CNN hôm 6/10 dẫn lời hai quan chức Mỹ cho hay Abdul Rehman Al-Loghri được xác định là kẻ đánh bom sân bay Kabul ngày 26/8. Abdul là tù nhân tại Căn cứ Không quân Bagram và được thả chỉ vài ngày trước vụ tấn công chết người.
Bagram là căn cứ cho các hoạt động quan trọng của Mỹ và đối tác liên quân, cho đến khi quân đội Mỹ rời đi vào đầu tháng 7 và chuyển giao căn cứ lại cho lực lượng Afghanistan. Chính quyền Tổng thống Joe Biden tin rằng các lực lượng này đủ khả năng và năng lực bảo vệ Afghanistan. Nhà tù tại căn cứ thuộc thẩm quyền Afghanistan và đã tồn tại nhiều năm.
Tuy nhiên, đến giữa tháng 8, trước thế tiến công như chẻ trẻ của Taliban, quân đội và chính phủ Afghanistan đã sụp đổ.
Lính Mỹ đứng gác sau hàng rào thép gai khi người Afghanistan ngồi bên vệ đường gần khu vực quân sự của sân bay ở Kabul chờ được sơ tán hồi tháng 8. Ảnh: AFP.
Kẻ đánh bom sân bay quốc tế Hamid Karzai ở thủ đô Kabul được thả khỏi nhà tù Parwan tại Căn cứ Không quân Bagram khi Taliban tiếp quản cơ sở này ngày 15/8, cùng ngày Taliban tiến vào thủ đô, Fox News và CNN dẫn lời nhiều quan chức và một nghị sĩ nhận được báo cáo từ quan chức an ninh quốc gia, cho hay.
Hạ nghị sĩ Cộng hòa Ken Calvert gần đây nói rằng các quan chức an ninh đã xác nhận kẻ đánh bom Kabul ngày 26/8 là một tên khủng bố IS-K, nhánh hoạt động của Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Afghanistan, từng bị giam tại nhà tù Bagram và được thả cùng hàng nghìn người khác chỉ vài ngày trước vụ tấn công chết người. Calvert khẳng định tiết lộ này dựa trên thông tin "đáng tin cậy" từ các cơ quan tình báo Ấn Độ.
Cả Fox và CNN đều đưa tin các quan chức Mỹ khác đã xác nhận thông tin của Calvert.
Bộ Tư lệnh Trung tâm của quân đội Mỹ (CENTCOM) nói với Insider rằng vì đang có cuộc điều tra về vụ đánh bom ở cổng Abbey của sân bay, nên họ không có tư cách để nói bất cứ điều gì vào lúc này.
Khi được hỏi bao nhiêu tù nhân IS-K bị bỏ lại tại Bagram khi Mỹ rời đi và được thả vào cuối tháng 8, Thư ký Báo chí Lầu Năm Góc John Kirby nói "rõ ràng có hàng nghìn người".
Vụ đánh bom đã khiến 13 quân nhân Mỹ và hơn 100 dân thường Afghanistan thiệt mạng. 18 lính Mỹ khác bị thương, gồm một người bị thương nặng nhưng hiện ổn định tại Trung tâm Quân y Quốc gia Walter Reed.
Khi chính quyền Biden tiếp tục đối mặt với những chỉ trích về xử lý việc rút quân khỏi Afghanistan, các nghị sĩ Cộng hòa tiếp tục đặt câu hỏi liệu việc duy trì sự hiện diện ở Bagram có giúp việc rút quân bớt hỗn loạn hơn.
Trong các phiên điều trần gần đây của quốc hội về rút quân ở Afghanistan, Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin và Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, tướng Mark Milley, bị các nghị sĩ liên tục đặt câu hỏi về việc rút khỏi Bagram.
Austin nói với Ủy ban Quân vụ Hạ viện rằng duy trì hiện diện ở Bagram sẽ đặt 5.000 lính Mỹ vào tình thế nguy hiểm và việc rời đi đóng góp ít nhiều vào nhiệm vụ bảo vệ đại sứ quán Mỹ cách đó 48 km. Hạ nghị sĩ Cộng hòa Vicky Hartzler hỏi Austin liệu kẻ ném bom IS-K có phải tù nhân tại Bagram, nhưng thời gian hỏi của bà đã hết trước khi Austin có thể trả lời.
Huyền Lê (Theo Business Insider)