Khi Phương Thanh cất giọng thể hiện ca khúc trong chương trình Bài hát đầu tiên phát sóng tối 14/9, khán giả liên tục reo hò. Trên nền giai điệu trầm lắng, Phương Thanh bắt nhịp một cách mạnh mẽ. Chị hát cao, ngân nga những câu đầu, gợi cảm giác buồn khi nghĩ về hoài niệm.
"Khi giấc mơ đã quay trở về
Em vẫn không tin rằng có ngày em
Sẽ đón anh nơi cuối đường...
Em nhớ không khi xưa ta gặp nhau
Chính cũng nơi đây ta ngồi mơ
Về giấc mơ nơi thiên đường"
Phương Thanh hát liên khúc "Khi giấc mơ về", "Một thời đã xa" trong chương trình "Bài hát đầu tiên", phát sóng tối 14/9.
Khi giấc mơ về ra đời năm 2002, khi Phương Thanh đã nổi tiếng được ba năm. "Đây là bài hát tôi biểu diễn nhiều nhất, trúng tim đen của rất nhiều người. Tác phẩm cũng giống tôi ở chỗ luôn luôn mơ hồ, không rõ ràng. Vì thế, tôi coi đây là bài hát đầu tiên của mình", Phương Thanh kể.
Giọng hát Phương Thanh ở tuổi 47 có thêm sự điềm tĩnh của người đàn bà trung niên nhưng còn nguyên chất da diết đặc trưng. MC Anh Tuấn, Hương Giang nói giọng hát đưa họ về ký ức Làn Sóng Xanh thập niên 2000. Thời đó, Khi giấc mơ về liên tục được phát trên radio, sao chép trong các băng đĩa nhạc, trở nên thân thuộc với thế hệ 8x, 9x. Chất giọng khàn khàn của nữ ca sĩ cộng với cách hát lên tông cao tạo hiệu ứng cảm xúc mạnh mẽ, như thể chứa đựng tiếng khóc, tiếng nấc nghẹn.
Bài hát nửa thực nửa hư, khiến người nghe ngờ vực nhân vật trữ tình đang ở trong mơ hay hiện thực. Quá khứ, hiện tại, những giấc mơ đan xen vào nhau, tạo cảm giác chông chênh. Cô gái đã chia xa người yêu, hồi tưởng những ngày còn bên nhau. Trong vô vọng, cô mơ thấy người ấy quay về, bên nhau như chưa từng chia xa.
"Nhưng tiếc thay anh ơi
Những mộng mơ mãi cũng chỉ là những mộng mơ,
Chẳng có thiên đường bao giờ!
Anh biết em trách anh cũng vì anh
Bước đi con đường nơi mà ta
Chẳng thể đến với nhau bao giờ"
Phương Thanh nói đằng sau sự mạnh mẽ, chị là người yêu dại khờ, chỉ biết chấp nhận thua thiệt, không tranh giành. Vì thế, chị đồng cảm với tâm trạng nhân vật trữ tình trong ca khúc, sẵn sàng trao hết con tim dù không được ở gần người mình yêu.
"Ðường gập ghềnh anh đi,
Riêng một mình anh đường dài anh đi
Nơi đây anh đứng chẳng biết làm chi chẳng biết nói gì,
Rồi chợt buồn em khóc
Anh đâu hay biết trong tim em chỉ có riêng mình anh,
Yêu anh cho dù phải cách xa anh!"
Phương Thanh hát "Khi giấc mơ về" ở Làn Sóng Xanh 2002. Video: Phương Nam.
Ban đầu, nhạc sĩ Đức Trí viết Khi giấc mơ về cho Trần Thu Hà. Anh chưa từng nghĩ giao bài hát cho Phương Thanh bởi phần giọng gió ở đoạn đầu khá cao, không phù hợp chất giọng của chị. Khi đến phòng thu của nhạc sĩ, Phương Thanh được người quen rỉ tai rằng Đức Trí mới viết một tuyệt tác, khuyên chị bằng mọi cách giành được nhạc phẩm. Nghe xong bản demo, Phương Thanh năn nỉ nhạc sĩ cho chị thể hiện. Khi giấc mơ về trở thành một trong những bản hit được yêu thích nhất Làn Sóng Xanh thập niên 2000.
Qua 18 năm, bài hát được nhiều ca sĩ trong, ngoài nước như Mỹ Tâm, Mỹ Dung, Thái Trinh, Nguyễn Hồng Nhung, Như Loan cover. Tuy nhiên, phiên bản gốc do Phương Thanh thể hiện để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng khán giả. Bỏ qua vấn đề kỹ thuật, khó ai có thể truyền tải sự day dứt của ca khúc qua tiếng thổn thức, từng cái nấc nghẹn rất khẽ như Phương Thanh.
Mỹ Tâm hát "Khi giấc mơ về" tại Làn Sóng Xanh 2005. Video: Phương Nam.
Hà Thu