Áo giáp đá trong lăng mộ Tần Thủy Hoàng. Ảnh: Ancient Origins
Giáo sư Xuewei Zhang tại Phòng thí nghiệm Khảo cổ Sinh học, Đại học Cát Lâm, cùng cộng sự nghiên cứu những kho áo giáp bằng đá được phát hiện trong và gần lăng mộ Tần Thủy Hoàng, hé lộ thêm thông tin về phong tục chôn cất thời kỳ này, Ancient Origins hôm 2/7 đưa tin. Nghiên cứu mới xuất bản trên tạp chí Science Direct.
Năm 1998, các nhà khảo cổ Trung Quốc phát hiện kho áo giáp đá trong Hố K9801 tại Lăng mộ Tần Thủy Hoàng (cai trị năm 221 - 210 trước Công nguyên). Tổng cộng có hơn 600 miếng đá vôi nhỏ, nối với nhau bằng dây đồng. Năm 2001, những tấm áo giáp đá khác và các công cụ dùng để chế tạo chúng được tìm thấy trong một chiếc giếng ở Xinfeng, tồn tại từ thời nhà Tần.
Sau đó, năm 2019, các nhà khảo cổ từ Viện Khảo cổ Thiểm Tây khai quật địa điểm Liujiagou, gần một tòa nhà cao tầng ở Hàm Dương, kinh đô của nhà Tần, và phát hiện 32.392 cổ vật. Nơi này thậm chí còn có nhiều công cụ và áo giáp đá hơn, tất cả đều khớp với số áo giáp đá khai quật trước đó tại Hố K9801 và Xinfeng. Trong số cổ vật tại Liujiagou có vài miếng đá làm áo giáp hình chữ nhật được đục lỗ, bề mặt đánh bóng, các cạnh được xử lý và gần như hoàn thiện.
Nghiên cứu mới tập trung vào quy trình sản xuất áo giáp đá. Áo giáp đá gồm mảnh phía trước và phía sau, miếng che vai và phần bảo vệ đùi. Trang phục sử dụng đá vôi chất lượng cao với số lượng mối nối tối thiểu.
Trong nghiên cứu mới, nhóm chuyên gia tiến hành ghép một số miếng đá vỡ vào bộ áo giáp ban đầu của chúng. Họ cũng tìm hiểu về kỹ thuật đục lỗ được sử dụng để chế tạo áo giáp đá. Quy trình chế tạo chúng tương tự quy trình sản xuất áo giáp da, áp dụng phương pháp đúc khuôn. Quy trình chế tạo gồm 9 bước lặp đi lặp lại. Các nguyên liệu thô dùng để làm áo giáp không sẵn có ở địa phương mà được nhập từ những địa điểm xa xôi.
Zhang cùng các đồng nghiệp kết luận, địa điểm khai quật năm 2019 là một xưởng áo giáp đá quan trọng trong thời nhà Tần. Nhưng trên thực tế, áo giáp đá không bảo vệ người mặc hiệu quả và dễ hư hỏng khi va chạm, do đó không thích hợp cho chiến đấu. Theo nghiên cứu mới, chúng được dùng để bảo quản đồ tùy táng vì chậm phân hủy hơn áo giáp da. Như vậy, 2.200 năm trước tại Trung Quốc, áo giáp đá được sản xuất chủ yếu cho mục đích tang lễ thay vì sử dụng thực tế, nhưng chúng vẫn bắt chước kiểu áo giáp của thời kỳ này.
Thu Thảo (Theo Ancient Origins)