Góp ý vào báo cáo hoạt động tư pháp, phòng chống tội phạm tại Quốc hội sáng 21/11, đại biểu Lý Thị Lan (Phó đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hà Giang) nêu thực trạng học sinh vi phạm trật tự an toàn giao thông vẫn ở mức cao, chủ yếu là nhóm dưới 16 tuổi, học sinh đi xe máy gắn máy dưới 50 phân khối.
Theo Luật Giao thông đường bộ năm 2008, giấy phép lái xe được phân làm 13 hạng. Bằng lái hạng A1 cho phép điều khiển xe máy có dung tích xi-lanh từ trên 50 đến dưới 175 phân khối; bằng A2 cấp người điều khiển xe trên 175 phân khối. Luật cũng quy định người đủ 16 tuổi trở lên được lái xe gắn máy dưới 50 phân khối; người đủ 18 tuổi trở lên được lái xe môtô hai bánh, xe môtô ba bánh từ 50 phân khối trở lên và các loại xe có kết cấu tương tự.
Vì vậy học sinh cấp 3, người trên 16 tuổi sử dụng xe dưới 50 phân khối tham gia giao thông rất nhiều, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn. "Người điều khiển chưa được đào tạo, sát hạch, thậm chí có nhận thức chưa đầy đủ về pháp luật trật tự an toàn giao thông khi lưu thông", bà Lan nói, kiến nghị Chính phủ, bộ ngành xem xét ban hành quy định về đào tạo, sát hạch, sử dụng xe gắn máy dung tích dưới 50 phân khối.
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Phó chủ tịch Hội Luật gia tỉnh Đồng Tháp) và đại biểu Điểu Huỳnh Sang (Phó đoàn Bình Phước) cũng lo ngại khi tai nạn giao thông có giảm, nhưng mỗi khi có những sự cố xảy ra thì "số người chết và bị thương lại mang tính tập thể".
Theo đại biểu Hòa, người dân cũng lo lắng với nhiều loại tội phạm phát sinh mới như bắt cóc trẻ em đòi tiền chuộc; tội phạm trong hoạt động đăng kiểm, đào tạo, sát hạch lái xe, cấp phiếu lý lịch tư pháp. Ông kiến nghị các ngành chức năng đánh giá khách quan, cầu thị về thực trạng nói trên để khắc phục, lấy lại lòng tin với người dân.
Trong Chiến lược quốc gia bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ giai đoạn 2021-2030 và tầm nhìn đến năm 2045, Chính phủ đưa ra giải pháp điều chỉnh phân hạng giấy phép lái xe cơ giới đường bộ phù hợp với Công ước Viên 1968 về giao thông đường bộ và đặc thù phương tiện tại Việt Nam. Chiến lược nêu phải đào tạo, cấp giấy phép lái xe cho người điều khiển xe máy có dung tích xi-lanh dưới 50 phân khối hoặc xe máy điện có công suất động cơ dưới 4kW.
Tuy nhiên, dự thảo Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ (trình tại kỳ họp 6) chưa đề cập về đào tạo, sát hạch đối với người điều khiển xe máy dưới 50 phân khối. Thay vào đó, dự thảo đề xuất Chính phủ quy định chi tiết về hạng giấy phép lái xe, thời hạn giấy phép lái xe tại văn bản hướng dẫn.
Thông tư 12/2017 của Bộ Giao thông Vận tải quy định nội dung thi bằng lái xe máy A1 gồm sát hạch lý thuyết quy định giao thông đường bộ, kỹ thuật lái xe; sát hạch thực hành trong hình gồm đi theo hình số 8, qua vạch đường thẳng, qua đường có vạch cản, qua đường gồ ghề.