Thanh Huyền -
Mới đây, hai nhà khoa học đã tìm ra những chứng cứ khẳng định, trong một dòng thơ ở khúc ca thứ 20, Homer đã miêu tả hiện tượng nhật thực toàn phần xảy ra vào ngày 16/4/1178 (trước công nguyên) - ngày Odysseus lên đường trở về nhà để trả thù những kẻ đến cầu hôn vợ chàng. Nếu đây đúng là sự thật thì cuộc chiến thành Troy xảy ra đúng vào năm 1188 trước công nguyên.
10 năm sau khi tham chiến ở thành Troy, Odysseus phải mất 10 năm nữa để tìm đường về nhà. Trong thời gian chàng vắng nhà, cậu con trai Telemachus đã trở thành một thanh niên dũng mãnh còn Penelope, người vợ thủy chung của chàng bị 108 quý tộc đến cầu hôn, đòi nàng phải tái giá.
 |
|
Hình ảnh minh họa sự trả thù của Odysseus với những kẻ cầu hôn. |
Odyssey là tác phẩm xoay quanh hành trình trở về, liên quan đến những nhân vật như: nữ thần xinh đẹp Calypso - người ép Odysseus làm nô lệ suốt 7 năm hòng quyến rũ chàng; nữ thần tốt bụng Athena và thần đại dương Poseidon mang mối thâm thù với Odysseus. Cuối cùng, Odysseus thoát khỏi sự bủa vây của Calypso, sống sót sau vụ đắm tàu do Poseidon bày đặt ra và trở về nhà an toàn nhờ sự giúp đỡ của nữ thần Athena.
Chi tiết liên quan đến nhật thực được miêu tả vào đoạn gần cuối bản hùng ca. Câu nói được phát ra từ miệng của nhà tiên tri Theoclymenus - người thấy trước cái chết của những kẻ ngang ngược đến cầu hôn Penelope trong khi Odysseus đi vắng. Homer viết: "Mặt trời hoàn toàn biến mất và bóng đen hắc ám bao phủ cả thế gian".
Sự liên hệ câu thơ với hiện tượng nhật thực không phải là điều gì mới. Các học giả thời xưa từng đưa ra gợi ý này, nhưng phải đến những năm 1920, các nhà thiên văn học mới tính toán được rằng, có một vụ nhật thực đã xảy ra ở Hy Lạp vào ngày 16/4/1178 trước công nguyên.
Tuy nhiên, vẫn rất ít người tin vào mối liên hệ này. Họ cho rằng, câu thơ chẳng qua chỉ là sản phẩm từ trí tưởng tượng của tác giả. Nhưng bằng cách phân tích nhiều đoạn thơ khác, hai nhà thiên văn học Constantino Baikouzis và Marcelo Magnasco đã đưa ra những bằng chứng bảo vệ tính xác thực của hiện tượng ngày 16/4.
Thay vì tìm hiểu thời điểm xảy ra vụ nhật thực như các nhà khoa học khác đã làm, họ nghiên cứu về sự xuất hiện của các kỳ trăng non, các chòm sao và sự vận hành của các hành trình như Thủy tinh, Kim tinh... Tất cả hiện tượng tự nhiên này đều được miêu tả trong Odyssey.
Chẳng hạn, 6 ngày trước khi diễn ra việc trả thù những kẻ cầu hôn, Homer viết, Odysseus trở về với sự xuất hiện của một ngôi sao lúc bình minh. Đó chính là Kim tinh. Trước đó, Odysseus từng lênh đênh trên đại dương suốt 29 ngày rưỡi - thời điểm mà hai chòm sao Mục Phu và Bắc Đẩu đều xuất hiện trên chân trời lúc chạng vạng - dấu hiệu mà người Hy Lạp cổ thường dùng để các định phương hướng.
Magnasco và Baikouzis còn chỉ ra rằng, một ngày diễn ra vụ tàn sát những kẻ cầu hôn, trăng non đã mọc - một điều kiện để xuất hiện nhật thực toàn phần. 33 ngày trước đó, Thủy tinh lộ ra lúc bình minh ở phía tây chân trời.
"Chúng tôi không thể khẳng định chắc chắn những điều xảy ra trong Odyssey là có thực ở ngoài đời bởi có nhiều sự kiện đến nay vẫn rất kỳ lạ, khó giải thích. Nhưng điều chúng tôi muốn làm là lôi kéo mọi người đọc lại tác phẩm với một cách nhìn khác", giáo sư Magnasco cho biết.
(Nguồn: Independent)