Lễ khởi công giai đoạn 1 tổ chức ngày 18/4, tại xã Mông Hóa, tỉnh Hòa Bình. Dự án có tổng mức đầu tư 5.130 tỷ đồng cho cả hai hợp phần Hòa Bình và Hà Nội. Trong đó, giai đoạn 1 nhà máy sẽ cung cấp 150.000 m3 nước một ngày đêm vào năm 2026; đến năm 2030 nâng công suất lên 300.000 m3/ngày đêm.
Dự án góp phần cung cấp nguồn nước sạch cho tỉnh Hòa Bình bao gồm TP Hòa Bình, huyện Lương Sơn; TP Hà Nội gồm các huyện Thường Tín, Phú Xuyên và bổ sung cho các quận nội thành cũ đang thiếu nước.
Nguồn nước thô lấy từ sông Đà tại phường Trung Minh, TP Hòa Bình, dẫn về nhà máy xử lý có diện tích hơn 45 hecta tại xã Mông Hóa. Sau khi xử lý, nước sạch sẽ được vận chuyển qua hai đường ống, mỗi tuyến dài 20 km chạy dọc theo quốc lộ 6 qua TP Hòa Bình và huyện Lương Sơn (tỉnh Hòa Bình) đến Hà Nội.
Ống dẫn nước tại TP Hà Nội dài 55 km chạy dọc theo quốc lộ 6 qua thị trấn Xuân Mai, huyện Chương Mỹ, quận Hà Đông, huyện Thanh Oai và dọc tỉnh lộ 419 qua huyện Mỹ Đức, Ứng Hòa. Dự án cũng có trạm bơm tăng áp 3,5 ha ở xã Đồng Phú, huyện Chương Mỹ.
Nhà máy nước Xuân Mai là một trong 5 nhà máy được phê duyệt bổ sung cho quy hoạch cấp nước Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050, được Chính phủ phê duyệt năm 2021. Bốn nhà máy còn lại gồm Bắc Thăng Long, Ba Vì, Hà Nam và nhà máy nội bộ (khu vực Phúc Thọ, Minh Quang, Minh Châu, Tiến Thịnh).
Xuân Mai là nhà máy thứ ba sử dụng nguồn nước mặt sông Đà để sản xuất nước sạch cung cấp cho TP Hà Nội. Trước đó hai nhà máy đã hoàn thành là nhà máy nước mặt sông Đà đã khai thác giai đoạn 1 công suất 300.000 m3/ngày đêm, nhà máy nước sạch Sông Đà - Ba Vì công suất 100.000 m3/ngày đêm.
Theo Sở Xây dựng Hà Nội, tổng công suất thiết kế của các nhà máy nước tập trung trên địa bàn đạt khoảng 1,5 triệu m3/ngày đêm, trong đó nước ngầm 770.000 m3, nước mặt 750.000 m3. Mạng cấp nước nông thôn công suất thiết kế mỗi trạm 300-1.000 m3/ngày đêm.
Mùa hè năm 2023 một số khu vực ở Thanh Xuân, Nam Từ Liêm, Thanh Oai, Hoài Đức mất nước gây xáo trộn đời sống nhân dân. Mùa cao điểm tiêu thụ nước năm 2024 được dự báo gặp khó khăn trong cấp nước do từ năm ngoái đến nay thành phố chưa bổ sung được nguồn cấp nước mới, trong khi quá trình đô thị hóa đang diễn ra mạnh mẽ.
Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia dự báo khả năng El Nino kết thúc vào tháng 4-6, đến tháng 7-8 La Nina bắt đầu. Vì thế số đợt nắng nóng năm 2024 có thể nhiều hơn và mức độ gay gắt hơn so với trung bình nhiều năm.
Võ Hải