Lãng mạn và cổ kính là đặc điểm nổi bật nhất của khu nghỉ dưỡng với những biệt thự Pháp cổ ở trung tâm thành phố Đà Lạt này. Sau gần một thế kỷ từ khi xây dựng, nơi đây vẫn là một điểm đến lý tưởng với những người yêu kiến trúc nói riêng và Đà Lạt nói chung.
Một góc căn biệt thự thuộc khu nghỉ dưỡng trước khi được trùng tu.
Như một bảo tàng kiến trúc đa dạng, khu nghỉ được xây dựng đầu thế kỷ 20 này từng có tên gọi là Cư xá Jean Oneil, do ông Jean Oneil - một đại tá quân đội Pháp tại Đông Dương dưới thời Toàn quyền Doume lập nên. Sau khi về hưu, năm 1929, Jean Oneil bắt tay vào xây biệt thự đầu tiên, mời các kiến trúc sư hàng đầu của Pháp quy hoạch. Ông dành nơi đây làm địa điểm cho bạn bè thân hữu và các sĩ quan, công chức người Pháp đang làm việc và sinh sống tại Sài Gòn và Đông Dương đến nghỉ dưỡng.
Đến năm 1938, các biệt thự trong khu cư xá được hoàn tất. Toàn bộ cư xá đều theo phong cách Pháp đặc trưng và được người dân Đà Lạt gọi với cái tên quen thuộc Khu cư xá ngoạn mục (Cité Bellevue). Người Pháp còn cho lập đồn điền và đắp một đập nước làm thủy điện và cung cấp nước cho khu cư xá này.
Khi chiến tranh Đông Dương kết thúc năm 1954, các căn biệt thự được biết đến nhiều hơn với tên gọi khu biệt thự Lê Lai. Sau khi chiến tranh chống Mỹ kết thúc vào năm 1975, khu biệt thự được trao trả lại cho một số gia tộc người Việt. Tuy nhiên, do không được sử dụng trong nhiều năm, các căn biệt thự này đã xuống cấp.
Năm 2003, dự án phục chế khu biệt thự cổ Lê Lai đã được tiến hành dưới sự dẫn dắt của Bernhard Bohnenberger, Giám đốc Điều hành Tập đoàn Khách sạn và Khu nghỉ dưỡng quốc tế Six Senses và nhà thiết kế người Pháp Brigitte DuMont De Chassart. Chỉ sau 3 năm, toàn bộ khu biệt thự cổ đã được khôi phục gần như nguyên trạng. Cùng với khu biệt thự Trần Hưng Đạo, dinh toàn quyền Decoux và trên 100 biệt thự khác rải rác dọc các đường phố chính của thành phố, nơi đây trở thành một bảo tàng kiến trúc Pháp tại Đà Lạt.
Với quần thể gồm 17 biệt thự riêng biệt nằm trên quy mô đất 0,7 ha, ẩn hiện giữa đồi thông xanh, các biệt thự này đều được bố trí ở những vị trí đẹp với phần khuôn viên rộng từ 1.000 m2 đến 2.000 m2. Mỗi căn biệt thự được thiết kế 1-2 tầng không kể tầng hầm để chứa thức ăn và có lối thông ra vườn. Quanh nhà còn bố trí sân dạo, vườn hoa và có những khoảnh đất trống để trồng cây xanh. Khoảng cách giữa các nhà đủ xa đảm bảo được không gian yên tĩnh cũng như sự riêng tư cho mỗi gia đình.
Mỗi căn biệt thự ở đây đều mang nét đặc trưng riêng gắn liền với văn hóa của mỗi vùng miền nước Pháp và theo từng giai đoạn lịch sử. Nhiều biệt thự có cửa ra vào và cửa sổ được thiết kế mái vòm và trần theo kiểu chia ô - một trong những đặc trưng của phong cách kiến trúc Pháp. Sự tinh tế và quyến rũ của kiến trúc Pháp cổ còn toát lên từ những công tắc điện cổ, ban công, quạt trần và gạch lát nền. Tất cả các yếu tố đã được kết hợp nhuần nhuyễn và hài hòa, gợi nhớ một ngôi nhà kiểu Pháp chính hiệu và cuộc sống xa hoa của giới thượng lưu Pháp đầu thế kỷ 20 tại Đông Dương.
Bên trong các căn biệt thự, dễ dàng cảm nhận sự ấm áp, dễ chịu bởi hầu hết nội thất được làm từ chất liệu gỗ: tủ kệ, cầu thang, trần nhà....Phòng khách rộng rãi với những bức tường vòm cung độc đáo, khu vực dành riêng để làm việc, ban công và phòng đón nắng.
Tâm Anh
Ảnh: Ana Mandara Villas