"Đây là lần đầu tôi chứng kiến cảnh tượng đông đúc, lộn xộn như vậy ở một bảo tàng", chị Nguyễn Thị Ngọc Ánh, sống ở quận Thanh Xuân, Hà Nội nói về trải nghiệm tham quan miễn phí Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam sáng 10/11.
Chị Ánh đến bảo tàng lúc 9h40, mất gần một tiếng di chuyển trên đoạn đường 3-4 km vì tắc đường kéo dài. Bảo tàng kín khách từ sớm, mọi khu vực từ ngoài vào trong đều đông nghịt người. Cổng chính dồn dập khách ra vào và không được phân chia lối đi theo làn. Phần lớn khách tham quan là gia đình có con nhỏ.
"Nhiều khách nhí nô đùa, chạy nhảy khắp nơi, trèo lên cả hiện vật nhưng không thấy phụ huynh đi cùng nhắc nhở", chị Ánh nói và cho biết phải bỏ về giữa chừng vì quá đông, không quan sát được các hiện vật.
Chị cho biết nhiều hiện vật như xe tăng, pháo, trưng bày ở không gian mở, không có dây ngăn cách, có biển báo "không leo trèo, bám, tựa vào hiện vật", nhưng nhiều trẻ nhỏ và người lớn tự ý trèo lên để chụp ảnh. Khách thậm chí còn phơi quần áo ở sảnh ra vào, khu vực chờ la liệt khách ngồi ăn uống.
"Có một người đã cầm loa nhắc nhở tại khu vực trưng bày máy bay", chị Ánh nói thêm nhưng tình trạng không được cải thiện.
Nhiều trẻ nhỏ leo lên xe tăng 843, một trong bốn bảo vật quốc gia tại bảo tàng, sáng 10/11. Ảnh:nqxcanh
Hình ảnh khách tham quan leo trèo, làm hư hại hiện vật trong bảo tàng được lan truyền trên mạng xã hội từ tối 10/11. Tài khoản Tr Văn Nghĩa chia sẻ trong nhóm Facebook gần một triệu thành viên hình ảnh sa bàn Điện Biên Phủ kín người bao quanh trưa 10/11. Nhiều du khách nhí giẫm chân lên sa bàn, bị nhắc nhở nhưng vẫn đùa nghịch. Dưới phần bình luận, nhiều người có mặt tại bảo tàng hôm cuối tuần cũng nhận xét chuyến đi là "trải nghiệm lộn xộn".
Một fanpage giải trí hơn 4 triệu lượt người theo dõi cũng đăng tải đoạn video nhiều trẻ em chơi đùa, đu bám vào hiện vật xe tăng, xung quanh có nhiều phụ huynh đứng nhìn. Bài chia sẻ thu hút 10.000 lượt tương tác và hơn 2.000 ý kiến phản hồi.
"Trẻ con chưa biết đã đành, bố mẹ cũng không nhắc nhở thậm chí còn bảo con trèo lên chụp ảnh", tài khoản Tran Anh Thang bình luận.
Hôm 10/11, Trung tá Nguyễn Thị Lan Hương, Trưởng phòng tuyên truyền giáo dục của Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, cho biết từ đầu buổi sáng 10/11, bảo tàng đã quá tải. Đến 11h, khoảng 25.000 - 30.000 du khách đã đổ về tham quan. Do lượng khách đổ về đông, các khu vực bên trong và ngoài của bảo tàng đều đông nghịt người. Bãi để xe của bảo tàng với sức chứa hơn 1.000 xe cũng chật kín chỗ. Cung đường dẫn về bảo tàng, cổng trước, cổng sau đều tắc.
Hiện đại diện bảo tàng chưa phản hồi về việc du khách leo trèo, xâm phạm hiện vật.
Ông Trần Tường Huy, Phó viện trưởng Viện nghiên cứu du lịch xã hội, cho rằng Bảo tàng Lịch sử Quân sự quá tải, nhiều khách xâm phạm hiện vật là do chưa có kinh nghiệm trong công tác quản lý, chưa quy hoạch về luồng tuyến cho khách đi tham quan. Bảo tàng nên tính toán lại lượng khách tham quan dự kiến để lường trước những sự cố đám đông.
"Nên bổ sung lực lượng hướng dẫn khách, làm rào chắn các khu vực trưng bày hiện vật", ông Huy nói. Ngoài ra, việc quản lý điểm du lịch hướng đến phát triển bền vững cần có những chỉ số đo lường lượng khách đến trong cùng một thời điểm, khả năng xâm hại đến môi trường cảnh quan và công tác quản lý quá tải an ninh trật tự.
Cảnh tượng du khách chen chúc, leo trèo lên hiện vật trong Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam sáng 10/11. Nguồn: Ngọc Ánh
Theo ông Huy, các bảo tàng nổi tiếng thế giới như bảo tàng Lourve, Pháp, hay bảo tàng Matterhorn ở Zermatt ở Thụy Sĩ có những quy định nghiêm ngặt với khách tham quan, quản lý đám đông như tạo hệ thống đặt vé và giới hạn lượt vào bảo tàng, phân chia khu vực và quy định di chuyển, tạo khoảng cách và hàng rào bảo vệ các hiện vật, cử nhân viên giám sát và hướng dẫn trực liên tục hay ứng dụng công nghệ điều hướng và camera giám sát.
Theo ông Trần Tường Huy, hình ảnh lộn xộn ở Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam có thể tác động tiêu cực đến hình ảnh du lịch, làm giảm giá trị của bảo tàng. Nhiều du khách Việt chưa có nhu cầu thưởng lãm, tìm hiểu sâu kiến thức lịch sử, văn hóa, nghệ thuật trong bảo tàng mà đến vì tò mò hoặc để chụp ảnh. Ông cho hay cần đẩy mạnh hơn các hoạt động truyền thông để nâng cao nhận thức cho du khách.
"Đây là nơi để khách tham quan tìm hiểu và hình dung lại quá khứ hào hùng của lịch sử quân sự Việt Nam, không phải là nơi để check in ồn ào", ông Huy nói.
Bích Phương