Ở nước ta, việc kiểm toán năng lượng đang gia tăng tại các đô thị hiện đại như Hà Nội, TP HCM. Tại Bình Thuận, qua 2 năm thực hiện, chương trình hỗ trợ kiểm toán năng lượng cho các cơ quan, doanh nghiệp do trung tâm khuyến công tỉnh triển khai đã giúp các đơn vị giảm chi phí sử dụng điện và mang lại hiệu suất công việc cao.
Nguồn năng lượng điện có nhiều dấu hiệu cung không đáp ứng được nhu cầu trên toàn thế giới. Vì vậy, sử dụng các nguồn năng lượng một cách có hiệu quả và tiết kiệm, được nhiều quốc gia quan tâm giải quyết. Ở nước ta, năm 2012, Thủ tướng đã ban hành quyết định chương trình mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2012-2015, trong đó có kiểm toán năng lượng.
Mục tiêu của chương trình là nhằm nâng cao nhận thức của người dân thường xuyên sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, bảo vệ môi trường, đạt mức tiết kiệm 5-8% tổng mức tiêu thụ năng lượng trong cả nước… Tại Bình Thuận, chương trình hỗ trợ kiểm toán năng lượng tại 5 đơn vị, gồm 2 bệnh viện (Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Thuận, Bệnh viện Lao và bệnh Phổi tỉnh Bình Thuận) và 3 doanh nghiệp (Công ty TNHH Hải Nam, Công ty Chế biến gỗ xuất khẩu Khải Hoàn, Công ty TNHH May Phú Long). Chương trình do trung tâm khuyến công tỉnh thực hiện, giúp các cơ quan, đơn vị làm quen với kiểm toán năng lượng và có thói quen sử dụng điện tiết kiệm, hợp lý hơn.
Kiểm toán năng lượng là hoạt động đánh giá thực trạng hệ thống năng lượng của cơ quan, doanh nghiệp, toà nhà… từ đó, xác định những khu vực sử dụng năng lượng điện bị lãng phí hoặc chưa hiệu quả. Đây là hoạt động nhằm đưa ra khuynh hướng tiêu thụ năng lượng và tiềm năng tiết kiệm năng lượng của các loại thiết bị như động cơ, máy bơm, hệ thống thông gió, điều hoà không khí, hệ thống hơi, nhiệt điện, quy trình sản xuất hay một hệ thống sản xuất.
Theo anh Phạm Văn Khoa, Trưởng phòng Tư vấn và Tiết kiệm năng lượng - Trung tâm Khuyến công tỉnh Bình Thuận tuỳ theo cơ quan, doanh nghiệp nhỏ hay lớn sẽ quyết định quy trình của kiểm toán năng lượng kéo dài trong thời gian một tháng hay vài tháng. Quy trình một kiểm toán năng lượng gồm khảo sát các quy trình công nghệ và dây truyền sản xuất của cơ quan, doanh nghiệp; thu thập thông tin về sản lượng, sản phẩm, năng lượng và nguyên vật liệu để tính toán cân bằng năng lượng; thu thập thông tin về khả năng nâng cấp và mở rộng dây chuyền sản xuất. Ngoài ra, quy trình này gồm xây dựng kế hoạch và tiến hành lắp đặt thiết bị đo; đánh giá tiềm năng tiết kiệm; hoàn tất kiểm toán sẽ giúp cơ quan, doanh nghiệp xây dựng các giải pháp để sử dụng năng lượng hiệu quả hơn.
Anh Phan Thế Ngọc, Phó phòng Tổ chức Hành chính - Bệnh viện Lao và bệnh Phổi tỉnh Bình Thuận cho biết, sau gần một năm thực hiện theo những giải pháp kiểm toán năng lượng đưa ra, bệnh viện đã nhận thấy rõ tầm quan trọng và lợi ích của việc kiểm toán năng lượng nói chung và các giải pháp nêu ra trong báo cáo kiểm toán năng lượng nói riêng. Qua đó, bệnh viện đã tuyên truyền ý thức sử dụng điện tiết kiệm đến toàn thể nhân viên và bệnh nhân… thông qua các cuộc họp, buổi làm việc hay thông qua mảnh dán tại các thiết bị sử dụng điện.
Bệnh viện đã thay thế dần bộ đèn T8 + ballast sắt từ bằng bộ đèn T5; sử dụng máy nước nóng năng lượng mặt trời thay thế sử dụng điện; thay đèn cao áp sau 21 giờ thành trụ đèn compact; quán triệt đến cán bộ công chức tắt các thiết bị điện vào giờ trưa như máy x-quang và các máy xét nghiệm... Qua đánh giá tổng thể, việc áp dụng chương trình kiểm toán năng lượng, thay thế thiết bị tiết giảm điện năng đã giúp bệnh viện tiết kiệm 10% năng lượng điện tiêu thụ trong năm.
Mặc dù kiểm toán năng lượng đã mang lại hiệu quả rõ rệt ở các đơn vị trên. Nhưng trên thực tế, số doanh nghiệp trong tỉnh biết đến kiểm toán năng lượng chưa nhiều hoặc nghe qua vẫn còn khá xa lạ. Để kiểm toán năng lượng “làm quen” với các đơn vị trong tỉnh, ngành chức năng cần tăng cường công tác tuyên truyền, vận động để các doanh nghiệp tham gia chương trình kiểm toán năng lượng, góp phần hạn chế thiếu hụt điện năng và hướng đến những toà nhà sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Ðối với các công trình mới, kiểm toán năng lượng có thể tiết kiệm 30-40% năng lượng nếu áp dụng đồng bộ các giải pháp thiết kế kiến trúc, sử dụng các vật liệu kiểm toán năng lượng, lắp đặt và vận hành các trang thiết bị có hiệu suất năng lượng cao... Ðối với các công trình đang hoạt động, có thể tiết kiệm 15-25% năng lượng nếu áp dụng các giải pháp kiểm toán năng lượng.
* Độc giả gửi bài dự thi tại đây hoặc về email media@vnexpress.net.
Cuộc thi "Năng Lượng xanh cho cuộc sống" do Báo điện tử VnExpress phối hợp với Công ty Schneider Electric tổ chức. Trung tâm Sống và Học tập vì Môi trường và Cộng đồng (Live and Learn) là đơn vị đồng hành. Cuộc thi dành cho mọi công dân sinh sống trên lãnh thổ Việt Nam, diễn ra từ ngày 13/9 đến ngày 23/10. Cuộc thi nhằm khuyến khích mọi công dân Việt Nam có những suy nghĩ và hành động thiết thực để tiết kiệm năng lượng. Tác phẩm dự thi có thể là những ý tưởng sáng tạo hay giải pháp mang tính thực tiễn liên quan đến điện năng trong sinh hoạt, sản xuất… |
Đỗ Thị Hồng Châu