Diện tích mía khô héo tập trung ở các xã Hào Phú, Tam Đa, Phú Lương, Lương Thiện, Bình Yên của huyện Sơn Dương. Mía được trồng trên đồi, nguồn tưới là nước mưa. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay Sơn Dương nói riêng, Tuyên Quang nói chung rất ít mưa. Theo cơ quan khí tượng, lưu lượng dòng chảy trên các sông ở tỉnh này hiện thấp hơn 28% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.
Người dân trồng mía từ tháng 11 năm trước, thu hoạch vào tháng 11 năm sau. Bình thường sau khoảng 5 tháng, cây cao 50-100 cm và vào dóng. Tuy nhiên, năm nay do mưa ít, cây sinh trưởng chậm, nếu không chết thì phần lớn chỉ cao 20-50 cm.
Là hộ trồng mía nhiều nhất xã Hào Phú, chị Đỗ Thị Thùy Vân cho biết từ đầu tháng 3 mía bắt đầu héo và đến nay 1,2 trong số 2 ha mía của gia đình đã chết khô. Để trồng lại, chị phải bỏ thêm khoảng 20 triệu đồng, trong đó một nửa cho chi phí mua giống.
"Trồng lại thì chậm thời vụ, khó đảm bảo năng suất. Rất có thể năm nay tôi chỉ hòa vốn, hoặc nếu có lãi chắc cũng không quá 10 triệu đồng", chị Vân nói.
Tại xã Bình Yên, trong số 30 ha mía trồng mới thì 12 ha bị chết. Chủ tịch xã Lưu Văn Lương cho hay mía trồng trên đồi hiện chưa có nước tưới trực tiếp mà trông chờ hoàn toàn vào thời tiết. Thời điểm sau khi trồng mưa ít, gần đây mới mưa nhưng không thể cứu vãn đồi mía.
Thống kê có 320 trên tổng số 815 ha mía của huyện Sơn Dương bị thiệt hại do hạn hán. Toàn bộ mía thương phẩm được người dân bán cho Công ty cổ phần Mía đường Sơn Dương. Ông Nguỵ Như Tiến Dũng, Phó tổng giám đốc công ty, cho biết đây là lần đầu tiên mía chết nhiều như vậy. Năm nay công ty dự kiến thu hơn 100.000 tấn mía, song với những gì đang diễn ra có thể chỉ còn khoảng 70.000 tấn, thiệt hại ước tính 20 tỷ đồng.
Tuyên Quang cũng như nhiều tỉnh miền núi phía Bắc đang trải qua những tháng khô hạn. Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, số ngày mưa ở miền Bắc từ tháng 1 đến nay thấp nhất trong 10 năm gần đây. Lượng dòng chảy trên sông suối, hồ chứa thiếu hụt so với trung bình nhiều năm khoảng 20-40%, một số sông trên 40%.
Nguyên nhân là các đợt không khí lạnh của năm nay đa số có tính chất khô, di chuyển thẳng hướng Bắc Nam từ lục địa xuống, không tạo ra mưa ẩm. Trong khi các hình thế gây mưa như rãnh gió Tây trên cao, gió Đông Nam ẩm năm nay lại hoạt động yếu hơn so với những năm trước.
Việt An