Dung dịch anolit hữu ích trong diệt khuẩn chăn nuôi. Ảnh N.T. |
Những thử nghiệm mới đây của 2 trung tâm thuộc Cục Thú y, Trung tâm nghiên cứu gia cầm Thụy Phương phối hợp với Viện Công nghệ môi trường đã chứng minh dung dịch anolit có thể được dùng để làm chất diệt khuẩn trong chăn nuôi.
Là sản phẩm điện phân từ muối ăn, dung dịch anolit có nhiều phân tử và ion H2O2; O3, Cl ... có tính sát khuẩn rất mạnh. Nó khác với các máy sục ozone được bán trên thị trường, chỉ tạo ra ozone. |
Tại Trung tâm Chẩn đoán Thú y Trung ương. Dung dịch anolit được hoà vào nước chứa virus H5N1 và bơm vào trứng gà chứa phôi nhiễm H5N1. Sau khi cho tiếp xúc với anolit, cả hai loại đều cho kết quả âm tính, sạch virus độc. Tuy nhiên, bà Phương Song Liên, Giám đốc Trung tâm nhận định, "vì nghiên cứu mới chỉ được thực hiện trên quy mô nhỏ và đơn giản, nên cần phải kiểm tra nhắc đi nhắc lại, và nghiên cứu xem nên dùng anolit ở công đoạn nào". Trước mắt, theo bà "có thể sử dụng bổ sung dung dịch hoạt hoá điện hoá để hỗ trợ làm sạch môi trường. Tuy nhiên, để thay thế hẳn các hoá chất diệt trùng đang dùng thì khó".
Tại Trung tâm Kiểm tra Vệ sinh Thú y Trung ương 1, thử nghiệm cho thấy dung dịch anolit có khả năng diệt khuẩn khá tốt, đặc biệt là không tiêu diệt khuẩn Bacillus subtis - loại vi khuẩn có lợi trong đường tiêu hóa. Chính vì thế, nếu các sinh vật có uống vào thì cũng không bị mất loại vi khuẩn có lợi này. Đây là ưu thế của chất sát khuẩn anolit so với các thuốc diệt khuẩn khác. Ngoài ra, nó không độc đối với sinh vật: khi cho chuột nhắt uống hoặc tiêm liều cao dung dịch này trong 10, 15 hoặc 30 ngày, chuột vẫn sống bình thường và thành phần trong máu không đổi.
Anolit cũng thể hiện khả năng khử trùng trứng mạnh: Trước và sau khi rửa bằng dung dịch này, tỷ lệ vi khuẩn gây bệnh trên vỏ trứng giảm từ 10.000 đến 100.000 lần. Với các dụng cụ giết mổ (bàn inox, dao, thớt), khi ngâm hoặc lau bằng dung dịch anolit, lượng vi khuẩn giảm từ 100 đến 1000 lần.
Tại Trung tâm Nghiên cứu Gia cầm Thuỵ Phương, dung dịch anolit được dùng để tẩy uế chuồng nuôi, nhà ấp, trong quy trình chăn nuôi ngan thịt và khử trùng trứng ấp. Tiến sĩ Bạch Thị Thanh Dân, Phó giám đốc Trung tâm cho biết, thử nghiệm cho kết quả rất khả quan.
"Dung dịch có hiệu quả khử vi sinh vật, giá thành lại thấp và không độc hại. Ngan uống nước có pha dung dịch này tăng trọng tốt hơn, còn trứng được khử trùng với hiệu quả tương đương như khi dùng formon và thuốc tím, giá thành lại rẻ hơn", bà nói. Sau khi có kết quả thử nghiệm, trung tâm đã mua 2 máy, trang bị cho cơ sở tại Thuỵ Phương và cơ sở nuôi đà điểu ở Ba Vì, Hà Tây, sử dụng xen kẽ với các phương pháp diệt khuẩn khác.
Theo Tiến sĩ Nguyễn Hoài Châu, một ưu điểm nữa là anolit có thể dùng nhiều lần, với lượng lớn mà không gây ô nhiễm môi trường. "Các thuốc phun diệt trùng hiện nay như cloramin B chỉ tạo ra lớp mỏng trên bề mặt. Nếu virus theo dớt dãi, phân rơi sâu xuống đất, thuốc sẽ không ngấm đủ để diệt chúng, và vi khuẩn dễ tái phát. Còn nếu dùng nhiều thuốc hơn sẽ gây ô nhiễm môi trường". Trong khi đó, với anolit, ông cho rằng có thể đổ ngập trên khu vực cần diệt khuẩn, để nó chui sâu vào mọi ngõ ngách, với chi phí rất rẻ.
"Đây là công cụ dập dịch tốt, vừa giảm chi phí, vừa giảm ô nhiễm lại có thể dùng để tẩy uế các hố chôn gia cầm", ông nói.
"Thử nghiệm của chúng tôi chỉ khẳng định lại công bố của nước ngoài mà thôi", ông Châu nói. |
Cũng theo tiến sĩ Châu, hiện có khoảng 100 trang web trên thế giới nói về đặc tính diệt khuẩn của dung dịch anolit. Nhật Bản, Nga và Mỹ đã ứng dụng từ lâu sản phẩm này trong chăn nuôi. Mới đây nhất, năm 2004, Nhật đã chứng minh dung dịch anolit có tác dụng chữa viêm gan B ở vịt, còn tại Hàn Quốc, các nhà khoa học cũng tìm thấy tác dụng của nó đối với virus đốm trắng trên tôm sú. Đại học Georgia (Mỹ) năm 2003 đã đầu tư 180.000 đôla cho chương trình nghiên cứu sử dụng dung dịch anolit trong khử trùng trứng.
Tuy nhiên, các nước cũng rất thận trọng khi đưa vào sử dụng. Chẳng hạn, Nga đã có 15 năm nghiên cứu trước khi khẳng định tính ưu việt của sản phẩm này. Còn ở Việt Nam, kết quả nghiên cứu sẽ đi qua các cấp hội đồng nghiệm thu, trước khi được kiến nghị lên cơ quan quản lý. Hiện tại, nhược điểm nổi bật của anolit là tác dụng không lâu, nhanh bị phân huỷ (sau 24h đã mất tác dụng).
Nhìn chung, các nhà nghiên cứu đều hy vọng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ khảo cứu thêm, cho phép sử dụng dung dịch điện hoá trong chăn nuôi, mà trước mắt như là một dung dịch tẩy uế môi trường bổ sung, dùng kèm với các chất diệt khuẩn khác.
Ưu điểm và nhược điểm của một số loại chất khử trùng truyền thống và anolit. Nguồn SYNTEZ TECHNOLOGIES
Ưu điểm |
Nhược điểm |
Cloramin | |
- Tính năng ổn định và tác dụng lâu dài. |
- Không hiệu quả đối với virus và bào tử. |
Ozone | |
- Là tác nhân tẩy uế và ôxi hoá mạnh. |
- Tạo ra các sản phẩm phụ, trong đó có aldehyde, xeton, axit hữu cơ, gốc brom, tri-halomethane, peroxide... |
Anolit | |
- Tác nhân ôxy hoá và tẩy uế mạnh. Rất hiệu quả trong việc diệt các loại vi khuẩn và virus, hiệu quả diệt bào tử cao. |
- Có thể cần thêm thiết bị thông hơi trong phòng lắp đặt để loại bỏ mùi. |
Bích Hạnh