Bảo tàng y học cổ truyền Việt Nam (FiTo) được xây dựng năm 2003, từ ý tưởng, đam mê và quá trình sưu tập trong nhiều năm của ông Lê Khắc Tâm, người làm việc trong ngành dược phẩm. Ông mong muốn bảo tồn những hiện vật quý giá, tôn vinh nền y học cổ truyền Việt Nam. Bảo tàng có quy mô 6 tầng và 18 phòng trên tổng diện tích gần 600 m2.
Điểm độc đáo của bảo tàng là chất liệu thiết kế hoàn toàn bằng gỗ. Lối cầu thang, mái ngói phỏng theo kiến trúc của vùng đồng bằng Bắc Bộ, tạo nên không gian cổ kính, ấm cúng.
Bùi Hảo, hướng dẫn viên bảo tàng, thuyết minh về ông tổ nghề y học cổ truyền Việt Nam cho du khách quốc tế. Hướng dẫn viên này cho biết, hiện bảo tàng trưng bày hơn 3.000 hiện vật quý liên quan đến y học cổ truyền, từ thời kỳ đồ đá đến nay, trong đó có một số hiện vật được mang về từ quê hương của thiền sư Tuệ Tĩnh và đại danh y Hải Thượng Lãn Ông - Lê Hữu Trác.
Một góc trưng bày hình ảnh về thầy giáo Chu Văn An giảng dạy cho học trò tác phẩm “Y học yếu giải tập chu chi biên”.
Bức tranh chạm gỗ mang tên Việt Nam bách gia y, một cây đại thụ gắn tên tuổi của 100 danh y, tác giả y học cổ truyền Việt Nam.
Tham quan phòng 5 của bảo tàng, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những lối kiến trúc truyền thống của nhiều vùng miền như nhà cổ Bắc Bộ, kiến trúc cung đình Huế và kiến trúc văn hóa Chăm.
Một góc cầu thang trưng bày các hiện vật về y học phương Đông với lịch sử của Việt Nam, Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản.
Phòng 8 của bảo tàng trưng bày các dụng cụ bào chế thuốc như dao cầu, thuyền tán, chày cối.
Du khách đội khăn xếp, mặc áo dài đóng vai danh y bào chế thuốc. Cindy (áo đỏ), du khách Mỹ, chia sẻ: “Chúng tôi đã có một tour du lịch bằng tiếng Anh và tham quan các tầng tại bảo tàng. Nơi đây có đầy đủ thông tin về các loại thảo mộc, bảo tàng có kiến trúc và điêu khắc tuyệt đẹp”.
“Một nơi không thể bỏ qua khi bạn đến thăm TP HCM. Các nhân viên tại đây thuyết trình rất tốt, họ chào đón khách bằng ngôn ngữ mẹ đẻ của mình bên cạnh tiếng Anh. Là một dược sĩ, bản thân tôi rất thích nơi này vì nó là một bảo tàng mang tính giáo dục”, Raunice, du khách đến từ Anh, chia sẻ.
Khu vực trưng bày sách Hán – Nôm về y học cổ truyền với hơn 100.000 trang, trong đó có nhiều sách quý như Nam dược thần hiệu, Y tông tâm tĩnh của Hải Thượng Lãn Ông, được xem là bách khoa toàn thư về y học cổ truyền Việt Nam.
Du khách thưởng thức trà thảo dược miễn phí tại quầy lưu niệm và chiêm ngưỡng những sản phẩm đông y như các loại thuốc, trà thảo dược, rượu bổ, sản phẩm hữu cơ…
Mới đây, chủ nhân Bảo tàng y học cổ truyền Việt Nam đã mở thêm bảo tàng về dược cổ truyền (chi nhánh Bình Dương) với quần thể kiến trúc rộng hơn 2.000 m2, gồm các tòa nhà theo phong cách truyền thống, nằm tại khu vực phía trước nhà máy Fito Pharma trên đường quốc lộ 13, cách trung tâm TP HCM khoảng 30 phút đi xe.
Thành Nguyễn