Khi công bố mẫu iPhone đầu tiên năm 2007, nhà đồng sáng lập Apple Steve Jobs gọi đây là sản phẩm mang tính cách mạng trong danh mục thiết bị cầm tay mà ông cho là "cần phải được phát minh lại". Sau 17 năm với 42 phiên bản, iPhone đã làm được điều đó và trở thành một trong những điện thoại bán chạy nhất toàn cầu.
Theo thống kê của Demand Sage, công ty nghiên cứu dữ liệu đa quốc gia có trụ sở ở Boston (Mỹ), tính đến hết 2023, Apple bán được hơn 2,3 tỷ chiếc iPhone. Trong đó, hơn 1,5 tỷ người đang sử dụng smartphone này thường xuyên.
Ra mắt tháng 1/2007 nhưng đến tháng 6 cùng năm, iPhone 2G mới chính thức lên kệ thông qua nhà mạng AT&T với giá 499 USD. Tuy nhiên, mức giá cao hơn hẳn điện thoại Nokia và Blackberry đang thống trị khi đó khiến thiết bị được dự đoán không thành công, dù chứa những đột phá như màn hình cảm ứng, loại bỏ hầu hết phím vật lý.
"Các nhà đầu tư có vẻ lạc quan về tác động của iPhone với Apple, nhưng người dùng khi đó không nghĩ vậy", nhà phân tích Gene Munster của Deepwater Asset nói với CNBC.
Theo Munster, dữ liệu của AT&T cho thấy trong vài ngày đầu, sản phẩm chỉ thu hút số lượng khách hàng hạn chế. "Sự thất vọng đã xuất hiện", Munster nhớ lại. "Tôi đã nói chuyện với các nhà đầu tư ngay sau cuối tuần đầu tiên đó. Cảm giác chung của họ là sản phẩm này đã chết từ khi mới ra đời".
Apple bán 1,4 triệu chiếc iPhone trong năm 2007, với 80% doanh số đến từ quý IV/2007. Để so sánh, riêng quý đó, đã có 7,4 triệu máy Nokia 3310 huyền thoại được tiêu thụ. "Nokia thời ấy được coi là không thể cản bước, không thể đánh bại", Kif Leswing, phóng viên công nghệ của CNBC, cho biết.
Mọi thứ bắt đầu thay đổi đối với Apple năm 2008 khi công ty tung ra cửa hàng ứng dụng App Store. "App Store cho phép chiếc điện thoại có nhiều tính năng hơn mặt bằng chung của thiết bị cầm tay. Apple có cái nhìn sâu sắc, điều mà các nhà sản xuất điện thoại khác không thấy", Munster nói.
Những năm tiếp theo, sự hoàn thiện cả trên iPhone lẫn App Store đã giúp doanh số thiết bị tăng trưởng mạnh. Đến 2011, 50 triệu chiếc iPhone 4s được bán ra đã giúp dòng iPhone cán mốc 72 triệu máy. Từ 2015 về sau, mỗi năm Apple bán trung bình hơn 200 triệu iPhone.
"Tôi không còn nghi ngờ gì về việc iPhone - sau khoảng thời gian đó - đã đặt ra tiêu chuẩn mà hầu hết điện thoại đều tuân theo", Marc Weber, hiện là giám đốc Bảo tàng Lịch sử Máy tính CHM ở California, đánh giá. "App Store cũng là yếu tố rất lớn giúp iPhone thành công. Android về cơ bản đã đi theo mô hình đó với Play Store".
Một thập kỷ sau khi iPhone ra đời, Apple là công ty đầu tiên của Mỹ đạt mức vốn hóa thị trường một nghìn tỷ USD, còn hiện là hơn ba nghìn tỷ USD. Năm 2023, Apple cũng lần đầu trở thành nhà sản xuất smartphone lớn nhất toàn cầu, vị trí mà Samsung đã nắm giữ kể từ năm 2010, theo IDC.
"Khoảng thời gian từ 2008 đến 2015, Apple phải lo lắng về những gì Samsung đang làm với Android. Thị phần iPhone khi đó thực sự bị đe dọa", Munster nói. "Tuy nhiên, Apple là bậc thầy trong việc xây dựng hệ sinh thái. Tôi không thể tưởng tượng ra kịch bản rằng Samsung có thể tạo một bộ sản phẩm đủ khả năng phá vỡ hệ sinh thái Apple".
Cũng theo chuyên gia này, trước làn sóng AI, Apple có thể nhanh chóng thích nghi. Việc phát triển một iPhone AI đang trong tầm ngắm của Apple. Dù vậy cách tiếp cận của công ty có thể thận trọng hơn.
"AI sẽ là công nghệ đóng vai trò lớn đối với nhân loại. Nó cũng là một tính năng quan trọng bên trong iPhone. Apple sử dụng AI để giúp sản phẩm hoạt động tốt hơn như sắp xếp ảnh, email hay văn bản. Dù vậy, hãng sẽ khó nắm bắt được toàn bộ cơ hội. Còn rất xa để nhắc đến một chiếc iPhone AI thực sự", Munster nói thêm.
Thực tế, có một số dấu hiệu cho thấy Apple đang thúc đẩy AI trên iPhone. Trong đó, họ đã mua hơn 20 công ty thuộc lĩnh vực này 7 năm qua, theo số liệu của công ty nghiên cứu công nghệ và vốn thị trường PitchBook. "Tôi sẽ không thấy sốc nếu Apple thực hiện những cải tiến lớn về AI cho thiết bị di động của họ năm nay. Trong cuộc đua AI, họ không hề đứng ngoài quan sát", nhà phân tích Daniel Ives của Wedbush Securities viết trên blog.
Theo FT, qua các động thái gần đây, mục tiêu của Apple "có thể là vận hành AI qua thiết bị di động, cho phép chatbot và ứng dụng AI chạy trên phần cứng và phần mềm của chính điện thoại thay vì được cung cấp bởi các dịch vụ đám mây trong trung tâm dữ liệu". Nói cách khác, Apple có tham vọng biến iPhone thành một chiếc AI Phone đúng nghĩa.
Bảo Lâm