Mô hình kinh doanh của Facebook không có gì bí mật. Nếu bài đăng hấp dẫn, thu hút được sự chú ý của càng nhiều người, Facebook càng có nhiều dữ liệu về người dùng để sử dụng. Thứ những nhà quảng cáo thèm muốn từ Facebook là lượng người dùng khổng lồ. Chỉ riêng công thức kiếm tiền này đã giúp mang Facebook thu về 5,2 tỷ USD lợi nhuận trong quý II/2020. Tuy nhiên, gần đây họ đang trở thành tâm điểm chỉ trích bởi cách tiếp cận lỏng lẻo trong việc kiểm soát nội dung trên nền tảng.
Các phát ngôn gây hấn xuất hiện nhan nhản trên Facebook thường được ví như "cỏ mèo" giúp thu hút một lượng lớn người dùng tương tác trên mạng xã hội này. Bản thân Facebook cũng nhận thức được rằng lợi nhuận dài hạn của mình phụ thuộc vào "cỏ mèo" nhưng cũng phải đảm bảo không lợi dụng lòng tin của người dùng.
Sheryl Sandberg, COO của Facebook, chia sẻ trên Wall Street Journal: "Bạn biết đấy, quan điểm cá nhân của một người có thể trở thành phát ngôn gây thù ghét với một người khác". Bà cũng tin tưởng vào tiêu chuẩn cộng đồng mà mạng xã hội này đang áp dụng với các bài đăng. Tuy nhiên, theo Sandberg, với một số người, quy chuẩn gắt gao đến mấy cũng không làm họ hài lòng.
Sheryl Sandberg, Giám đốc điều hành của Facebook. Ảnh: AP.
Vậy làm thế nào Facebook có thể chứng minh mình tôn trọng ranh giới giữa dự do ngôn luận và phát ngôn thù hận mà không làm 3 tỷ người dùng phật ý? Đây chính là thách thức mà nền tảng này phải đối mặt.
Trong bài phát biểu tại Viện Chính trị và Dịch vụ công thuộc Đại học Georgetown năm ngoái, CEO Mark Zuckerberg tuyên bố Facebook ủng hộ tự do ngôn luận. "Việc trao cơ hội lên tiếng cho những người ít có tiếng nói trong xã hội sẽ dần dần nâng cao chất lượng cuộc sống của họ", Zuckerberg nói.
Một số chuyên gia nhận định, cách tiếp cận mạo hiểm của Facebook có thể phản tác dụng khiến thông tin thiếu chính xác phát tán nhanh hơn. Tuy nhiên Sandberg phản đối và cho rằng chỉ riêng nền tảng Facebook đã xác định và gỡ xuống 95% bài đăng có dấu hiệu thù ghét, so với chỉ 24% vài năm trước. Ngày nay, nhờ AI, hãng có thể gỡ hàng triệu nội dung một cách nhanh chóng.
Xây dựng một doanh nghiệp như Facebook không khác gì phải đi thăng bằng trên dây. Nếu nghiêng về phía người dùng, ngăn chặn triệt để hiện tượng phát ngôn sai lệch trên nền tảng, hãng cũng đang chính tay giết chết "con gà đẻ trứng vàng" của mình bởi phát ngôn gây tranh cãi chính là chìa khóa cho thành công của Facebook.
Vị thế độc tôn mà Facebook đạt được không chỉ dựa vào số lượng người dùng mà còn nhờ vào cạnh tranh liên tục với các đối thủ khác. Hãng này mỗi năm bỏ ra hàng tỷ USD và hàng nghìn nhân lực để "vượt mặt" TikTok, Twitter, Snapchat và YouTube. Cổ đông sẽ phản ứng thế nào nếu COO Sandberg huy động tất cả nhân viên vào cuộc chiến chống phát ngôn thù ghét? Mỗi một đồng, một phút đầu tư cho an ninh an toàn của người dùng sẽ là từng ấy tài nguyên bị cắt giảm cho các kế hoạch khác của doanh nghiệp. "Đây thực ra là một sự đánh đổi rất lớn. Tôi có một nhân viên, tôi có thể giao cho cậu ấy chương trình để xây dựng và bán được nhiều quảng cáo hơn hay tôi giao cho cậu ta nhiệm vụ ngồi xác minh bài đăng?", Sandberg lập luận.
Tháng trước, một điều tra độc lập được Facebook thuê thực hiện đã chỉ trích công ty này "quá chậm trễ và manh mún" trong việc đối phó với các nội dung gây chia rẽ.
Facebook và Twitter có quan điểm khác nhau về tổng thống Trump trên nền tảng của mình. Ảnh: WSJ.
Trong báo cáo dài 89 trang, nổi bật lên việc liên quan đến tổng thống Trump, cụ thể là hướng giải quyết từ Facebook đối với các bài đăng mang tính phân biệt chủng tộc và gây hiểu nhầm của Tổng thống. COO Sandberg, tham gia chỉ đạo cuộc điều tra độc lập, cho biết, Facebook, dù không có lợi ích hay khuyến khích các nội dụng gây hấn, đã chần chừ xóa các nội dung này.
Nếu các bài đăng của ông Trump vi phạm nguyên tắc cộng đồng, nội dung đó sẽ bị xóa khỏi Facebook. Nhưng việc đưa ra hình phạt đối với một người có khả năng gây chia rẽ cực mạnh như Trump không phải dễ. Cuộc bầu cử tổng thống năm nay là cơ hội để Facebook chứng minh bản thân. Sandberg tuyên bố Facebook sẽ dồn lực để "đảm bảo cung cấp thông tin chính xác nhất trong cuộc bầu cử này".
"Công việc của chúng tôi là ngăn bất kỳ thông tin độc hại nào trên nền tảng, tuy nhiên, kẻ xấu luôn tìm ra cách để vượt mặt", Sandberg nói. Nhiệm vụ của Facebook là thuyết phục người dùng rằng đây trên thực tế là người tốt, bởi chỉ có vậy hãng này mới có thể lôi kéo được thêm người dùng.
Đăng Thiên (theo WSJ)