Tại lễ khai trương văn phòng đại diện của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) tại Việt Nam, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn và Tổng thư ký PCA Marcin Czepelak gắn biển tên "Ngôi nhà Hòa bình" cho văn phòng ở 48A Trần Phú, phường Điện Biên, quận Ba Đình, Hà Nội.
Đây là văn phòng thứ 5 của PCA trên thế giới và thứ hai tại châu Á. Văn phòng PCA tại Hà Nội có chức năng quản lý hành chính, cung cấp địa điểm xét xử, phòng họp miễn phí cho các sự việc quốc tế do PCA làm cơ quan hành chính.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn và Tổng thư ký Czepelak cắt băng khánh thành văn phòng PCA tại Hà Nội sáng 24/11. Ảnh: Vũ Anh.
Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn khẳng định PCA là cơ quan giải quyết tranh chấp có tầm quan trọng đặc biệt trên quy mô quốc tế, đã đóng góp hiệu quả và tích cực vào giải quyết tranh chấp giữa các quốc gia và giữa quốc gia với các tổ chức, bảo đảm tuân thủ luật pháp quốc tế, góp phần duy trì hoà bình và an ninh quốc tế.
Việc ủng hộ PCA đặt văn phòng tại Hà Nội thể hiện cam kết của Việt Nam trong thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, đề cao Hiến chương Liên Hợp Quốc và các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, theo Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn.
Tổng thư ký Marcin Czepelak cho rằng đây là dấu mốc quan trọng trong quan hệ đối tác, hợp tác giữa Việt Nam và PCA, thể hiện vai trò, vị thế của Việt Nam là thành viên tích cực, có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, chủ động thúc đẩy tuân thủ luật pháp quốc tế và giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình.
Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn và Tổng thư ký Czepelak tại lễ khai trương văn phòng PCA tại Hà Nội sáng 24/11. Ảnh: Vũ Anh.
Trong cuộc tiếp ông Czepelak tại trụ sở chính phủ hôm 21/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho hay Việt Nam là quốc gia yêu chuộng hòa bình, là thành viên có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, luôn đề cao chủ nghĩa đa phương, đề cao các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, theo thông cáo của Bộ Ngoại giao.
Thủ tướng đề cao vai trò của PCA trong việc hỗ trợ các quốc gia giải quyết hoà bình tranh chấp quốc tế bằng thủ tục trọng tài, đồng thời mong muốn hợp tác chặt chẽ với PCA trong tham vấn, chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ xử lý các tranh chấp trong quá trình hội nhập quốc tế. Ông cũng mong Văn phòng PCA tại Hà Nội tiếp nhận nhiều người Việt Nam vào làm việc, nâng cao trình độ pháp lý quốc tế của chuyên gia Việt Nam.
Tổng thư ký Czepelak bày tỏ tình cảm đặc biệt với Việt Nam, cho biết ông rất tâm đắc với tuyên bố "Việt Nam không chọn bên mà chọn chính nghĩa, sự công bằng, công lý và lẽ phải" được Thủ tướng Phạm Minh Chính đưa ra khi phát biểu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Washington hôm 12/5.
Ông Czepelak cho hay đây là tôn chỉ của PCA và cũng là một trong những lý do PCA quyết định đặt văn phòng đại diện tại Việt Nam. Ông khẳng định PCA sẽ tiếp tục đẩy mạnh hợp tác với Việt Nam, nhất là đào tạo đội ngũ chuyên gia pháp lý quốc tế, hy vọng văn phòng PCA tại Hà Nội sẽ là cầu nối tăng cường hơn nữa quan hệ hợp tác tốt đẹp giữa hai bên.
PCA là tổ chức quốc tế liên chính phủ với 122 quốc gia thành viên, có chức năng tạo điều kiện thuận lợi cho giải quyết tranh chấp quốc tế giữa các quốc gia với nhau hoặc giữa quốc gia với pháp nhân nước ngoài trong lĩnh vực kinh tế - đầu tư. PCA đã hỗ trợ giải quyết nhiều tranh chấp quốc tế trên các lĩnh vực như biên giới, lãnh thổ, phân định biển, kinh tế - đầu tư.
Năm 2016, PCA ra phán quyết về vụ Philippines kiện Trung Quốc, trong đó bác bỏ yêu sách "đường chín đoạn" Trung Quốc đơn phương vẽ ra nhằm tuyên bố chủ quyền phi pháp với gần như toàn bộ Biển Đông. Phán quyết của PCA có giá trị pháp lý và mang tính ràng buộc, nhưng không có cơ chế thi hành.
PCA đặt trụ sở chính tại Cung điện Hòa bình ở The Hague, Hà Lan. Trước khi mở văn phòng tại Hà Nội, cơ quan này có 4 văn phòng tại Mauritius, Argentina, Singapore và Áo. Việt Nam tham gia PCA từ năm 2012 thông qua gia nhập Công ước năm 1907 về giải quyết hòa bình các tranh chấp quốc tế.
Vũ Anh