Bản án công bố hôm 21/6 được đánh giá đã "giáng một đòn mạnh" vào những người Mỹ muốn kết hôn với người nước ngoài và những người nước ngoài muốn có quốc tịch Mỹ nhờ việc kết hôn với dân bản địa.
"Quốc hội có toàn quyền soạn thảo luật di trú theo cách ưu tiên cho việc đoàn tụ gia đình, nhưng Hiến pháp không yêu cầu các chính sách như vậy. Đây là lĩnh vực mà không chỉ có sự đoàn kết gia đình mới có tác động. Những vấn đề khác, bao gồm an ninh quốc gia và chính sách đối ngoại, cũng quan trọng", bản án phân tích.
Sandra Muñoz cầm bức ảnh của chồng, người đã bị từ chối cấp thị thực. Ảnh: WSJ
Vụ kiện được đệ trình bởi bà Sandra Muñoz, một công dân Mỹ sống tại California.
Năm 2008, bà gặp Luis Asencio-Cordero, công dân El Salvador đang sống trái phép ở khu vực Los Angeles. Họ kết hôn năm 2010 và có một con chung.
Năm 2015, bà xin thị thực cho chồng. Ông được yêu cầu đi từ Los Angeles đến lãnh sự quán Mỹ tại El Salvador để phỏng vấn và bị kẹt ở El Salvador kể từ đó.
Bộ Ngoại giao đã từ chối đơn xin của ông, trích dẫn một điều luật cho phép chính phủ Mỹ từ chối những người nộp đơn liên quan vào hoạt động bất hợp pháp, song không giải thích tại sao cho rằng ông có thể vi phạm luật.
Sau nhiều năm kiện tụng, chính phủ tiết lộ rằng viên chức lãnh sự phát hiện ông có thể là thành viên băng đảng khét tiếng MS-13, "vì hình xăm của ông ta".
Ông Luis do đó nộp một bản tường trình, khẳng định rằng chưa bao giờ là thành viên băng đảng và hình xăm "thể hiện sự thông minh và đức tin Công giáo sâu sắc".
Bà Sandra cáo buộc chính phủ đã không đảm bảo cho bà hưởng quyền cơ bản là được sống cùng chồng tại quốc gia nơi bà sinh ra.
Tòa Phúc thẩm Liên bang khu vực 9 tại San Francisco ra phán quyết vào năm 2022, tuyên bố bà "có quyền tự do liên quan đơn xin thị thực của chồng mình". Do đó, chính phủ nợ bà ít nhất một lời giải thích vì sao từ chối đơn xin thị thực.
Song Tòa án cấp cao hôm 21/6 đã đảo ngược phán quyết đó, với lý do lợi ích quốc gia, an ninh đối ngoại quan trọng hơn đoàn tụ gia đình.
Nhiều người tỏ ra nuối tiếc cho cặp đôi, bởi phán quyết được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Biden thiết lập ra một chương trình mới, tạo điều kiện thuận lợi cho con đường xin thường trú nhân cho vợ/chồng của công dân Mỹ đang cư trú bất hợp pháp tại nước này, như vợ chồng Sandra-Luis.
Chương trình sẽ cung cấp cho họ giấy phép lao động, bảo vệ bị trục xuất và lộ trình để họ nộp đơn xin thẻ xanh, con đường trở thành công dân. Để đủ điều kiện, người nhập cư bất hợp pháp phải ở Mỹ ít nhất 10 năm và kết hôn với công dân Mỹ.
Trong trường hợp của Sandra, nếu chồng bà ở lại Mỹ thay vì rời khỏi đất nước, trở về El Salvador để xin thị thực, có thể ông đã được hưởng lợi từ chính sách mới.
Hơn 12.000 người di cư đang chờ xử lý sau khi vượt biên từ Mexico vào Mỹ, tháng 12/2023 tại Eagle Pass, Texas. Ảnh: Fox
Theo Liên đoàn Cải cách Nhập cư Mỹ (FAIR), tính đến tháng 6/2023, có khoảng 16,8 triệu người nhập cư bất hợp pháp đang sinh sống tại Mỹ, chiếm khoảng 5% dân số nước này.
Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới ước tính mỗi ngày khoảng 4.000 người bị bắt vì nhập cư trái phép vào Mỹ, đỉnh điểm, tháng 12/2023, có ngày lên tới 12.600 người.
Hải Thư (Theo Fox, Daily Journal, ABC)