Hôm 13/5, Bệnh viện Chợ Rẫy gửi công văn khẩn cấp đến Bộ Y tế và Bảo hiểm xã hội Việt Nam, kiến nghị tiếp tục được thanh toán dịch vụ kỹ thuật trên máy mượn, máy từ các đơn vị trúng thầu vật tư, hóa chất đặt.
Bệnh viện này cho biết là cơ sở đa khoa tuyến cuối đóng trên địa bàn TP HCM, tiếp nhận bệnh nhân nặng, vượt khả năng của các bệnh viện tỉnh thành phía Nam và Tây Nguyên. Mỗi năm, Chợ Rẫy khám chữa bệnh cho hơn 1,5 triệu lượt bệnh nhân ngoại trú (BHYT 60%) và 150.000 lượt bệnh nhân nội trú (BHYT 80%), số lượng bệnh nhân bảo hiểm y tế là rất lớn. Trong khi đó, 80% hệ thống máy xét nghiệm hiện nay hoạt động tại bệnh viện là máy mượn, máy đặt từ các công ty trúng thầu vật tư, hóa chất. Danh mục kỹ thuật được thực hiện trên các máy này là những xét nghiệm thiết yếu phục vụ cho chẩn đoán và điều trị bệnh nhân.
Tuy nhiên, hôm 9/5, Bộ Y tế bãi bỏ công văn (năm 2018) của Bộ này gửi Bảo hiểm xã hội Việt Nam về thanh toán các dịch vụ kỹ thuật sử dụng máy mượn, máy do các đơn vị trúng thầu vật tư, hóa chất đặt. Ngay sau đó, ngày 12/5, Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành công văn đề nghị các địa phương dừng thanh toán bảo hiểm y tế đối với các dịch vụ này. Điều này khiến nhiều bệnh viện bất ngờ rơi vào thế khó vì sẽ ảnh hưởng lớn đến hoạt động khám chữa bệnh cũng như quyền lợi, tính mạng của người bệnh.
Bệnh viện Chợ Rẫy cho rằng, nếu không được thanh toán bảo hiểm y tế, sẽ dẫn đến hai khả năng. Thứ nhất, nơi này dừng thực hiện tất cả xét nghiệm trên các máy mượn, máy đặt từ các công ty trúng thầu vật tư, hóa chất. Điều này đồng nghĩa bệnh viện sẽ ngưng hoạt động vì không đủ các cận lâm sàng để phục vụ cho việc chẩn đoán, điều trị và tính mạng của người bệnh chắc chắn sẽ bị đe dọa.
Thứ hai, để không ảnh hưởng và đe dọa đến tính mạng người bệnh, Chợ Rẫy sẽ tiếp tục thực hiện các xét nghiệm trên các máy mượn, máy đặt nhưng bệnh nhân phải tự thanh toán chi phí. Nhưng việc này sẽ ảnh hưởng quyền lợi của người bệnh bảo hiểm y tế, đồng thời có khả năng sẽ gây ra tác động lớn đến an ninh xã hội.
"Do đó, vì quyền lợi chính đáng của bệnh nhân bảo hiểm y tế, Bệnh viện Chợ Rẫy khẩn thiết đề nghị tiếp tục thanh toán chi phí dịch vụ kỹ thuật thực hiện trên máy mượn, máy đặt từ công ty trúng thầu vật tư, hóa chất hoặc có lộ trình cho phép bệnh viện chuyển đổi dần sang giải pháp khác thay thế", trích từ văn bản kiến nghị.
Hệ thống xét nghiệm tại Bệnh viện Chợ Rẫy. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Ngày 14/5, liên quan đến vấn đề này, UBND TP HCM đã có văn bản khẩn gửi Bộ Y tế và Bảo hiểm xã hội Việt Nam báo cáo những khó khăn, vướng mắc khi chấm dứt việc thanh toán dịch vụ kỹ thuật y tế thực hiện trên máy mượn, máy đặt.
Thành phố cho rằng, đa số các máy xét nghiệm (miễn dịch, vi sinh, huyết học) là máy thế hệ mới, máy đóng (là máy chỉ sử dụng được hóa chất của hãng mà không thể sử dụng hóa chất của các hãng khác hoặc nếu sử dụng hóa chất của hãng khác sẽ cho kết quả không đầy đủ các thông số cần thiết hoặc kết quả không chính xác). Vì vậy, việc tổ chức đấu thầu máy móc trang thiết bị xét nghiệm không phù hợp với thực tế.
Theo UBND TP HCM, trong điều kiện ngân sách nhà nước đầu tư cũng như nguồn thu sự nghiệp của các bệnh viện còn hạn chế, việc đầu tư máy xét nghiệm có thể không hiệu quả (chi phí đầu tư ban đầu lớn, chi phí sửa chữa phát sinh, máy nhanh chóng lỗi thời, hóa chất theo máy không trúng thầu...) nên đa số các máy xét nghiệm ở các bệnh viện đang được thực hiện dưới hình thức là công ty trúng thầu gói hóa chất xét nghiệm có trách nhiệm cung cấp thiết bị để bệnh viện chạy hóa chất xét nghiệm (tức máy mượn, máy lắp đặt).
Trên địa bàn thành phố hiện có khoảng 412 cơ cở khám chữa bệnh, trong đó 185 cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Từ ngày 9/5 đến 12/5, hơn 9.400 lượt khám chữa bệnh có xét nghiệm trên tổng số hơn 113.400 lượt khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, với chi phí xét nghiệm là 47/528,3 tỷ đồng. Bình quân chi phí xét nghiệm mỗi ngày cho bệnh nhân bảo hiểm y tế là trên 4 tỷ đồng.
Như vậy, khi thực hiện công văn mới của Bộ Y tế, chi phí xét nghiệm đã thực hiện cho người bệnh bảo hiểm y tế tại thành phố trong 4 ngày qua ước tính khoảng 16 tỷ đồng - sẽ không được bảo hiểm y tế thanh toán. Ngoài ra, việc này sẽ dẫn đến các cơ sở khám chữa bệnh tạm ngưng thực hiện các dịch vụ kỹ thuật xét nghiệm trên máy đặt, máy mượn, đồng nghĩa với việc người bệnh không được chẩn đoán, điều trị kịp thời. Điều này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng điều trị, sức khỏe và tính mạng của người bệnh.
Do đó, UBND TP HCM kiến nghị Bộ trưởng Y tế, Tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam xem xét, chấp thuận tiếp tục thanh toán chi phí xét nghiệm bảo hiểm y tế đối với các dịch vụ kỹ thuật xét nghiệm thực hiện từ máy đặt, máy mượn cho đến khi có hướng dẫn mới của các cấp có thẩm quyền. Nếu như phải dừng thanh toán thì cần phải có lộ trình để các cơ sở khám chữa bệnh có đủ thời gian chuẩn bị.
Hiện, Bộ Y tế chưa trả lời lý do phát hành công văn trên và hướng giải quyết như thế nào để đảm bảo quyền lợi của người khám chữa bệnh.
Lê Phương