"Phải nhìn nhận thẳng thắn, công nghiệp vi mạch bán dẫn Việt Nam vẫn chủ yếu được đánh giá ở tiềm năng phát triển hơn là có vai trò chủ đạo", ông Nguyễn Thiện Nghĩa, Phó cục trưởng Công nghiệp ICT - Bộ Thông tin và Truyền thông, nhận định tại cuộc họp thường kỳ tháng 7 của Bộ.
Việc gia nhập chuỗi sản xuất này đòi hỏi phải có thị trường, có sự đầu tư rất lớn về công nghệ và quan hệ địa chính trị. "Theo nhận định của các hiệp hội vi mạch quốc tế, nếu làm tốt xu hướng phát triển này, Việt Nam có thể nghĩ đến tự sản xuất chip từ năm 2030 trở đi", ông nói.
Ông Nguyễn Thiện Nghĩa, Phó Cục trưởng phụ trách Cục Công nghiệp ICT. Ảnh: Anh Dũng
Theo ông Nghĩa, đặc điểm của ngành công nghiệp vi mạch bán dẫn là mọi khâu, như thiết kế, gia công, đóng gói, thiết bị, vật liệu đều rất chuyên sâu và phân vai rõ ràng. Mỗi công đoạn do một số ít tập đoàn, quốc gia nắm công nghệ hàng đầu thực hiện.
Trong quy trình này, các công ty tại Việt Nam mới đảm nhiệm một phần. Ví dụ, dòng chip bán dẫn tích hợp mà FPT Semiconductor công bố năm ngoái được thiết kế tại Việt Nam, sau đó chuyển tới nhà máy tại Hàn Quốc để sản xuất và đóng gói.
Nhà máy Intel tại Việt Nam xuất xưởng hơn 3,5 tỷ đơn vị sản phẩm, trong đó có vi xử lý Core thế hệ 13 mới. Tuy nhiên, nhà máy chủ yếu thực hiện đóng gói, là công đoạn cuối cùng của sản xuất chip. Một số tên tuổi khác như Samsung và Amkor cũng đang triển khai đầu tư một số dự án về chip bán dẫn tại Việt Nam.
Theo ông Kim Huat Ooi, Phó chủ tịch kiêm Tổng giám đốc Intel Products Việt Nam, tự chủ sản xuất chip là mục tiêu quan trọng nhưng tiêu tốn nguồn lực. Một số thách thức được ông chỉ ra là nhân lực Việt Nam cần nhiều hơn các kỹ năng về nghiên cứu và phát triển, cần thêm nhân sự bậc sau đại học, tiến sĩ để có thể bước chân vào ngành chip.
Mẫu tấm wafer chip vi mạch đầu tiên của FPT Semiconductor. Ảnh: FPT Software
Thống kê của Cục Công nghiệp ICT cho thấy hiện có khoảng 50 doanh nghiệp, với tổng hơn 5.000 kỹ sư hoạt động trong lĩnh vực thiết kế chip ở Việt Nam và đang có xu hướng tăng.
Để có thể tham gia sâu hơn các công đoạn trong chuỗi giá trị vi mạch bán dẫn, đại diện Cục cho rằng sẽ cần thúc đẩy một hệ sinh thái doanh nghiệp hỗ trợ cho doanh nghiệp sản xuất chip, đồng thời có đội ngũ kỹ sư thiết kế chip, kỹ sư điện tử. Điều này, sẽ giúp Việt Nam dần nâng bậc, tăng tính thu hút với các tập đoàn sản xuất chip lớn, đưa Việt Nam thành một quốc gia có nhiều hoạt động sản xuất chip trong chuỗi cung ứng.
Hiện Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đang xây dựng chiến lược phát triển công nghiệp vi mạch cho Việt Nam.
Lưu Quý