Sở Nông nghiệp và Môi trường cùng các đơn vị liên quan và UBND huyện Vĩnh Cửu... kiểm tra thực địa Khu du lịch đảo Ó - Đồng Trường tại thị trấn Vĩnh An và xã Mã Đà, vận hành bởi Công ty cổ phần đầu tư phát triển Cường Thuận IDICO, ngày 5/3.
Khu du lịch Đảo Ó - Đồng Trường (đã bị tạm dừng hoạt động từ 1/3 để phục vụ việc kiểm tra) cách TP HCM khoảng 50 km, nằm giữa lòng hồ Trị An thuộc huyện Vĩnh Cửu, là điểm đến hút du khách khi đến Đồng Nai. Hai hòn đảo rộng chừng 22 ha và một phần diện tích ở đất liền (nhà hàng, bến thuyền rộng 2 ha) được tỉnh Đồng Nai giao cho Công ty cổ phần du lịch Đồng Nai quản lý và phát triển du lịch sinh thái từ năm 2000.

Khu du lịch Đảo Ó - Đồng Trường bị yêu cầu đóng cửa từ đầu tháng 3. Ảnh: Phước Tuấn
Đầu năm 2017, Công ty cổ phần du lịch Đồng Nai chuyển nhượng "tài sản trên đất" cho Công ty Cường Thuận IDICO. Sau đó, chủ đầu tư xây dựng nhiều công trình, đường điện ngầm từ đất liền ra để kinh doanh dịch vụ du lịch trên đảo như: khu cắm trại, nghỉ dưỡng, nhà hàng, sân tập golf, thể thao nước, hồ bơi, sân tennis... với kinh phí gần 200 tỷ đồng. Qua thống kê của cơ quan chức năng vào năm 2023, khu du lịch này cải tạo 30 công trình cũ và xây mới 11 công trình.
Hai năm sau, UBND tỉnh Đồng Nai thu hồi đất tại khu du lịch này giao cho Trung tâm phát triển quỹ đất tỉnh quản lý với lý do Công ty cổ phần du lịch Đồng Nai tự nguyện trả lại đất. Các sở, ngành được giao tham mưu, đề xuất xử lý về tài sản trên đất.
Theo đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường (nay là sở Nông nghiệp và Môi trường), Công ty Cường Thuận IDICO sử dụng đất khi chưa được cơ quan thẩm quyền có quyết định giao, cho thuê đất là chưa phù hợp với Luật Đất đai.

Hệ thống nhà hàng trên đảo Ó - Đồng Trường. Ảnh: Trung tâm xúc tiến du lịch Đồng Nai
Cũng theo Sở này, Khu du lịch đảo Ó - Đồng Trường thuộc dự án đầu tư nhóm II - phải thực hiện đánh giá tác động môi trường. Tuy nhiên, nơi này đã hoạt động kinh doanh mà chưa có quyết định phê duyệt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường.
Qua kiểm tra, nước thải sinh hoạt được xử lý sơ bộ và thải trực tiếp vào tuyến thoát nước mưa và chảy vào hồ Trị An - thuộc vùng lõi khu dự trữ sinh quyển là yếu tố nhạy cảm về môi trường.
Ngoài dấu hiệu vi phạm môi trường, năm 2019 Công ty Cường Thuận IDICO còn vi phạm hành chính về xây dựng công trình không phép (khu vực trên đất liền) bị UBND huyện Vĩnh Cửu xử phạt 120 triệu đồng. Đến nay, dù đã nộp phạt, song công ty chưa khắc phục vi phạm theo quy định. Hiện UBND huyện Vĩnh Cửu tiếp tục rà soát, thực hiện thủ tục cưỡng chế các công trình vi phạm đã bị xử phạt hành chính.
Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Đồng Nai cũng xác định hồ bơi tại khu du lịch này chưa có giấy chứng nhận đủ điều kiện về hoạt động bơi lặn nên yêu cầu chủ đầu tư không được kinh doanh.

Khu du lịch đảo Ó - Đồng Trường nhìn từ trên cao. Ảnh: KDL Đảo Ó - Đồng Trường
Quá trình làm việc, đại diện Công ty Cường Thuận IDICO, cho biết sau khi chuyển nhượng tài sản trên đất năm 2017, doanh nghiệp đã có nhiều văn bản đề nghị UBND tỉnh Đồng Nai cho thuê đất (chuyển quyền thuê đất từ Công ty cổ phần du lịch Đồng Nai) nhưng đến nay chưa được UBND tỉnh cho thuê.
"Từ khi ký nhận chuyển nhượng tài sản, Công ty cổ phần du lịch Đồng Nai vẫn nộp tiền thuê đất hàng năm và thực hiện nghĩa vụ thuế theo quy định. Do vậy Công ty Cường Thuận không vi phạm pháp luật về đất đai", đại diện công ty này nói.
Các sở ban ngành tỉnh Đồng Nai đang rà soát lại hồ sơ, thủ tục các vấn đề cho thuê đất, thu hồi đất, xử lý tài sản trên đất cũng như các dấu hiệu vi phạm trong hoạt động xây dựng, môi trường của khu du lịch trên để có hướng xử lý.
Hồ thủy điện Trị An rộng khoảng 32.000 ha nằm trên 4 huyện Định Quán, Thống Nhất, Trảng Bom và Vĩnh Cửu, với dung tích chứa khoảng 2,7 tỷ m3 nước. Công trình ngoài phục vụ sản xuất điện còn có chức năng điều tiết nước về hạ nguồn phục vụ sản xuất, nhà máy sản xuất nước sạch cho 12 triệu người dân Đồng Nai và TP HCM.
Phước Tuấn