Mấy tháng trước, các doanh nghiệp sử dụng đường đồng loạt kêu thiếu đường tinh luyện và đề nghị Bộ Công thương sớm cấp hạn ngạch nhập khẩu đường. Tuy nhiên, các nhà máy đường lại cho rằng, đường trong nước không thiếu. Hai bên cãi nhau to, khiến Bộ Công thương lúng túng không biết giải quyết ra sao. Đến thời điểm này, chuyện cãi vã đó lại bùng lên…
Theo Hiệp hội Mía đường Việt Nam, đến thời điểm này, tất cả các nhà máy đường đã kết thúc vụ ép mía 2011-2012. Nhà máy cuối cùng kết thúc vụ ép mía là Nhà máy đường Tuy Hòa, cũng đã ngưng ép từ 30/6. Ước tính cả vụ 2011–2012, sản lượng mía ép đạt 14.742.541 tấn, sản lượng đường là 1.373.601 tấn (gồm cả đường luyện từ đường thô nhập khẩu để sản xuất tiêu thụ nội địa). Đến ngày 2/7, các doanh nghiệp vẫn còn tồn kho 314.600 tấn đường.
Dù đường trong nước đang tồn nhiều nhưng đường lậu từ Thái Lan vẫn tiếp tục thâm nhập nhiều vào nước ta, không chỉ ở biên giới Tây Nam mà còn qua biên giới Việt Nam – Lào ở các cửa khẩu Lao Bảo (Quảng Trị) và Cầu Treo (Hà Tĩnh). Giá đường nhập lậu rẻ hơn nhiều so với giá đường trong nước. Ngày 2/7, giá đường nhập lậu ở TP HCM là 16.000 đồng một kg, ở Lao Bảo là 15.300 đồng một kg, ở Đông Hà từ 16.000-16.100 đồng một kg và ở Cầu Treo là 16.500 đồng một kg.
Không chỉ trong tháng 7 mà cả trong những tháng giáp hạt sắp tới, nguồn cung đường trong nước đủ sức đáp ứng nhu cầu tiêu thụ. Các doanh nghiệp vẫn còn tồn kho 314.600 tấn đường. Ảnh: minh họa. |
Trong khi đó, cũng vào ngày 2/7, ở TP HCM, giá đường trong nước loại tinh luyện là 17.700-18.900 đồng một kg, đường vàng 16.800 đồng một kg, đường kính trắng 16.700-17.000 đồng một kg.
Ở Miền Trung giá đường kính trắng từ 16.900-17.100 đồng một kg. Hà Nội, đường tinh luyện 17.800-18.100 đồng một kg, đường vàng 16.450-16.500 đồng một kg và đường kính trắng 17.400-17.700 đồng một kg. Bên cạnh đó, ở các tỉnh phía Bắc, một lượng đường không nhỏ, vốn được tạm nhập để tái xuất sang Trung Quốc nhưng lại âm thầm quay lại Việt Nam và được đóng bao bán với giá 16.800-17.000 đồng một kg.
Theo ông Nguyễn Thành Long, Chủ tịch Hiệp hội Mía đường Việt Nam, trong những tháng qua, lượng đường tiêu thụ chỉ ở mức bình quân 80.000-90.000 tấn một tháng. Do đó, với lượng tồn kho nói trên, cùng lượng đường nhập lậu, không chỉ trong tháng 7 mà cả trong những tháng giáp hạt sắp tới, nguồn cung đường trong nước đủ sức đáp ứng nhu cầu tiêu thụ.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp nước giải khát, bánh kẹo, sữa, thực phẩm…, lại vừa đồng loạt kêu lên các bộ, ngành có liên quan rằng rất khó mua được đường trong nước, nhất là đường tinh luyện (đường RE).
Chẳng hạn, Công ty URC Việt Nam ở Khu công nghiệp Việt Nam – Singapore (Bình Dương), đã gửi văn bản lên Bộ Công thương, Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn và Hiệp hội Mía đường Việt Nam, về việc công ty này đang rất khó khăn khi mua đường RE. Theo văn bản này, công ty URC có quy mô sản xuất mỗi năm 40.000 tấn bánh kẹo và 400.000 tấn nước giải khát không cồn, do đó phải cần tới 4.000 tấn đường RE một tháng. Thế nhưng, khi hỏi mua đường RE từ các nhà máy đường trong nước, URC chỉ mới nhận được đảm bảo 1.400 tấn đường RE từ Công ty cổ phần Bourbon (1.000 tấn) và Công ty đường Biên Hòa (400 tấn). Còn nhiều nhà máy đường khác chưa trả lời. Do thiếu hụt trầm trọng đường RE, trong tháng 6 vừa rồi, URC đã phải tạm ngưng sản xuất.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Thành Long vẫn khẳng định rằng, sản lượng đường RE trong nước không thiếu so với nhu cầu. Hiện nay, trong mỗi một niên vụ mía đường, sản lượng đường RE nội địa vào khoảng 300-400 nghìn tấn, trong khi nhu cầu tiêu thụ loại đường này chỉ từ trên 200 nghìn đến dưới 300 nghìn tấn. Hiện tại, trong tổng số 314.600 tấn đường còn tồn kho tính đến ngày 2/7, có khoảng 50 ngàn tấn là đường RE.
Với lượng đường RE còn tồn này, ông Long cho rằng đủ cho nhu cầu của các nhà máy chế biến nước giải khát, bánh kẹo, sữa, thực phẩm… trong những tháng tới. Ông Long nhấn mạnh: “Sang tháng 8, nhiều nhà máy đường ở Đồng bằng sông Cửu Long đã lại bước vào vụ ép mới. Do đó, không lo thiếu đường từ nay tới cuối năm, kể cả đường RE”.
Cũng theo ông Long, mọi việc kêu ca của các doanh nghiệp sử dụng đường, đều chỉ vì một mục đích duy nhất là được nhập khẩu đường với giá rẻ hơn giá đường nội địa. Hiện nay, giá đường RE do các nhà máy trong nước bán ra nằm ở mức từ 18.000-19.000 đồng một kg, đường kính trắng RS khoảng 17.000 đồng một kg. Trong khi đó, giá đường nhập khẩu về đến Việt Nam chỉ khoảng trên 15.000 đồng một kg. Nếu là đường nhập khẩu trong khu vực ASEAN, chỉ phải tính thuế 5%, thì giá thành đường nhập khẩu chưa tới 16.000 đồng một kg.
Trước tình thế đó, Bộ Công thương đang cho kiểm tra lại sản lượng đường trong nước cũng như thực tế mua bán đường nội địa. Nhiều khả năng, trong vài ngày tới, Bộ Công thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ họp lại với nhau để đánh giá tình hình và có thể công bố hạn ngạch nhập khẩu đường 2012. Trong khi đó, đường nhập lậu từ biên giới Tây Nam vẫn đang có khả năng tiếp tục gia tăng mạnh, khi mà sản lượng đường niên vụ này của Thái Lan cao nhất từ trước tới nay, đạt 10,24 triệu tấn (tăng 6,2% so với niên vụ trước), và trong đó gần 8 triệu tấn giành cho xuất khẩu.
(Theo Nông nghiệp Việt Nam)