Theo thông báo từ Bộ Quốc phòng Mỹ ngày 31/1, các công ty Trung Quốc như Yitu Technology và Beijing Megvii ở lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, nhà sản xuất máy bay không người lái Chengdu JoUAV, nhà sản xuất cảm biến lidar Hesai Technology, công ty công nghệ NetPosa, nhà sản xuất chip nhớ YMTC, công ty gia công chip SMIC, nhà sản xuất linh kiện điện tử Fujian Torch Electron Technology đều bị liệt vào danh sách 1260H với lý do "các công ty quân sự gây rủi ro an ninh quốc gia". Một số hiện hoạt động ở Mỹ.
Một robot đang gắn chip vào bảng mạch. Ảnh: VCG/Global Times
Được tạo lần đầu bởi Bộ Quốc phòng Mỹ năm 2021 theo Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng, 1260H là danh sách được cập nhật thường niên. Theo SCMP, dù không nằm trong diện bị cấm nghiêm ngặt như Danh sách thực thể, những công ty trong 1260H cũng bị giới hạn và không đủ điều kiện nhận các hợp đồng của Bộ Quốc phòng Mỹ. Ngoài ra, họ có thể bị Bộ Tài chính Mỹ đưa vào danh sách đen thương mại trong tương lai, gây tổn hại đến hoạt động kinh doanh.
Ngay sau thông báo của Bộ Quốc phòng Mỹ, Liu Pengyu, người phát ngôn của đại sứ quán Trung Quốc tại Washington ngày 1/2 nói Mỹ đang "căng thẳng quá mức" về cái gọi là an ninh quốc gia, cũng như "lạm dụng" quyền lực. "Những hành động này cuối cùng sẽ làm suy yếu lợi ích của chính nước Mỹ", ông Pengyu nói. "Chúng đi ngược cam kết của Mỹ với cạnh tranh thị trường, công bằng trong thương mại quốc tế, làm suy yếu dòng chảy thương mại và đầu tư hai chiều, cũng như hạn chế việc đầu tư nước ngoài".
Theo Bloomberg, việc xác định "công ty quân sự Trung Quốc" là một phần trong nỗ lực lớn hơn của Washington nhằm ngăn chặn việc Mỹ đầu tư vào các công ty công nghệ lưỡng dụng - những đơn vị hiện sản xuất mặt hàng tiêu dùng nhưng vẫn có thể hỗ trợ quân đội phát triển vũ khí tiên tiến. Tháng 8 năm ngoái, một lệnh hành pháp từ Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng đã cấm công ty Mỹ đầu tư tư nhân hoặc đầu tư mạo hiểm vào Trung Quốc, đặc biệt là liên quan đến những công nghệ nhạy cảm như AI.
Bill Drexel, chuyên gia của tổ chức tư vấn Center for a New American Security, cho rằng động thái mới cho thấy căng thẳng Mỹ - Trung sẽ còn diễn biến phức tạp. "Việc cập nhật danh sách là một lời nhắc nhở, rằng mối quan hệ kinh tế Trung - Mỹ, đặc biệt là về công nghệ, đang tiếp tục xung đột bằng các lý do chính đáng", Drexel nhận định.
Bảo Lâm