 |
|
Ảnh minh họa: Stopsmokingaway. |
Ước tính mỗi năm người dân Việt Nam đã bỏ ra khoảng 14 nghìn tỷ đồng chỉ để mua thuốc. Và chi phí chỉ để chữa 3 loại bệnh chính gây ra bởi thuốc lá là hơn 2 nghìn tỷ. Tổng số tiền này (hơn 16 ngàn tỷ) gấp hơn 16 lần tổng đầu tư hàng năm của Ngân sách nhà nước cho giáo dục đại học.
"Điều không thể chấp nhận là Việt Nam hiện là nước nghèo, nhưng lại chi gần một tỷ đôla mỗi năm cho mua thuốc lá và chữa một số bệnh liên quan đến nó", Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân cho biết tại hội nghị đánh giá 10 năm công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá được tổ chức mới đây.
Trong khi đó, nếu giảm một phần ba lượng chi phí chi cho thuốc lá mỗi ngày (mua thuốc và chữa một số bệnh liên quan), sẽ đủ tiền để mua gần 3 triệu bịch sữa cho 3 triệu học sinh mỗi ngày, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Thuốc lá không chỉ dẫn đến nghèo đói của cá nhân, của xã hội mà còn là "sát thủ" thầm lặng. Mỗi điếu thuốc chứa hơn 7.000 chất hóa học trong đó 70 chất được biết là chất gây ung thư.
Thuốc lá gây ra hơn 20 bệnh khác nhau, phần lớn gây tử vong hoặc tàn phế. Điều này là nguyên nhân của hơn 40% số ca tử vong do bệnh mãn tính về đường hô hấp và gần 10% số ca tử vong do bệnh tim mạch.
Cũng vì thế, nhằm giảm các tác hại của khói thuốc lên sức khỏe, Tổ chức Y tế thế giới đã chọn ngày 31/5 là Ngày Thế giới không thuốc lá. Thông điệp của ngày này năm nay nhằm kêu gọi các quốc gia thực hiện Công ước khung về Kiểm soát thuốc lá.
Một trong số những biện pháp được coi là hữu hiệu là in cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh trên vỏ bao. Tuy nhiên, đến nay Việt Nam vẫn chưa thực hiện được. Điều này một phần do sự can thiệp của hiệp hội và các công ty thuốc lá.
"Bên cạnh đó, có một thực tế là nhiều nhà hoạt động chính sách và dư luận đang bị lầm tưởng về đóng góp của ngành thuốc lá. Thuế do ngành công nghiệp thuốc lá đóng góp vào ngân sách nhà nước không hề lớn. Chi phí cho điều trị các bệnh liên quan đến thuốc lá lớn hơn nhiều so với mức thuế này", tiến sĩ Lê Thu Hiền, quản lý Dự án Phòng chống Ung thư cho biết.
Báo cáo thuế thuốc lá tháng 6/2010 cho thấy, thu ngân sách Nhà nước từ khoản này trong 5 năm (2005-2009) tương đối ổn định ở mức 2%, nếu có tăng cũng rất ít. Thuế không tăng nhiều nhưng giá thuốc lá lại giảm khoảng 20%, trong khi thu nhập bình quân đầu người tăng. Hậu quả là việc tiêu thụ sản phẩm này tăng nhanh chóng trong vòng 10 năm.
Một điều khiến các chuyên gia lo ngại là tỷ lệ nữ hút thuốc lá có xu hướng tăng. Ngành công nghiệp thuốc lá không ngừng nỗ lực tìm kiếm những khách hàng mới để thay thế cho những người đã bỏ thuốc hoặc chết sớm vì các bệnh do hút thuốc. Và trong số đó nữ giới là nhóm đích mà các công ty hướng tới. Lý do là tỷ lệ phụ nữ sử dụng thuốc lá còn khá thấp.
Cũng vì thế, trong khi tỷ lệ nam giới hút thuốc tại nhiều quốc gia đang giảm theo tốc độ chậm thì tỷ lệ nữ giới hút thuốc lại đang tăng.
Trong số 151 quốc gia có điều tra về xu hướng hút thuốc lá ở thanh thiếu niên gần đây, thì có khoảng một nửa trong số các nước này có tỷ lệ trẻ vị thành niên nữ hút thuốc xấp xỉ trẻ vị thành niên nam. Trẻ vị thành niên hút thuốc lá sẽ dễ dàng tiếp tục hành vi này và trở thành người hút thuốc lá khi trưởng thành.
Nam Phương