Tổ chức Giám sát Nhân quyền (HRW) trong báo cáo công bố hôm nay cho biết đã phỏng vấn 8 cư dân địa phương, cũng như phân tích, xác minh 47 bức ảnh và video, cho thấy đạn pháo photpho trắng rơi xuống các tòa nhà dân ở 5 thị trấn và làng biên giới tại Lebanon.
Các nhà nghiên cứu chỉ ra 5 địa điểm này gồm Kfar Kila, Mays al-Jabal, Boustan, Markaba, và Aita al-Shaab, những nơi bị ảnh hưởng nặng nề nhất trong 8 tháng leo thang căng thẳng giữa Israel và nhóm Hezbollah ở Lebanon sau khi xung đột ở Gaza bùng phát.
HRW cho biết họ không có bằng chứng rõ ràng về thương tích của người dân địa phương do bỏng photpho trắng, song các nhà nghiên cứu cho biết "đã ghi nhận những trường hợp có thể bị tổn thương đường hô hấp".
Bộ Y tế Lebanon thống kê ít nhất 173 người đã phải chăm sóc y tế sau khi tiếp xúc với photpho trắng.
Một quả đạn pháo được cho là chứa photpho trắng phát nổ phía trên tòa nhà tại làng al-Bustan ở Lebanon, giáp biên giới Israel, ngày 15/10/2023. Ảnh: AP
HRW cùng với Tổ chức Ân xá Quốc tế từng cáo buộc Israel sử dụng photpho trắng tại các khu dân cư giáp biên giới ở Lebanon hồi tháng 10/2023, chưa đầy một tháng sau khi các cuộc đụng độ giữa quân đội Israel và Hezbollah nổ ra.
Những người ủng hộ nhân quyền cho biết theo luật pháp quốc tế, sử dụng photpho trắng ở những nơi đông dân là tội ác. Photpho trắng có thể gây cháy nhà hoặc khiến người tiếp xúc bị bỏng sâu tới xương. Những người dù bị vết bỏng nhỏ cũng có nguy cơ bị nhiễm trùng, suy hô hấp hoặc suy tạng.
HRW đã kêu gọi chính phủ Lebanon cho phép Tòa Hình sự Quốc tế (ICC) điều tra và truy tố "các tội ác quốc tế nghiêm trọng" ở nước này kể từ tháng 10/2023.
Quân đội Israel khẳng định họ tuân thủ luật pháp quốc tế liên quan đến việc sử dụng đạn dược và photpho trắng, không nhắm vào dân thường. "Các quy định của Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) nêu rõ không được sử dụng những loại đạn pháo như vậy ở khu vực đông dân, trừ một số trường hợp ngoại lệ", tuyên bố của quân đội Israel có đoạn.
Hơn 400 người đã thiệt mạng ở Lebanon, chủ yếu là thành viên nhóm vũ trang, song cũng bao gồm hơn 70 thường dân và người không tham chiến. Tại Israel, 15 binh sĩ và 10 dân thường thiệt mạng kể từ tháng 10/2023. Hàng chục nghìn người ở khu vực hai bên biên giới đã phải di dời vì giao tranh.
Vị trí Lebanon và Israel. Đồ họa: AFP
Thanh Tâm (Theo AP)