Jose Morais là người biết rõ về chuyên môn của Mourinho hơn bất kỳ ai. Hai người Bồ Đào Nha này là bạn thân của nhau đã 16 năm. Morais hiện là HLV của CLB Antalyaspor (Thổ Nhĩ Kỳ), nhưng từng làm trợ lý cho Mourinho tại Porto, Chelsea, Inter và Real. Họ đã làm việc cùng nhau trong khoảng bảy năm.
Trong cuộc trả lời phỏng vấn tờ Sports Mail hôm chủ nhật 22/5, HLV 50 tuổi cho rằng Mourinho đã góp phần thay đổi bóng đá giống như huyền thoại Rinus Michels - cha đẻ của chiến thuật Bóng đá Tổng lực.
“Mourinho là kiểu người có khả năng ghi dấu ấn trong cuộc đời của bạn. Tôi ngưỡng mộ ông ấy từ trước khi chúng tôi làm việc cùng nhau. Sau khi đã có nhiều thời gian làm việc bên nhau, tôi càng ngưỡng mộ ông ấy hơn”, Morais bắt đầu cuộc trả lời phỏng vấn, tại phòng làm việc của ông ở CLB Antalyaspor.
Morais (trái) cho rằng Mourinho có ảnh hưởng với bóng đá đương đại theo cách tương tự Rinus Michels và Johan Cruyff cuối thế kỷ trước.
HLV này nhận xét tiếp: “Mourinho đã tạo được ảnh hưởng với bóng đá hiện đại, bằng tầm nhìn của ông ấy. Cũng giống như Rinus Michels và Johan Cruyff trước đây, Mourinho ngày nay góp phần thay đổi bóng đá với tư cách một HLV. Và hơn cả thế, ông còn là một người bạn, một người đặc biệt với nhiều người khác”.
Thời gian tốt đẹp giữa Morais với Mourinho trong công việc đột ngột gián đoạn khi "Người Đặc Biệt" bị Chelsea sa thải hồi tháng 12/2015, chỉ bảy tháng sau khi họ góp sức đưa CLB thành London tới danh hiệu Ngoại hạng Anh. Morais sau đó suýt trở thành HLV của Swansea, trước khi chọn bến đỗ mới là Antalyaspor ở giải vô địch Thổ Nhĩ Kỳ. Với thành tích giúp đội này bất ngờ kết thúc mùa giải vừa xong ở nửa trên bảng điểm, ông được cho là đã lọt vào tầm ngắm của Galatasaray.
Trong khi đó, thế giới bóng đá tiếp tục đợi chờ xem Mourinho sẽ đón nhận công việc mới ở một CLB lớn nào. Truyền thông quốc tế cuối tuần qua đưa tin HLV 53 tuổi sẽ chính thức được bổ nhiệm dẫn dắt Man Utd trong ít ngày tới, thế chỗ Louis Van Gaal.
Khi được hỏi về khả năng thích ứng của Mourinho tại Old Trafford, Morais trả lời: “Nếu tôi là chủ sở hữu Man Utd, Arsenal hay bất kỳ đội nào khác, tôi sẽ gọi cho Mourinho và nói rằng 'đây là chùm chìa khóa CLB của tôi, hãy làm tất cả những gì bạn phải làm để biến chúng tôi thành CLB mạnh nhất ở Anh'. Và ông ấy sẽ làm được việc đó, bởi vì ông ấy là HLV giỏi nhất hiện nay”.
“Ông ấy có thể biến đổi một CLB, điều chỉnh thái độ và tâm lý của các cầu thủ. Ông là một chuyên gia trong việc xây dựng một tập thể chiến thắng. Nếu tôi có quyền thuê HLV, tôi sẽ không nghĩ về phương án thuê một ai khác ngoài Mourinho”, Morais nhấn mạnh.
Morais lần đầu gặp Mourinho hồi năm 2000 tại Benfica. Morais hồi đó đã làm việc trước tại CLB này, khi dẫn đội dự bị. HLV 50 tuổi này sau đó tiếp tục công việc ở Tunisia, Saudi Arabia, Yemen, Thụy Điển, Đức, nhưng dần trở thành một cộng sự không thể tách rời khỏi Mourinho kể từ sau khi được chỉ định làm trợ lý HLV tại Inter năm 2009.
Bất chấp nhiều tranh cãi, hồ nghi, Mourinho vẫn là lựa chọn yêu thích của không ít fan Man Utd, những người chán ngán với sự sa sút của CLB dưới thời David Moyes rồi Van Gaal.
Thời gian qua, có nhiều báo đưa tin một số thành viên ban lãnh đạo Man Utd không muốn bổ nhiệm Mourinho vì ông không phải là mẫu HLV ủng hộ chính sách trao cơ hội cho các cầu thủ trẻ.
Về điểm này, Morais giải thích: “Tôi không tin rằng Mourinho không thích các cầu thủ trẻ. Tuổi tác cầu thủ không thành vấn đề nếu họ có thái độ đúng và tài năng. Ông ấy luôn tìm kiếm những cầu thủ sẵn sàng cống hiến cho đội bóng, thậm chí phải gắng hết sức mỗi ngày. Để có thể làm việc với Mourinho, bạn cần phải là những người chuyên nghiệp ở mức cao nhất, phải đáp ứng được những yêu cầu của ông, chứ không được phép cho rằng những đòi hỏi đó là quá nhiều. Nếu bạn muốn và có quyết tâm trở thành một người chuyên nghiệp nhất, bạn sẽ luôn có một chỗ trong đội bóng của ông. Đó là những gì ông ấy yêu thích. Đó cũng là những gì tạo thành một CLB vô địch, và ông ấy chiến thắng ở nhiều giải đấu nhờ có phẩm chất của các cầu thủ mà ông ấy thích”.
Morais cũng đã chứng kiến những cầu thủ trẻ tiến bộ nhờ Mourinho. “Ở Real Madrid trước đây, chúng tôi đã có Ronaldo, Benzema, Higuain, nhưng vẫn có thêm cả Alvaro Morata chơi trong đội hình chính ở tuổi 18. Nhưng nói chung, những cầu thủ trẻ cần thêm thời gian để có được sự trưởng thành hơn so với chính họ. Bạn có thể thấy một ai đó ở độ tuổi 20 và bạn nghĩ anh ta chỉ như một cậu nhóc vì thái độ của anh ta như vậy. Và ở đẳng cấp cao trong bóng đá, bạn cần sự trưởng thành. Nhưng có một số cầu thủ trẻ tuổi nhưng đã có được sự trưởng thành cần thiết. Vì vậy, nếu Anthony Martial đã chứng tỏ được ở mùa vừa xong rằng cậu ấy có thể thi đấu tốt mỗi tuần ở Man Utd, thì chẳng có lý do gì Jose lại không lựa chọn cậu ấy”.
Morais còn cho biết về cách Mourinho làm việc với những ngôi sao lớn:“ "Ronaldo là một tài năng bẩm sinh, một cầu thủ thực sự có khả năng tạo khác biệt. Và cậu ấy còn làm việc chăm chỉ mỗi ngày để tự chăm sóc bản thân. Cậu ấy luôn có trong đầu suy nghĩ phải là cầu thủ giỏi nhất thế giới. Eden Hazard thì là cầu thủ rất kỹ thuật. Câu hỏi đặt ra là làm sao để kết hợp được tính hiệu quả với ngẫu hứng chơi bóng của cậu ấy. Hãy nhìn vào sự khác biệt giữa Eden Hazard trước đó so với những gì cậu ấy thể hiện được tại Chelsea sau một mùa giải làm việc với Jose, sự tiến bộ là không thể tin được. John Terry dưới thời Jose lao động thực sự nghiêm túc. Cậu ấy có thể chống lại một tiền đạo của đội U19 trong buổi tập quyết liệt như thể đang cản phá đối phương ở một trận chung kết Champions League.
Mourinho đặc biệt có kinh nghiệm trong việc ứng xử với các siêu sao. Những Ronaldo, Hazard, Terry... đều cho thấy sự tiến bộ và thái độ nghiêm túc khi làm việc với "Người Đặc Biệt".
Để kiểm soát và đối phó được với các ngôi sao lớn của đội bóng, bạn cần phải biết cách giao tiếp với họ, biết cách khuyến khích họ làm theo những gì bạn muốn tốt cho cả đội bóng. Bạn không cần phải cười to theo mọi câu chuyện hay trò đùa của họ, nhưng đôi khi bạn cần phải khiến họ cảm thấy họ quan trọng, bởi vì họ thực sự đúng là những người quan trọng của đội bóng”.
Vậy tại sao, sau nhiều năm thành công, mọi thứ đột ngột như vượt khỏi tầm kiểm soát của Mourinho tại Chelsea ở nửa đầu mùa giải vừa xong?
Morais giải thích: “Nếu bạn hỏi tôi rằng ngay hôm nay tôi có hiểu những nguyên nhân cụ thể dẫn tới những kết quả không như ý tại Chelsea mùa vừa xong, thì tôi không biết. Điều này nó cũng tương tự như tôi hỏi bạn có hiểu rõ bằng cách nào mà Leicester trở thành đội vô địch Ngoại hạng Anh không? Bóng đá là như thế đó. Điều bất ngờ và khó hiểu có thể xảy ra bất kỳ lúc nào trong cuộc đời bạn. Nhưng các đội bóng lớn sẽ tiếp tục là những đội bóng lớn dù họ không vô địch một năm. Tương tự, các HLV giỏi sẽ tiếp tục là những HLV giỏi”.
Nguyễn Phát