James McAvoy có lẽ là một minh chứng sống cho câu “Không cao nhưng vẫn khiến người khác phải ngước nhìn”. Sở hữu chiều cao chỉ 1,7m nhưng tài tử này là một trong những ngôi sao điện ảnh thành công nhất hiện nay của Scotland tại Hollywood. Nổi lên từ các bộ phim được đề cử Oscar như The Last King of Scotland hay Atonement, McAvoy hiện là tâm điểm màn bạc hè này với vai giáo sư X thời trẻ trong bom tấn X-Men: Days of Future Past.
Nuôi dưỡng tài năng với phim truyền hình
McAvoy sở hữu nhiều điểm chung với tài tử Tom Cruise: đều không cao so với nhiều diễn viên nam khác và đều từng muốn trở thành mục sư trước khi theo đuổi sự nghiệp điện ảnh. Tuy nhiên McAvoy không may mắn sớm thành danh như đàn anh mà phải mất hơn một thập niên kể từ ngày ra mắt, anh mới thực sự được chú ý tới.
Sinh ra và lớn lên tại Glasgow (Scotland), McAvoy sớm phải chịu cảnh ly tán gia đình từ năm lên 7 khi cha mẹ ly hôn, còn bản thân anh chuyển tới sống cùng ông bà do sức khỏe của mẹ yếu. Cắt đứt liên lạc với cha từ nhỏ, McAvoy lớn lên với mơ ước trở thành một mục sư để được đi khắp nơi và đem niềm vui tới cho những người khác.
Tài tử James McAvoy.
Tuy nhiên tới năm 15 tuổi, McAvoy bắt đầu nghĩ rằng việc đi tới những vùng đất hẻo lánh và giúp đỡ người khác là một việc tốt nhưng “lại quá mạo hiểm”. Cùng lúc đó, anh bắt đầu hứng thú với những cô gái, phim ảnh và nhận ra việc trở thành một diễn viên sẽ giúp mình thỏa giấc mơ được ngao du. Sau này khi đã thành danh, anh cho biết: “Tôi rất biết ơn Chúa vì Người đã không trừng phạt tôi do quyết định quay lưng lại với Người”.
Dù đã bắt đầu gia nhập thế giới điện ảnh với bộ phim The Near Room (1995), sau đó McAvoy vẫn đi học diễn xuất song song với việc tìm kiếm cơ hội đóng phim. Anh tốt nghiệp Học viện Kịch nghệ và Âm nhạc Hoàng gia Scotland vào năm 2000 trước khi tham gia một loạt chương trình truyền hình với tư cách khách mời hay những bộ phim không mấy tiếng tăm. Từ khi ra trường cho tới năm 2005, các thành tựu đáng kể nhất của James McAvoy đều nằm ở lĩnh vực truyền hình: tham gia vào các phim như White Teeth, Children of Dune và loạt phim nổi tiếng về Thế chiến II - Band of Brothers - do Steven Spielberg và Tom Hanks đồng sản xuất.
Bứt phá từ Hollywood
Cuối năm 2004, việc thủ vai trong hai mùa đầu của chương trình từng đoạt giải BAFTA, Shameless, đánh dấu những cố gắng bước đầu của McAvoy. Tới năm 2005, anh được tham gia vào bom tấn phiêu lưu - thần thoại The Chronicles of Narnia: The Lion, the Witch and the Wardrobe thành công rực rỡ về mặt thương mại (thu về 463 triệu USD). Dù vào vai nhân dương Tumnus với bề ngoài xấu xí khiến McAvoy không khoe được vẻ điển trai, anh được nếm trải phần nào cảm giác vinh quang với bộ phim, để rồi sau này trở thành người nổi tiếng nhất trong dàn diễn viên Narnia năm đó.
Năm 2006 tiếp tục là một năm đáng nhớ khác trong sự nghiệp của McAvoy khi anh được tiến cử cho đạo diễn Kevin Macdonald của dự án The Last King of Scotland bởi diễn viên chính Forest Whitaker. Đây là bộ phim dựa trên cuốn tiểu thuyết cùng tên nói về đế chế của nhà độc tài Idi Amin - tổng thống thứ ba của Uganda. McAvoy thủ vai một bác sĩ người Scotland lưu lạc tới Uganda và trở thành bác sĩ riêng cho nhà độc tài Idi do chính Whitaker thủ vai. Từ khi mới ra mắt, tác phẩm này nhận được những lời khen ngợi nhiệt liệt từ giới phê bình, đặc biệt là dành cho màn trình diễn chói sáng của Forest Whitaker. Nam diễn viên da màu này sau đó đoạt giải Oscar Nam chính với vai diễn kể trên, bản thân McAvoy cũng được nhận giải Nam diễn viên của năm tại giải BAFTA của Scotland.
Vai diễn trong phim "Atonement" đóng cùng Keira Knightley đưa tên tuổi James McAvoy vang xa khắp thế giới.
Bước đột phá thực sự của McAvoy là năm 2007, với dự án lấy đi nước mắt của bao người xem là Atonement. Khi nhận được kịch bản - vốn dựa trên cuốn sách cùng tên của Ian McEwan - McAvoy đã tự nhủ: “Đây là một vai diễn tuyệt vời và mình phải có được nó”. Sau khi thuyết phục được đạo diễn Joe Wright, anh cùng bạn diễn Keira Knightley đã vào vai một cách hoàn hảo và đưa câu chuyện tình thời chiến này tới với khán giả. Với McAvoy, việc tham gia bộ phim “buồn một cách não nề” này là một trải nghiệm đáng nhớ khi nó đem lại cho anh đề cử Quả Cầu Vàng về diễn xuất đầu tiên. Atonement được đề cử tổng cộng 14 giải BAFTA của Anh và 7 hạng mục Oscar, giúp tên tuổi James McAvoy được thừa nhận rộng rãi.
Chuỗi thành công của McAvoy được tiếp nối với Wanted (2008), bộ phim hành động dựa trên truyện tranh mà trong đó anh được đóng cặp cùng những ngôi sao hạng A của Hollywood là Angelina Jolie và Morgan Freeman. Trong phim, anh thủ vai Wesley Gibson, một nhân viên công sở với cuộc sống nhàm chán, bỗng một ngày được tiết lộ rằng mình là con của một đệ nhất sát thủ và được thu nạp vào một tổ chức bí mật để đào tạo thành một cỗ máy giết chóc.
Ban đầu, các nhà sản xuất đã từ chối McAvoy bởi muốn một ngôi sao Hollywood có thân hình vạm vỡ, nhưng sau đó anh được chọn khi thể hiện được quyết tâm của mình. McAvoy đã tập luyện để tăng cường cơ bắp và còn gặp nhiều chấn thương khi quay các cảnh hành động nghẹt thở của Wanted. Dù vậy, những cố gắng của James McAvoy được bù đắp khi bộ phim hành động có tiết tấu nhanh này thắng lớn tại phòng vé với doanh thu lên tới 341 triệu USD.
“Đến cả giáo sư X còn phải ngưỡng mộ”
Trong công việc, James McAvoy luôn thể hiện tính chuyên nghiệp cao nhất và không ngần ngại thử các loại vai khác nhau. Anh đã tham gia từ phim tình cảm (Atonement), hành động (Wanted, Welcome to the Punch), tình cảm - hài (Penelope), ly kỳ (Trance), viễn tưởng (X-Men: First Class) và còn lồng tiếng cho cả phim hoạt hình (Gnomeo & Juliet; Arthur Christmas). Ngay cả sân khấu kịch cũng là nơi McAvoy thể hiện tài năng với vở Macbeth năm 2013, khi anh đã là ngôi sao quốc tế.
Sự chuyên nghiệp của anh còn được thể hiện ở việc luôn sẵn sàng nghiên cứu và hy sinh cho vai diễn. Khi được chọn vào vai giáo sư Xavier thời trẻ trong X-Men: First Class - tác phẩm nói về thời kỳ đầu của những dị nhân - McAvoy đã xem toàn bộ tài liệu anh có thể kiếm được về Patrick Stewart (người thủ vai giáo sư Xavier về già trong ba tập X-Men gốc). Anh thừa nhận rằng mình “đã xem hết tất cả, kể cả các đoạn phim ngắn của ông trên Youtube” và còn... cạo đầu trước khi phim bấm máy bởi nhân vật Xavier trong loạt phim gốc không có tóc. Tuy nhiên, các đạo diễn lại muốn thể hiện hình ảnh Xavier thời trẻ khác biệt khiến McAvoy phải dùng tóc nối trong tháng đầu tiên quay phim.
Việc thể hiện hình ảnh giáo sư Xavier và người bạn dị nhân Erik (sau này trở thành Magneto) là một thách thức đối với James McAvoy và bạn diễn Michael Fassbender; khi trước đó hai lão làng Patrick Stewart và Ian McKellen đã làm quá tốt phần việc của mình trong ba tập phim X-Men đầu tiên. Thế nhưng bộ đôi đang ở độ chín kể trên đã làm được điều đó và đem lại ấn tượng sâu sắc cho khán giả sau khi thưởng thức X-Men: First Class.
Từ trái qua: Patrick Stewart (vai Giáo sư X), James McAvoy (vai Charles Xavier), Ian McKellen (vai Magneto) và Michael Fassbender (vai Erik).
Nếu như Fassbender khiến người ta nhìn thấy hình bóng Magneto của McKellen với trái tim đầy tham vọng thì McAvoy để lại dấu ấn khi thể hiện Xavier một cách khác lạ, với hình ảnh một chàng trai thông minh, hiếu thắng, quyến rũ khác hẳn với giáo sư X trầm tính về sau này. Khi nhận xét về vai diễn của người hậu bối, Patrick Stewart hài hước chia sẻ: “Tôi chưa bao giờ đẹp trai được đến như thế và tôi mong rằng sau này, người ta sẽ nhớ rằng tôi trông giống James McAvoy”.
Bom tấn mùa hè này, X-Men: Days of Future Past, cũng chính là điểm cắt thời gian, khi “Xavier trẻ” được gặp “Xavier già” trong một cuộc phiêu lưu chạy đua với thời gian để ngăn chặn thảm họa. Trong một cuộc phỏng vấn mới thực hiện, Patrick Stewart buộc phải thốt lên: “Cậu ấy rất tài năng. Có nhiều khoảnh khắc, tôi nhìn thấy Xavier ở trong James và lại có những lúc khác, tôi nhìn thấy chính bản thân mình trong cậu ấy”. Được biết trước hướng đi của dòng phim X-Men, McAvoy cho biết mình sẽ thay đổi dần cách thể hiện nhân vật Xavier qua ba tập phim First Class, Days of Future Past và cuối cùng là X-Men: Apocalypse (2016) để hình tượng của anh trở nên giống phiên bản gốc của Stewart.
Tháng 5 này, ngoài việc tham gia lễ khởi chiếu toàn cầu của Days of Future Past, James McAvoy còn ghé qua LHP Cannes để quảng bá cho bộ phim The Disappearance of Eleanor Rigby mà anh đóng cùng minh tinh Jessica Chastain. Đó là một lịch trình bận rộn nhưng dễ hiểu, khi James McAvoy giờ đây đã là tài tử hàng đầu Scotland.
Thịnh Joey