Nội dung trên được ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP HCM (HoREA), nêu tại hội thảo "Tạo cơ hội để kiều bào an cư ở quê nhà" do Báo Tuổi Trẻ tổ chức, sáng 3/12.
Theo ông Châu, chính sách hiện hành về sở hữu và đầu tư nhà, đất dành cho kiều bào đã thông thoáng hơn trước, nhưng khâu thực thi phát sinh nhiều phiền hà. "Các thủ tục như xác nhận nguồn gốc, cấp hộ chiếu, thanh toán... thiếu thống nhất, kéo dài thời gian, tạo cảm giác 'trên trải thảm, dưới rải đinh', làm khó kiều bào", Chủ tịch HoREA nêu.
Cùng quan điểm, ông Lâm Quang Quý, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ Kiều bào TP HCM, cho hay thủ tục xác nhận quốc tịch hay nguồn gốc Việt Nam luôn yêu cầu giấy tờ chứng minh, trong khi do lịch sử di cư, nhiều người không còn giữ đủ hồ sơ. "Yêu cầu xác minh trong trường hợp này là bất khả thi", ông nói.
Ông Lâm Quang Quý, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ Kiều bào TP HCM. Ảnh: Phương Uyên
Bên cạnh đó, ông Quý cho biết nhiều hồ sơ của kiều bào thường bị yêu cầu bổ sung khi gần đến hạn, thay vì hoàn thiện bộ thủ tục ngay từ đầu. Những "lỗi nhỏ" này, ông Quý nhận xét dễ làm mất niềm tin của kiều bào và khiến họ e ngại, nản lòng tiếp tục đầu tư.
Trở ngại khác được Tiến sĩ Hoàng Thế (một kiều bào Nhật Bản) nêu là rào cản thanh toán mua bán bất động sản. Ông chia sẻ nhiều kiều bào đã có hộ chiếu Việt Nam vẫn chưa thể sử dụng đầy đủ các dịch vụ ngân hàng số, buộc họ phải giao dịch trực tiếp tại quầy, gây bất tiện trong thanh toán.
"Việc gặp khó về thủ tục khiến kiều bào trăn trở liệu các chính sách có thực sự thông thoáng, khả thi và ổn định hay không", ông Thế nêu.
Để tạo điều kiện an cư cho kiều bào về nước sinh sống, đầu tư, ông Lâm Quang Quý kiến nghị cải cách thủ tục hành chính theo hướng đơn giản, minh bạch và nới lỏng điều kiện về giấy tờ chứng minh nguồn gốc. Ngân hàng Nhà nước cũng cần tháo gỡ rào cản để kiều bào tiếp cận dịch vụ tài chính số thuận tiện hơn. "Khi mọi thủ tục thông suốt, kiều bào sẽ yên tâm trở về đầu tư, mua nhà và gắn bó lâu dài với quê hương", Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ Kiều bào TP HCM nói.
Việt Nam hiện có trên 6 triệu kiều bào sinh sống ở nước ngoài, mỗi năm đóng góp khoảng 16 tỷ USD kiều hối. Theo ông Lê Hoàng Châu, riêng TP HCM năm ngoái nhận khoảng 9,6 tỷ USD kiều hối, trong đó 20-21% được rót vào lĩnh vực bất động sản. Việc gỡ bỏ rào cản thủ tục, theo Chủ tịch HoREA sẽ giúp kiều bào an cư, thúc đẩy dòng vốn đầu tư, góp phần phát triển kinh tế - xã hội.
"Những rào cản hành chính, thủ tục và hạn chế thanh toán được tháo gỡ sẽ khiến kiều bào tin tưởng và sẵn sàng quay về quê hương, góp sức xây dựng đất nước", ông Châu nói.
Phương Uyên