Căn cứ theo Điều 11 Luật phòng chống tác hại của thuốc lá 2012 quy định, địa điểm cấm hút thuốc hoàn toàn trong nhà và trong phạm vi khuôn viên gồm: cơ sở y tế; giáo dục; chăm sóc, nuôi dưỡng, vui chơi, giải trí dành riêng cho trẻ em; hoặc khu vực có nguy cơ cháy, nổ cao.
Theo phụ lục II tại khoản 2 Điều 3 Nghị định số 136/2020/NĐ-CP, nhà chung cư, nhà tập thể, nhà ở ký túc xá cao từ 7 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 10.000 m3 trở lên; nhà hỗn hợp cao từ 5 tầng trở lên hoặc có tổng khối tích từ 5.000 m3 trở lên là cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ.
Như vậy, nhà chung cư được coi là địa điểm cấm hút thuốc lá hoàn toàn. Việc cư dân hút thuốc tại khu vực cầu thang bộ, nơi đổ rác của chung cư là hành vi vi phạm pháp luật.
Khoản 1 Điều 25 Nghị định số 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 quy định, phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi hút thuốc lá tại địa điểm có quy định cấm.
Do đó, hàng xóm của bạn có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 200.000 đồng đến 500.000 đồng đối với hành vi hút thuốc trong tòa nhà chung cư.
Đối với hành vi vứt tàn thuốc vào thùng rác gây cháy nổ nguy hiểm cho khu chung cư, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
Về trách nhiệm hành chính: Điều 51 Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 quy định, cá nhân có hành vi vi phạm để xảy ra cháy nổ sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 10.000.000 đồng, đối với tổ chức mức phạt tiền tăng gấp đôi.
Về thẩm quyền xử phạt: theo Điều 68, Điều 69 Nghị định 144/2021/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự, phòng cháy chữa cháy... thì tùy theo mức tiền phạt, thẩm quyền xử phạt có thể là: Trưởng Công an cấp huyện, xã; Trưởng đồn Công an - Chiến sĩ Công an nhân dân đang thi hành công vụ; Chủ tịch UBND cấp xã, huyện, tỉnh.
Về trách nhiệm hình sự: Theo Điều 313 Bộ luật Hình sự 2015, người nào vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy gây thiệt hại cho người khác thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 2 đến 12 năm tùy vào tính chất, mức độ gây thiệt hại.
Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.
Luật sư Võ Đan Mạch
Công ty TNHH MTV Ta Pha