Đại diện Iran và nhóm P5+1 đàm phán tại thành phố Lausanne, Thụy Sĩ, ngày 30/3. Ảnh: Press TV.
"Thỏa thuận đã được ký kết", AFP dẫn lời một nhà ngoại giao hiểu về quá trình đàm phán nói tại Vienna, Áo. Đây là nơi diễn ra cuộc gặp cấp ngoại trưởng cuối cùng giữa Iran và nhóm P5+1. P5+1 bao gồm Mỹ, Nga, Trung Quốc, Anh, Pháp và Đức.
Ngoại trưởng Iran và P5+1 nhóm họp tại trung tâm Liên Hợp Quốc ở Vienna vào 8h30 GMT (15h30 giờ Hà Nội) và sẽ tổ chức họp báo sau đó, một nữ phát ngôn viên Liên minh châu Âu (EU) nói. Tổng thống Iran Hassan Rouhani nhận định thỏa thuận hạt nhân sẽ "mở ra chân trời mới" cho nước này.
Theo thỏa thuận, các lệnh trừng phạt do Mỹ, EU và Liên Hợp Quốc áp đặt sẽ được dỡ bỏ. Đổi lại, Iran phải đồng ý hạn chế dài hạn chương trình hạt nhân mà phương Tây nghi ngờ nhằm chế tạo bom hạt nhân.
Một số lệnh trừng phạt có thể được áp đặt lại trong 65 ngày nếu Iran vi phạm. Lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hợp Quốc vẫn tiếp tục duy trì trong 5 năm, lệnh cấm mua công nghệ tên lửa còn hiệu lực trong 8 năm.
Việc đạt được thỏa thuận là chiến thắng lớn về chính sách đối với cả Tổng thống Mỹ Barack Obama và người đồng cấp Iran Hassan Rouhani. Hai nhà lãnh đạo đều đối mặt với sự hoài nghi mạnh mẽ tại nước nhà sau nhiều thập kỷ thù hằn, gọi nhau là "Đại Satan" và một thành viên của "trục ma quỷ".
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và người đồng cấp Iran Mohammad Javad Zarif phải trải qua gần ba tuần đàm phán căng thẳng không ngừng nghỉ trong vòng đàm phán cuối cùng tại Vienna.
"Mọi nỗ lực đã được đáp lại và chúng tôi đạt được thỏa thuận", Reuters dẫn lời một nhà ngoại giao Iran nói. Tuy nhiên, một số đồng minh thân cận nhất của Washington ở Trung Đông lập tức tỏ thái độ thù địch với thỏa thuận.
"Thỏa thuận này là một sự đầu hàng lịch sử của phương Tây trước trục ma quỷ do Iran đứng đầu", Thứ trưởng Ngoại giao Israel Tzipi Hotovely cho biết trên Twitter. "Israel sẽ dùng mọi biện pháp để cố ngăn thỏa thuận được phê chuẩn".
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gọi động thái ký thỏa thuận hạt nhân với Iran là "sai lầm lịch sử của thế giới". Arab Saudi cũng tỏ ra lo ngại về một thỏa thuận có lợi cho Iran.
Trong khi đó, thỏa thuận vừa đạt được có thể giúp kinh tế Iran phát triển nhanh chóng. Nó còn khiến giá dầu thế giới giảm do nguồn cung từ Iran sắp đưa vào thị trường thế giới.
Như Tâm