Đội ngũ lao động nhập cư đóng vai trò quan trọng trong sự bùng nổ sản xuất sau khi Trung Quốc mở cửa kinh tế vào cuối những năm 1970. Trong gần 4 thập kỷ qua, không gì có thể ngăn cản hành trình về quê ăn Tết của họ, cho đến khi đại dịch Covid-19 xảy ra.
Năm nay, trong bối cảnh lo ngại Covid-19 bùng phát trở lại, giới chức địa phương tăng cường nỗ lực không khuyến khích công nhân đi lại trong kỳ nghỉ, áp đặt các xét nghiệm nghiêm ngặt, cách ly bắt buộc và thậm chí đưa ra các biện pháp khuyến khích bằng tiền.
Tại tỉnh Quảng Đông, trung tâm sản xuất của Trung Quốc, các thành phố như Thâm Quyến và Đông Quan thường chứng kiến 70% người rời khỏi suốt nhiều tuần vào dịp Tết. Tuy nhiên trong tháng này, phố xá nhộn nhịp lạ thường.
"Thật khó để quen với việc công viên và trung tâm thương mại sôi động như vậy vào đêm giao thừa", Jade Zheng, một chủ doanh nghiệp tại Thâm Quyến, cho biết. "Những năm trước, bạn chỉ nhìn thấy những con đường vắng và những ngôi nhà trống".
Nam hành khách tại một ga tàu vắng người trước dịp Tết Nguyên đán tại Bắc Kinh, Trung Quốc hôm 10/2. Ảnh: Reuters.
"Nhiều người bạn của tôi đã giảm chi tiêu cho Tết Nguyên đán. Doanh thu của chúng tôi bị ảnh hưởng lớn vào năm ngoái", cô nói thêm, đề cập việc hàng loạt doanh nghiệp bị đóng cửa năm ngoái do đại dịch.
Trong khi một số nhà máy sẽ cho nhân viên ở lại làm việc, nhiều công ty vừa và nhỏ, chiếm hầu hết việc làm ở Trung Quốc, vẫn phải đóng cửa vì họ không muốn hoặc không thể trả ngày công đắt đỏ trong kỳ nghỉ.
"Khoảng 70% nhân viên của chúng tôi sẽ ở lại Thâm Quyến vào dịp Tết Nguyên đán. Những năm trước, hơn 90% họ trở về quê nhà", Stephen Zhang, tổng giám đốc một công ty in kỹ thuật số, cho hay.
Người lao động được phép ở miễn phí trong ký túc xá của công ty trong kỳ nghỉ lễ, nhưng nhà máy tới 21/2 mới hoạt động trở lại. "Hầu hết các nhà cung cấp của chúng tôi đều đã nghỉ và tạm ngừng sản xuất. "Không có lý do gì để để công nhân làm thêm giờ", Zhang nói.
Tuy nhiên, nhiều người sử dụng lao động cho rằng với số lượng lao động ở lại nhiều, việc tuyển dụng sau Tết Nguyên đán sẽ dễ dàng hơn và các doanh nghiệp sẽ nhanh chóng hoạt động trở lại. Tình trạng lao động nhập cư chậm trở lại thành phố những năm trước đã gây tình trạng thiếu công nhân ở Quảng Đông.
Zheng Bo, người sáng lập công ty sản xuất mũ bảo hiểm xe đạp thông minh Livall có trụ sở tại Thâm Quyến, cho biết: "Tôi định mời mọi người một bữa ăn ngon vào ngày đầu năm mới, nhưng một số chi phí khác sẽ tăng lên".
Với rất nhiều nhân viên ở lại Thâm Quyến, công ty sẽ tiết kiệm chi phí tuyển dụng và hoạt động sau kỳ nghỉ Tết, ông nói. Điều này cũng giúp Zheng nhanh chóng lấp đầy lượng đơn đặt hàng tồn đọng trong tháng 1.
Trung Quốc dự kiến chứng kiến 77,61% trong số 280 triệu lao động nhập cư ở lại thành phố dịp Tết Nguyên đán, theo một cuộc khảo sát với 53.107 lao động nhập cư tại khoảng 500 công ty do Hiệp hội Khoa học Lao động Trung Quốc, Văn phòng Cố vấn của Quốc vụ viện và hãng thông tấn Xinhua thực hiện. Việc hơn 100 triệu lao động nhập cư phải ở lại trong kỳ nghỉ là điều chưa từng có.
Ma De, ưcông nhân lành nghề của một công ty sản xuất có vốn đầu tư Đài Loan, cho biết Tết Nguyên đán là dịp mọi người đoàn tụ với gia đình và chi tiêu mua sắm.
"Đối với hầu hết chúng tôi, sau một năm làm việc vất vả, chúng tôi sẽ dành phần lớn số tiền tiết kiệm được để về quê trong hai tuần Lễ hội Mùa xuân", anh nói. "Mọi người sẽ tặng quà cho cha mẹ, con cái ở quê, sửa chữa nhà cửa, đi xem mắt và có nhiều cuộc gặp gỡ xã hội khác".
Trong lúc ở lại Thâm Quyến, De cho biết anh sẽ dành thời gian đi chơi công viên hoặc xem phim với bạn bè. Nhưng nếu các hạn chế được nới lỏng, anh sẵn sàng về quê. "Nếu giới chức nới lỏng hạn chế và nói rằng không cần chúng tôi cacshh ly, tôi cá rằng một lượng lớn người sẽ leo lên các chuyến tàu để về nhà", De nói thêm.
Huyền Lê (Theo SCMP)