Từ năm 2015 tới cuối năm 2018, tôi lần lượt ký hợp đồng thử việc một năm, hợp đồng làm việc hai năm, hợp đồng làm việc 11 tháng với một cơ sở dạy nghề. Hiện, tôi đã hết hạn hợp đồng 11 tháng và đang mang thai.
Xin hỏi hết hạn hợp đồng này, chủ lao động có quyền không ký tiếp hợp đồng với tôi không? Hợp đồng mới nếu vẫn chỉ kéo dài 11 tháng thì có đúng luật không?
Ngoài ra, tôi sẽ nghỉ thai sản từ tháng hai. Nếu chủ lao động không tiếp tục ký hợp đồng từ tháng 1, chế độ bảo hiểm xã hội thai sản của tôi được tính như thế nào?
Luật sư trả lời
Theo khoản 1 điều 22 Bộ luật Lao động năm 2012 (đã được sửa đổi, bổ sung), hợp đồng lao động phải được giao kết theo một trong các loại sau:
a) Hợp đồng lao động không xác định thời hạn;
b) Hợp đồng lao động xác định thời hạn (thời gian từ đủ 12 tháng đến 36 tháng);
c) Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng.
Theo khoản 2 điều 22, khi hợp đồng lao động quy định tại điểm b và điểm c nói trên hết hạn mà người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì trong thời hạn 30 ngày, hai bên phải ký kết hợp đồng lao động mới. Nếu không ký kết hợp đồng lao động mới, hợp đồng đã giao kết theo quy định tại điểm b khoản 1 trở thành hợp đồng lao động không xác định thời hạn, còn hợp đồng đã giao kết theo quy định tại điểm c khoản 1 trở thành hợp đồng lao động xác định thời hạn với thời hạn là 24 tháng.
Trường hợp hai bên ký kết hợp đồng lao động mới là hợp đồng xác định thời hạn thì cũng chỉ được ký thêm một lần, sau đó nếu người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký kết hợp đồng lao động không xác định thời hạn.
Như vậy, với quy định trên, việc người sử dụng lao động ký hợp đồng (lần thứ 3) thời hạn 11 tháng với bạn sau khi đã 2 lần ký hợp đồng xác định thời hạn là trái quy định pháp luật. Theo luật, hợp đồng lao động ký lần 3 trong trường hợp này phải là hợp đồng lao động không xác định thời hạn.
Ngoài ra, theo quy định, thời gian thử việc tối đa là không quá từ 6 ngày đến 60 ngày tùy tính chất và mức độ phức tạp của công việc. Do vậy, hợp đồng thử việc một năm như bạn nêu cũng được xác định là hợp đồng lao động có thời hạn.
Về việc đơn phương chấm dứt hợp đồng, khi hợp đồng 11 tháng hết hạn, người sử dụng lao động không có quyền không ký tiếp với bạn bởi hai bên đang bị ràng buộc bởi hợp đồng lao động không xác định thời hạn theo quy định của pháp luật. Quyền và nghĩa vụ của các bên khi chấm dứt trước hạn được giải quyết theo quy định về hợp đồng không xác định thời hạn.
Hơn nữa, theo khoản 3 điều 155 Bộ luật lao động, người sử dụng lao động không được sa thải hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với lao động nữ vì lý do kết hôn, mang thai, nghỉ thai sản, nuôi con dưới 12 tháng tuổi... Do vậy, người sử dụng lao động không có quyền chấm dứt hợp đồng lao động với bạn khi bạn đang mang thai.
Về quyền lợi thai sản, do bạn đã đóng bảo hiểm đủ 6 tháng trở lên trước khi sinh con, phù hợp với quy định tại điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 nên bạn đủ điều kiện được hưởng chế độ thai sản mà không phụ thuộc việc tại thời điểm sinh con bạn còn đóng bảo hiểm hay không.
Luật sư Vũ Tiến Vinh
Công ty luật Bảo An, Hà Nội