Làm công việc ngoại giao, chị Mai (Hai Bà Trưng, Hà Nội) lúc nào cũng bận bịu nên ít có thời gian cho con. Từ lúc con hơn 2 tháng, chị đã phải trở lại công việc và từ đó bác giúp việc đảm nhiệm mọi việc chăm sóc bé. Cả ngày vất vả, tối về nhà, bà mẹ trẻ thường chỉ đáo qua bế con vài phút rồi ăn uống, tắm rửa và ngủ.
"Bé rất ngoan, cũng không hay khóc đòi mẹ. Mình thấy bác giúp việc chăm con khá khéo, cháu lên cân đều, nên cũng yên tâm tập trung cho công việc. Mãi gần đây mới hơi lo khi con 2 tuổi vẫn chưa nói năng gì", chị Mai kể.
Chị cho biết, đến bữa sinh nhật vừa rồi, khi thấy con gào đòi bác giúp việc khi đang ngồi trong lòng mẹ, chị bỗng giật mình. "Không chỉ vì mọi người dồn ánh mắt về phía hai mẹ con mà nhận ra trong tim con, tình cảm dành cho mẹ còn thua osin", bà mẹ 30 tuổi ngậm ngùi.
Nhiều gia đình có con nhỏ không thể thiếu người giúp việc. Ảnh minh họa: MT. |
Có con trai 5 tuổi, vợ chồng quá bận vì lo việc kinh doanh, anh Thành (Gia Lâm, Hà Nội) đang cố tìm người giúp việc không vướng bận gia đình, có thể ở suốt đời chăm sóc con anh, chấp nhận trả lương cao gấp đôi, thậm chí hơn giá thường.
Anh Thành cho biết, mấy hôm nay, cậu ấm nhà anh khóc lên khóc xuống, bỏ ăn, ngủ không ngon vì bác osin của gia đình nghỉ việc, về quê bế cháu nội mới sinh. "Vợ chồng tôi phải lo việc công ty, đi công tác suốt, thằng bé bám bác giúp việc lắm. Mấy hôm nay vợ chồng phải gác bớt công việc, thay nhau đưa con đi chơi, dỗ dành mãi mà nó vẫn khóc lóc đòi đưa bác ấy lên. Người ta có gia đình phải chăm lo, mình nói khó mãi cũng không được", anh Thành kể.
Theo anh, đây không phải lần đầu tiên con trai "khó ở" vì phải xa người giúp việc. Hai lần trước, một là lúc cháu 2 tuổi, osin nghỉ vì chồng bệnh, lần khác khi cháu 3 tuổi rưỡi, cô giúp việc trẻ về quê lấy chồng - cháu đều mất cả tuần mới trở về nếp cũ và "tạm quên" người giúp việc.
Thạc sĩ Phạm Đức Chuẩn, Trung tâm nghiên cứu tâm lý trẻ em NT (Kim Mã, Hà Nội) cho biết, hiện tượng trẻ bám người giúp việc hơn bố mẹ hiện khá nhiều. Không ít phụ huynh phải nhờ chuyên gia can thiệp khi con chậm nói, hung tính, nói ngọng..., ảnh hưởng từ việc ở với người giúp việc suốt ngày. Lý do là, ngoài chăm sóc trẻ, osin trong nhiều gia đình còn phải làm việc nhà, và họ chỉ muốn trẻ ngoan, ăn nhiều, nên thường xuyên cho bé xem TV. Trẻ không chơi với ai, ít được giao tiếp nên chậm nói, nói ngọng...
Theo nhà tâm lý, đa số người giúp việc hiện nay đều lớn tuổi hoặc thanh thiếu niên ít tuổi, có học vấn thấp, ở các vùng quê nghèo lên thành phố kiếm tiền. Nhiều người trong số đó nói ngọng, nói tục, cư xử tùy tiện, và trẻ nhỏ theo lẽ thường dễ bắt chước người gần gũi với mình nhất, rồi "nhiễm" lúc nào không hay. Trong khi đó, nhiều bố mẹ khi nhờ người giúp việc chăm con là giao phó hoàn toàn, chỉ quan tâm đến việc trẻ được cho ăn thế nào, có lên cân tốt không, chưa chú ý đến cách họ dạy con hay ảnh hưởng cách nói năng, ứng xử của họ với con mình.
Ông Chuẩn cho biết, nhiều khách hàng của trung tâm, cả bố và mẹ đều có trình độ đại học, nói năng lưu loát, giọng chuẩn, công tác ở vị trí cao đưa con đi trị liệu thì bé chậm nói, nói ngọng, nói giọng trọ trẹ tiếng địa phương. Hỏi ra mới hay, bố mẹ cháu quá bận, hầu như không bao giờ trò chuyện với con, cháu ở nhà cả ngày và ngủ đêm cùng bác osin. Không ít người than phiền "con vắng bố mẹ thì không sao, mà thiếu osin vài hôm là không chịu được". Nhiều khách hàng còn nhờ trung tâm đào tạo cho osin của gia đình, để họ biết chơi với con ra sao, cho con ăn, dạy con như thế nào, sao cho mức độ ảnh hưởng tiêu cực tới trẻ ít nhất.
Theo thạc sĩ Phạm Đức Chuẩn, với trẻ nhỏ, người nào ở thường xuyên với bé, gần gũi, chăm sóc thì bé yêu thương. Trẻ không suy nghĩ kiểu lý trí như người lớn "mẹ là người yêu con nhất, phải đi làm nhiều là để kiếm tiền lo cho con, vì con, nên con phải hiểu và thương, yêu mẹ". Và dần dần, sự vắng mặt của bố mẹ cũng như thiếu các hành động thể hiện tình yêu thương, quan tâm từ đấng sinh thành có thể khiến mối quan hệ giữa bố mẹ với con cái trở nên xa cách.
"Nếu mẹ không gắn bó với con từ nhỏ (giai đoạn 3 năm đầu đời), sau này khó thiết lập lại được sự gần gũi, không khéo mẹ có thể 'mất' con ngay tại nhà mình. Trẻ sẽ ảnh hưởng từ osin về thể chất, tình cảm lẫn lối giáo dục. Một thực nghiệm tâm lý đã chứng minh điều này. Khi người ta cho mèo mới đẻ ra ở cùng chuột, lớn lên mèo không đuổi chuột và bắt chuột nữa mà trở nên thân thiết với 'kẻ địch'", nhà tâm lý phân tích.
Theo ông, ngay cả những ông bố, bà mẹ bận rộn nhất, vẫn có cách để thể hiện tình yêu thương với con và duy trì sợi dây gắn bó trong gia đình. Nếu quá bận, một ngày bạn có thể chỉ cần dành 20-30 phút hoàn toàn cho con, nói yêu con, hỏi con về một ngày của trẻ, xem con có gì vui buồn... Khi con chưa nói được, sự ôm ấp, vuốt ve, sự có mặt của mẹ bên con vô cùng quan trọng. Và thời gian dành cho con, hãy toàn tâm toàn ý chú ý đến bé và để bé cảm nhận được tình yêu, sự quan tâm của mình.
Theo ông, điều này nghe tưởng đơn giản nhưng không nhiều người thực hiện được. Khi đi làm về mệt mỏi, con muốn chơi với mẹ thì mẹ xua tay, trẻ muốn hỏi bố thì bố lùa ra với người giúp việc. Có người không biết được "mối nguy" mất tình cảm gắn bó với con, hoặc thậm chí biết nhưng chấp nhận đánh đổi.
Vương Linh
* Tên một số nhân vật trong bài đã được thay đổi