Ngày 29/4, nam diễn viên Ấn Độ Irrfan Khan qua đời ở tuổi 53, sau hai năm chống chọi ung thư. Nhiều ngôi sao Bollywood, người hâm mộ cùng truyền thông Âu Mỹ bày tỏ thương tiếc một trong những ngôi sao điện ảnh Ấn Độ thành công nhất.
Ông tên đầy đủ là Saahabzaade Irfan Ali Khan, sinh năm 1967 tại thành phố Jaipur, có cha là chủ hiệu kinh doanh lốp xe. Diễn viên nói trên Guardian năm 2013 về lựa chọn nghề nghiệp: "Ban đầu tôi theo đuổi môn cricket rồi thử kinh doanh. Nhưng mọi thứ đều nhanh chóng nhàm chán. Thế là tôi quyết định tham gia trường đào tạo diễn xuất. Chẳng ai nghĩ anh chàng hay e thẹn và gầy gò khi đó có ngày trở thành diễn viên. Nhưng khát khao trong tôi luôn bùng cháy tới mức tưởng có thể chết đi nếu không được nhập học".
Irrfan Khan trong "Life of Pi". Video: Fox.
Ông gặp khó trong việc gia nhập làng điện ảnh Ấn Độ, chỉ nhận được vai trong những bộ phim truyền hình dài tập chất lượng thấp thập niên 1980 và 1990. Khan hồi tưởng quãng thời gian này: "Tôi muốn đóng phim để kể những câu chuyện nhưng rồi mắc kẹt trên truyền hình dành cho những bà nội trợ trung lưu. Có lần nhà sản xuất không trả thù lao vì cho rằng diễn xuất của tôi quá dở".
Bước đột phá của Khan đến năm 2001, khi ông tham gia The Warrior - bộ phim đầu tay của đạo diễn người Anh gốc Ấn - Asif Kapadia. Tác phẩm kinh phí thấp bất ngờ giành giải BAFTA "Phim Anh hay nhất". Thành công của The Warrior thuyết phục Irrfan Khan ở lại với môn nghệ thuật thứ bảy. Từ đó, ông trở thành gương mặt quen thuộc không chỉ tại Bollywood với những bộ phim ăn khách như Paan Singh Tomar (2012), The Lunchbox (2013) mà còn với khán giả toàn cầu.
Irrfan Khan nhận giải nam chính ở Asian Film Awards năm 2014 với "The Lunchbox". Ảnh: AFP.
Ở đỉnh cao phong độ, Khan luôn là lựa chọn hàng đầu của các đạo diễn Hollywood khi cần tìm gương mặt Ấn Độ. Ông tham gia nhiều dự án nổi tiếng như The Darjeeling Limited (2007), New York, I Love You (2008), The Amazing Spider-Man (2012), Jurassic World (2015) hay Inferno (2016). Hai tác phẩm thành công nhất về mặt nghệ thuật của Khan là Slumdog Millionaire (2008) và Life of Pi (2012) mang về tổng cộng 12 giải Oscar.
Ông thông thạo tiếng Anh, có vẻ ngoài nam tính và thường ghi dấu với kiểu vai cứng cỏi. Trong Slumdog Millonaire, tài tử hóa thân cảnh sát, tra hỏi nhân vật chính, không tin cậu bé khu ổ chuột có thể thắng Ai là triệu phú. Trong Life of Pi, dù ít đất diễn trong vai Pi lúc lớn, ông gây ấn tượng với đoạn thoại kể lại cuộc đấu tranh sinh tồn trên biển.
Thành tích có thể hoành tráng hơn nếu ông không từ chối những đạo diễn lừng danh Hollywood. Khan được mời tham gia dự án Interstellar (2014) của Christopher Nolan, đóng cùng Matthew McConaughey, Anne Hathaway và Jessica Chastain. Tuy nhiên, tài tử không muốn tới Mỹ quay phim trong bốn tháng. Ông kể trên Times of India: "Tôi muốn ở lại Ấn Độ để tham gia The Lunch Box và D-Day. Thông thường, tôi không hay nuối tiếc những điều đã qua. Nhưng vì đó là phim của Christopher Nolan, tôi phải thú thực đây là một trong những quyết định khó khăn nhất đời mình".
Một năm sau đó, Khan lại từ chối tham gia bom tấn khoa học viễn tưởng The Martian - phim nhận bảy đề cử Oscar - của đạo diễn Ridley Scott. Lúc này, ông ở quê nhà quay Piku.
Irrfan Khan (thứ hai từ trái sang) cùng dàn sao "Slumdog Millionaire" ở Oscar 2009. Ảnh: PA.
Khan luôn trăn trở với sự phát triển của điện ảnh Ấn Độ. Ông từng phát biểu trên Hidustan Times: "Ấn Độ vẫn chưa thể thâm nhập vào thế giới phương Tây như điện ảnh Trung Quốc. Từ lâu trước khi có Ngọa hổ tàng long của Lý An, Lý Tiểu Long đã tạo dấu ấn với khán giả phương Tây nhờ Long tranh hổ đấu. Điện ảnh Ấn Độ vẫn chưa có một dấu ấn lớn tương tự".
Tuy vậy, ông tin điện ảnh quê nhà đi đúng hướng nên sẵn sàng ở lại cùng xây dựng. "Những bộ phim kinh phí thấp và độc đáo đang tái định hình điện ảnh Ấn Độ. Và tôi rất hạnh phúc khi được là một phần của thế giới mới đầy dũng cảm này. Hollywood chỉ là một phần thưởng mà thôi", ông nói trên HT Brunch năm 2016.
Irrfan Khan đóng vai người đàn ông góa vợ trong phim cuối cùng - "Angrezi Medium" (2020). Ảnh: Pen India Limited.
Với sự nghiệp ba thập kỷ cùng nhiều giải thưởng, Irrfan Khan được Hollywood Reporter, Guardian xem là một trong các tài tử Ấn Độ thành công nhất. Theo Box Office Mojo, tổng doanh thu các phim ông từng tham gia là 3,6 tỷ USD. Tác phẩm cuối cùng của ông là Angrezi Medium, ra rạp Ấn Độ ngày 13/3. Khan không thể tham gia quảng bá vì sức khỏe yếu. Ông qua đời chỉ bốn ngày sau mẹ mình - mất ở tuổi 95 tại Jaipur. Tài tử không thể gặp mẹ lần cuối do cách ly xã hội.
Thủ tướng Ấn Độ Narandra Modi nói: "Sự ra đi của Irrfan Khan là mất mát lớn lao với thế giới điện ảnh. Anh ấy sẽ luôn được nhớ tới với những màn trình diễn đa dạng". Huyền thoại Bollywood Amitabh Bachchan viết trên Twitter cá nhân: "Irrfan Khan là một tài năng tuyệt vời, một đồng nghiệp từ bi và người đóng góp rất nhiều cho thế giới điện ảnh. Sự ra đi quá sớm này để lại một khoảng trống mênh mông".
Thịnh Joey