Ngày mai (26/8), TAND tỉnh Bình Thuận sẽ đưa Nguyễn Thọ (40 tuổi) ra xét xử sơ thẩm về tội Giết người và Cướp tài sản. Thọ bị cáo buộc đã giết bà Lê Thị Bông ở cùng thôn để cướp nhẫn vàng khiến ông Huỳnh Văn Nén ngồi tù oan gần 17 năm.
Trao đổi VnExpress, luật sư Nguyễn Thanh Nhiên (Đoàn luật sư Bình Thuận) - người được chỉ định bào chữa cho Nguyễn Thọ - cho biết từ ngày bị bắt đến nay, qua nhiều lần gặp gỡ, ông thấy tâm lý của Thọ bình thường, không có dấu hiệu lạ. Lời khai của anh ta đúng với những gì mà cáo trạng truy tố, kể cả việc thực nghiệm lại quá trình gây án.
"Trong nhiều lần trao đổi, Thọ thường xin thuốc lá để hút. Anh ta tâm sự rằng trong quá trình chạy trốn không hề biết việc ông Nén phải ngồi tù thay mình, đến lúc bị bắt về Bình Thuận mới biết", luật sư Nhiên nói.
Theo cáo trạng, chiều 23/4/1998, Thọ, Hồ Thanh Việt (ở xã Tân Minh, huyện Hàm Tân) và hai người bạn cùng ngồi nhậu. Đến khoảng 22h, anh ta cùng Việt đi dạo đến trước nhà bà Bông ở cùng thôn. Tại đây, cả hai nảy sinh ý định chờ con gái bà Bông đi bán hàng khuya về để cướp giật dây chuyền. Nhằm khỏi bị phát hiện, Thọ và Việt ra giếng nước sau nhà nạn nhân để tìm dây trói.
Tuy nhiên, sợ bị lộ vì cô gái biết mặt cả hai nên chúng chuyển hướng vào nhà bà Bông trộm đầu máy video. Do đầu máy được chủ nhân để trong tủ đã khóa chặt nên Thọ và Việt vào căn nhà gỗ cạnh đó để tìm dụng cụ cạy. Thọ vừa bước vào nhà thì bà Bông đang nằm trên giường bất ngờ ngồi dậy. Sợ chủ nhà la lên, cả hai lao tới khống chế, siết cổ bà Bông đến chết. Trước khi rời khỏi hiện trường, Việt lột chiếc nhẫn vàng trên tay nạn nhân rồi cùng đến quán cà phê nằm ngủ.
Sáng hôm sau, chúng gặp Nguyễn Phúc Thành (người sau này tố giác không phải Huỳnh Văn Nén giết bà Bông), khoe chiếc nhẫn vừa cướp được. Lúc này anh Trần Văn Sáng - Phó công an xã Tân Minh chạy xe vào sân hỏi: "Tụi mày sáng sớm đi đâu về? Tụi mày biết không, bà Bông bị giết tối qua rồi, tụi mày làm phải không? Tao khám nghiệm nhìn trong mắt bả thấy bóng của tụi mày, ngày mai tụi mày lên xã trình diện".
Nghe anh công an xã nói, Thọ tưởng thật nên hoảng sợ và có ý định bỏ trốn. Khi anh Sáng đi khỏi, Thành hỏi: "Có phải tụi mày làm không?" thì Thọ thừa nhận và nhờ anh này gọi xe ôm chở đi trốn. Sau khi bán chỉ vàng ở xã Xuân Hòa (Xuân Lộc, Đồng Nai), Thọ dùng tiền mua bẫy thú rừng đón xe vào huyện Lộc Ninh, Bình Phước rồi qua Campuchia. Còn Việt cũng trốn đi một thời gian sau đó bị bệnh đã qua đời.
Trong khi Thọ cùng Việt đã bỏ trốn, Cơ quan chức năng tỉnh Bình Thuận bất ngờ bắt giữ ông Huỳnh Văn Nén để điều tra vụ án mạng. Đó cũng là điểm khởi đầu cho hàng loạt oan sai mà cơ quan công quyền tỉnh này đổ lên 10 người trong gia đình ông Nén với 2 vụ án "bà Bông" và "kỳ án vườn điều".
Sau nhiều năm đổi tên, sống lông bông ở Campuchia và nhiều tỉnh thành phía Nam, ngày 10/10/2015, trong khi chạy xe, Thọ bị CSGT huyện Hồng Ngự (Đồng Tháp) dừng xe kiểm tra. Do không có giấy tờ xe và giấy tờ tùy thân nên Thọ được đưa về trụ sở. Tại đây, Thọ bất ngờ khai nhận tên tuổi thật của mình cùng hành vi giết bà Bông 17 năm trước.
12 ngày sau, ông Nén - người bị kết án oan chung thân vì bị cáo buộc sát hại bà Bông - được cho tại ngoại sau 17 năm thụ án. Hai tháng sau, ông Nén chính thức được đình chỉ bị can và minh oan.
Ông Nén là người duy nhất tại Việt Nam 2 lần bị kết án oan trong hai vụ giết người. Ngoài bản án oan trong vụ bà Bông bị sát hại, ông Nén còn được xác định liên quan một vụ giết người khác xảy ra trước đó 5 năm (1993). Trải qua 12 năm nhưng không tìm được hung thủ, cơ quan tố tụng buộc phải tuyên 9 bị cáo trong "kỳ án vườn điều" này (đều là người trong gia đình vợ Nén) vô tội và phải bồi thường oan sai hơn một tỷ đồng. Riêng ông Nén bị cho là thủ phạm giết bà Bông nên chưa được bồi thường.
Phước Tuấn