Trong bộ quần áo xanh lam bạc màu, nét mặt đen sạm, anh Cao Hữu Đức, nhà ở thôn Phú Hải, xã Anh Dũng, huyện Kiến Thụy, bức xúc nói với VnExpress: "Tôi đi đội đất, đào đá thuê cho chi nhánh Tranco từ cuối năm 2002 đến khi công trình hoàn thành (1/2004), nhưng đến nay Tranco Hải Phòng vẫn nợ chủ thầu và chủ thầu nợ tôi 8 triệu tiền công. Đi làm không có tiền, vợ con ở nhà nghi ngờ mình cờ bạc, chơi gái, rồi gia đình lục đục. Khổ nhục lắm".
Ông Phạm Văn Thanh, ngồi kế bên anh Đức, phân trần: "Tôi nhiều lần đến đòi nợ chủ thầu là ông Ngô Văn Dũng, nhưng nhà ông Dũng đã thế chấp rồi, còn gì đâu mà đòi. Chi nhánh Tranco Hải Phòng thì không còn khả năng trả nợ. Bất đắc dĩ chúng tôi mới thuê xe lên Hà Nội để đòi trực tiếp từ công ty. Đây là lần thứ ba rồi, nhưng lãnh đạo không chịu giải quyết". Ông Thanh cũng như 20 lao động đến Tranco hôm nay đều bị nợ 7-8 triệu đồng tiền công.
Theo 2 lao động này, cùng lên Hà Nội với họ hôm nay là 34 người, chia thành 2 tốp. Một tốp 20 người trực tiếp đến Tranco, một tốp 14 người đến Bộ Giao thông Vận tải, cơ quan cao nhất có thẩm quyền giải quyết vụ việc. "Chúng tôi quyết đòi được tiền mới về, không thì cứ mượn tạm phòng họp của Tranco để chờ", anh Đức nói.
 |
|
Người lao động ngồi chờ lãnh đạo Tranco đến giải quyết trả nợ. Ảnh: N.T. |
Nợ lương lao động gần 4 năm
Giữa năm 2002, Công ty Tranco ký hợp đồng với Ban quản lý dự án Hải Phòng về việc triển khai gói thầu R1, đường 353 Cầu Rào - Đồ Sơn, Hải Phòng. Tranco ủy quyền cho Chi nhánh tại Hải Phòng thực hiện. Đại diện chi nhánh là giám đốc Tiêu Hà Sanh đã ký hợp đồng giao khoán đào đường, vét bùn, đóng cọc tre, đổ bêtông với ông Ngô Văn Dũng; thuê thiết bị và thuê vận chuyển đất cát của ông Nguyễn Văn Sáu; mua cọc tre của ông Phạm Thế Tín, đều ở Hải Phòng.
Hợp đồng được triển khai, 150 lao động do hai ông Dũng và Sáu thuê đã cần mẫn làm việc. Đến tháng 1/2004, công trình hoàn thành. Nhưng phải gần 2 năm sau đó (tháng 12/2005), Chi nhánh Tranco Hải Phòng vẫn còn nợ 3 đối tác trên là 934 triệu đồng. Trong đó khoản nợ của ông Dũng là 457 triệu đồng tiền thuê nhân công; ông Nguyễn Văn Sáu 251 triệu đồng tiền vận chuyển, san ủi mặt bằng; ông Phạm Thế Tín 225 triệu đồng tiền mua cọc tre. Theo tính toán của họ, khoản nợ này cùng lãi suất phát sinh tới nay đã lên 1,2 tỷ đồng.
Quá bức xúc trước việc chi nhánh Tranco tại Hải Phòng liên tục khất nợ, trong khi đã được Ban quản lý dự án Hải Phòng thanh toán hơn 28 tỷ đồng, cả 3 ông Dũng, Sáu, Tín cùng mấy chục lao động đã kéo đến Công ty Tranco tại Hà Nội. Họ phong tỏa tòa nhà, nhất quyết đòi gặp được Tổng giám đốc Tranco là ông Nguyễn Quốc Khôi để đòi nợ. Tuy nhiên, phía nhà thầu trả nợ một cách nhỏ giọt, đến tháng 1/2006, mới thanh toán được 140 triệu đồng, còn nợ 774 triệu đồng, chưa kể tiền lãi phát sinh.
Ông Ngô Văn Dũng cho biết, một mặt bị lao động thúc ép, một mặt bị ngân hàng phạt lãi nợ quá hạn, ông đã phải thế chấp nhà cho ngân hàng, chịu phạt. "Nếu công ty cứ dây dưa, không chịu trả thì gia đình tôi cũng như gia đình anh Sáu chắc chắn phải ra đứng đường. Còn 150 lao động ở thôn Phú Hải, xã Anh Dũng, vốn đã nghèo, nay càng nghèo hơn", ông Dũng nói như mếu.
Công ty quanh co, không dám hứa thời hạn trả hết nợ
Tại buổi làm việc căng thẳng kéo dài suốt 2 tiếng chiều 29/5, tập thể lao động, Giám đốc Tranco Nguyễn Quốc Khôi và Giám đốc Chi nhánh Tranco Hải Phòng là ông Đào Đức Dương (người thay thế ông Tiêu Hà Sanh) đã không tìm được tiếng nói chung. Ông Khôi khẳng định, Tranco chỉ có trách nhiệm liên đới vì là cấp trên của chi nhánh Tranco tại Hải Phòng, tuy nhiên sẽ cố gắng vay giúp chi nhánh trước mắt 100 triệu đồng để trả. "Nếu người lao động không chấp nhận, muốn đưa ra tòa, chúng tôi đồng ý", ông Khôi tuyên bố.
 |
|
Ông Khôi (áo xanh bên phải) và ông Dũng (áo vàng, đội mũ trắng) đã tranh luận gay gắt. Ảnh: N.T. |
Ông Khôi cũng giải thích lý do chi nhánh Hải Phòng nợ tiền là do 3 ông Dũng, Sáu, Tín đã không đưa ra được những bản công nợ, phiếu giao nhận hàng hóa, không có đủ giấy tờ hợp pháp để làm thủ tục rút tiền. Không chấp nhận cách giải thích này, ông Sáu bật lại: "Tại sao ngay từ đầu cả chi nhánh và công ty không đưa ra là thiếu giấy tờ gì để chúng tôi hoàn thành. Giả sử chúng tôi không đủ tư cách ký hợp đồng với chi nhánh thì tại sao không từ chối từ đầu?".
Giám đốc chi nhánh Tranco tại Hải Phòng, ông Đào Đức Dương, sau khi lặp lại cách giải thích của Tổng giám đốc Khôi thì tiếp tục trình bày về những khó khăn của đơn vị như: hợp đồng gói thầu bị thay đổi, chi phí phát sinh từ 39 tỷ đồng lên 41 tỷ đồng (trong đó phần của Tranco Hải Phòng là 35,5 tỷ đồng), hiện Ban quản lý dự án Hải Phòng vẫn nợ 3,5 tỷ đồng tiền thực hiện gói thầu. Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Sáu phản bác lại ngay: "Công ty ký kết với ai, lãi chúng tôi không được chia, lỗ chúng tôi không có trách nhiệm chịu. Tôi chỉ biết làm công cho chi nhánh, công việc hoàn thành, chi nhánh có trách nhiệm trả tiền".
Tổng giám đốc Nguyễn Quốc Khôi đành tìm cớ hoãn binh: "Chúng tôi sẽ đi vay 100 triệu để cho chi nhánh vay lại và tạm ứng trực tiếp cho lao động. Số còn lại 3 ông Dũng, Sáu, Tín phải làm việc với chi nhánh Hải Phòng". Đại diện người lao động cho rằng việc trả nợ là trách nhiệm của Tranco, còn việc chia tiền là do họ đảm nhiệm. "Công ty không thể gạt chúng tôi ra, rồi sau đó tìm cách thoái thác khoản nợ còn lại", ông Phạm Thế Tín bức xúc.
Sau rất nhiều tranh cãi, cuối cùng tập thể lao động đồng ý nhận 100 triệu đồng tiền tạm ứng của Tranco. Số còn lại, họ yêu cầu Giám đốc chi nhánh Hải Phòng Đào Đức Dương phải đưa ra thời điểm trả nợ. Tuy nhiên, ông Dương đã không có câu trả lời dứt khoát. "Chúng tôi sẽ xúc tiến lấy tiền từ chủ đầu tư, vay mượn thêm để trả dần dần. Tôi không thể hứa chính xác bao giờ sẽ trả hết", ông nói.
Như Trang