- Thưa ông, Luật Nhà ở có quy định thông thoáng như vậy, nhưng tại sao đến thời điểm này, số lượng Việt kiều mua nhà ở trong nước vẫn còn rất ít (khoảng hơn 100 người)?
- Phải nói rằng, quy định này đã thông thoáng rất nhiều và là bước chuyển thực sự trong công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài. Nhưng thông thường ở ta có tình trạng Luật có hiệu lực rồi, song không thực hiện được ngay, mà vẫn phải chờ nghị định hướng dẫn.
Hiện nay, Bộ Xây dựng đang xây dựng nghị định. Có một vướng mắc là có 2 cách hiểu khác nhau về quy định của Luật.
Một là, Việt kiều chỉ cần được cấp thị thực với thời gian cư trú được phép 6 tháng trở lên sẽ được mua nhà ở trong nước ngay. Hai là, nhất thiết họ phải cư trú đủ 6 tháng ở trong nước mới được mua nhà. Ngoài ra, còn có một đối tượng khác là Việt kiều được cấp hộ chiếu Việt Nam.
Về nguyên tắc, có hộ chiếu Việt Nam thì được ở vô thời hạn và không có thị thực, vậy thì lấy căn cứ gì để chứng nhận họ có thời gian cư trú ở trong nước từ 6 tháng trở lên?
- Vậy, phía Ủy ban Về người Việt Nam ở nước ngoài có đề xuất gì trong việc xây dựng nghị định hướng dẫn cho quy định này?
- Tôi nghĩ, chắc chắn sẽ có rất nhiều người hỏi Luật Nhà ở có hiệu lực rồi thì quy định Việt kiều được mua nhà trong nước được thực hiện như thế nào. Và để giải quyết thấu đáo, các cơ quan chức năng như Bộ Công an, Bộ Xây dựng và Bộ Ngoại giao cần phải ngồi lại với nhau để làm rõ hơn.
Tôi cũng hiểu, quy định về vấn đề nhà ở cho Việt kiều cũng chỉ là một trong rất nhiều vấn đề cần sớm có nghị định hướng dẫn. Nhưng đến thời điểm này, Ủy ban Về người Việt Nam ở nước ngoài vẫn chưa nhận được bất cứ đề nghị nào góp ý cho nghị định hướng dẫn.
Trước sau, quan điểm của chúng tôi vẫn là phải tạo điều kiện thuận lợi, thông thoáng nhất để cho những Việt kiều thuộc phạm vi quy định của Luật được mua nhà ở trong nước, theo đúng tinh thần Nghị quyết 36 của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài, chứ không nên hiểu theo cách “co hẹp” đối tượng này lại.
- Ủy ban có nhận được phản ánh của Việt kiều về những khó khăn trong việc xin xác nhận để mua nhà ở trong nước?
- Thực tế ở Hà Nội, những Việt kiều được mua nhà ở trong nước theo quy định của Nghị định 81/2001/NĐ-CP không thể làm được thủ tục mua nhà. Nhưng đây không phải là lỗi của Sở Tài nguyên - Môi trường và Nhà đất Hà Nội, mà do các văn bản pháp luật hiện vẫn còn chồng chéo và nhiều bất cập.
Các văn phòng công chứng không dám công chứng cho Việt kiều, vì không ai hướng dẫn cho họ phải công chứng như thế nào… Họ giải thích, theo luật định, Việt kiều chỉ được phép mua một nhà ở trong nước, nhưng không thể xác định được những người này đã mua một hay đã mua bao nhiêu nhà ở trong nước rồi.
Chính họ cũng rất sợ chứng nhận sẽ vô tình tiếp tay cho việc mua đi bán lại (đầu cơ) nhà ở trái pháp luật. Phải nói rằng, công tác quản lý hồ sơ của chúng ta đang thực sự có vấn đề.
- Hướng giải quyết vấn đề trên ra sao, thưa ông?
- Từ cuối năm ngoái, Ủy ban Về người Việt Nam ở nước ngoài đã đề nghị Sở Tài nguyên - Môi trường và Nhà đất Hà Nội báo cáo vấn đề này với UBND Thành phố Hà Nội. Nhưng đáng tiếc là đến nay, phía cơ quan chức năng vẫn chưa đưa ra được đường hướng nào để giải quyết dứt điểm và những đối tượng Việt kiều được phép mua nhà ở trong nước vẫn cứ phải chờ đợi.
(Theo Đầu Tư)