn đi khắp cô nhi viện ở Sài Gòn chăm sóc trẻ mồ côi, người khuyết tật.
Đầu năm 1975, tại tỉnh Phước Long (cũ), chiến sự căng thẳng, hàng nghìn người bỏ quê nhà, chạy hơn 100 km tản cư về Sài Gòn. Nhóm Kim Cương khi đó thường trực ở Xa lộ Biên Hòa để tiếp tế lương thực cho những người di tản, nhất là phụ nữ và trẻ nhỏ. Trong nhóm người đi lánh nạn, bà chú ý một thai phụ dẫn theo sáu người con. Dưới mưa đêm, trong mái lều dựng tạm ven đường của nhóm từ thiện, người mẹ trở dạ, sinh một bé gái. Nhìn đứa bé run, khóc không thành tiếng vì đói, Kim Cương thầm nghĩ: "Nếu để thế này, kiểu gì con bé cũng không sống nổi". Kim Cương giới thiệu với người mẹ bà là nghệ sĩ, đưa tờ giấy ghi địa chỉ nhà ở Sài Gòn, thuyết phục giao con cho bà chăm lo. Sau này, qua cơn hoạn nạn, bà có thể tìm tới để nhận con. Người mẹ đồng ý trao đứa bé cho Kim Cương.
Từ đó, mái nhà Kim Cương có thêm tiếng cười trẻ nhỏ. Nghệ sĩ đặt tên bé là Thương Thương - như một cách gửi gắm tình thương của nhóm từ thiện. Kim Cương từng chờ mẹ cô bé đến nhận con nhưng người này biệt tích.
Thấm thoắt, Thương Thương hơn một tuổi. Một lần, đứa bé bị ốm, được đưa vào bệnh viện Nguyễn Văn Học (nay là Bệnh viện Nhân dân Gia Định), điều trị nửa tháng. Thấy Kim Cương bận nuôi con trai ruột và lèo lái đoàn kịch, một y tá tại đây ngỏ ý thay bà trông nom cô bé. Nghệ sĩ nói bà đồng ý, chu cấp tiền, sữa và thuốc men hàng tháng. Từ đó, cứ vài tuần, nữ y tá dắt Thương Thương lại nhà thăm bà. Lần cuối, đứa bé lẫm chẫm biết đi, đôi mắt đen láy nhìn bà. Sau lần đó, y tá nghỉ việc ở bệnh viện, dọn nhà đi nơi khác và mang theo đứa bé, cắt đứt liên lạc với Kim Cương.
Nhớ con, bà định đi báo công an. Nhưng nghĩ lại, bà quyết định giữ im lặng. Trong thâm tâm, bà nghĩ y tá mang Thương Thương đi vì quá thương bé. Bà nói: "Ở lại với tôi, Thương Thương có thể đầy đủ về vật chất nhưng thiếu thốn tình cảm, vì tôi làm nghệ thuật, thường xuyên vắng nhà". Bà tự an ủi, ít nhất con gái có người mẹ nuôi khác yêu thương, chăm lo. Trong hồi ký ra mắt năm 2016, bà từng viết dòng nhắn nhủ con nuôi: "Má mong con luôn bình yên, hạnh phúc hơn lúc con mới ra đời".
Hơn 40 năm, Kim Cương luôn canh cánh về số phận nữ y tá và người con nuôi của bà. Năm 2019, bà liên lạc êkíp Như chưa hề có cuộc chia ly, nhờ chương trình tìm lại người con.
Manh mối tìm ra con nuôi Kim Cương bắt nguồn từ một vụ giả mạo. Tháng 9/2019, khi Kim Cương nhập viện vì nhồi máu cơ tim, một nữ khán giả chờ ngoài cửa hàng giờ để thăm bà. Thấy Kim Cương, người này ôm chầm lấy bà, khóc nức nở. Tưởng là một người hâm mộ, bà vỗ về: "Không sao đâu con, cô qua cơn nguy kịch rồi". Người kia nghẹn ngào: "Má ơi, con là Thương Thương đây, con nuôi ngày xưa của má đây". Kim Cương sững người một lúc trước khi lấy lại bình tĩnh. Người này đưa loạt ảnh cũ cho bà xem. Kim Cương nhận ra một phụ nữ trong hình là y tá từng mang Thương Thương đi. Bà gần như tin khán giả kia là người con nuôi năm xưa.
Tiếp xúc một thời gian, bà linh cảm nhiều điều không thật. Bởi mẹ ruột Thương Thương vốn là người miền Nam nhưng người này lại nói giọng Bắc. Một lần, người này nhắn tin, nói mẹ nuôi đang phẫu thuật, cần 30 triệu đồng. Thấy không ổn, bà từ chối. Qua lời giới thiệu của Kim Cương, êkíp Như chưa hề có cuộc chia ly ra Hà Nội tiếp xúc với người phụ nữ để tìm hiểu về tung tích Thương Thương. Xác minh với cơ quan chức năng địa phương, họ nhận ra người này chỉ là giả danh. Cô là bạn thân của gia đình Thương Thương thật, biết được câu chuyện con nuôi Kim Cương mất tích nên tìm cách tiếp cận Kim Cương.
Từ đây, êkíp lần ra thông tin về y tá năm nào - bà Trầm Thị Ngọc Ánh. Năm 1975, khi công tác tại bệnh viện Nguyễn Văn Học, bà Ánh quyến luyến đứa trẻ mình đang chăm sóc. Thương bé, bà làm thủ tục đưa bé xuất viện rồi chuyển công tác, cắt mọi liên lạc. Suốt 40 năm, bà giữ bí mật câu chuyện của mình. Thương Thương cho biết năm 2016, trước lúc qua đời, bà Ngọc Ánh mới tiết lộ chị chỉ là con nuôi, đồng thời từng được nghệ sĩ Kim Cương bao bọc.
Thương Thương (tên khai sinh là Trầm Như Ngọc Oanh) nay là mẹ của hai người con. Chị kết hôn với một người bạn thiếu thời, sống ở khu Xóm Chiếu, quận 4, mưu sinh bằng nghề bán đồ ăn vặt. Năm 18 tuổi, mê xem kịch, chị đến rạp, xin vào hậu trường để gặp Kim Cương, được bà vuốt tóc, xoa đầu. Khi đó, cả hai đều không biết là mẹ con của nhau.
Sau này, khi nghe mẹ nuôi kể về Kim Cương, nhiều lần, chị định đến bà nhưng ngại mình là người lao động, còn bà là nghệ sĩ kỳ cựu. Cuối cùng, chị quyết định gặp Kim Cương để nói lời cảm ơn. Chị nói: "Cô là người mẹ sinh tôi lần thứ hai. Không có cô, tôi sẽ không được như ngày hôm nay".
Mai Nhật