Thủ tướng vừa ký phê duyệt Nghị định về quản lý vay, trả nợ nước ngoài của doanh nghiệp không được Chính phủ bảo lãnh, có hiệu lực từ ngày 15/2/2014. Theo đó, bên đi vay ký kết hợp đồng và tự vay tự trả, Chính phủ không chịu trách nhiệm đối với việc thực hiện vay, trả nợ nợ nước ngoài của bên đi vay trong trường hợp không bảo lãnh.
Hàng năm, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch & Đầu tư sẽ phải dự báo về những khoản vay này trên cơ sở các chỉ tiêu an toàn về nợ trong kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm, chương trình quản lý nợ trung hạn cho giai đoạn 3 năm liền kề và các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô năm, cán cân thanh toán, nhu cầu vay nước ngoài của doanh nghiệp, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Doanh nghiệp sẽ phải tự vay, tự trả với những khoản vay nước ngoài không được Chính phủ bảo lãnh. Ảnh: Hoàng Hà
Con số ước tính sẽ được báo cáo chậm nhất trước ngày 31/1 hàng năm để làm căn cứ cho Thủ tướng phê duyệt hạn mức vay nước ngoài tự vay, tự trả trong khuôn khổ các khoản vay thương mại của quốc gia. Trường hợp nhu cầu của nền kinh tế đòi hỏi tăng khối lượng huy động vốn, làm vượt hạn mức vay nước ngoài tự vay, tự trả trong năm thì phải trình Thủ tướng quyết định.
Bên đi vay cũng phải báo cáo định kỳ hoặc đột xuất về tình hình rút vốn, trả nợ nước ngoài tự vay, tự trả theo quy định. Các Bộ, Ngân hàng Nhà nước có trách nhiệm theo dõi dòng tiền liên quan đến việc vay nước ngoài và thực hiện thanh tra, kiểm tra, giám sát thường xuyên. Những cá nhân, tổ chức vi phạm quy định trong Nghị định, tùy mức độ sẽ bị xử lý vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Nghị định về quản lý vay, trả nợ nước ngoài đối với những khoản vay không được Chính phủ bảo lãnh ban hành trong bối cảnh nợ công Việt Nam luôn là chủ đề quan tâm tại các hội nghị hay các cuộc họp của lãnh đạo cấp cao. Theo báo cáo của Bộ Tài chính, nợ công tính đến ngày 31/12/2012 chiếm 55,7% GDP, tương đương khoảng 75,8 tỷ USD. Nợ nước ngoài vẫn chiếm đa số khi lên tới 44,1% GDP, tương đương 33,4 tỷ USD. Trong đó, dư nợ các khoản vay nước ngoài được Chính phủ bảo lãnh chiếm lượng nhỏ so với các khoản vay không bảo lãnh, đạt hơn 7,2 tỷ USD.
Phương Linh